گردهمایی هنرمندان تئاتر برای اعتراض به مشکلات صنفی، عصر امروز در عمارت تازه خانه تئاتر برگزار شد. صدور یک بیانیه خطاب به مسوولان سه قوه کشور، پایان بخش این گردهمایی اعتراضی بود.
اهالی هنرهای نمایشی کشور با برگزاری یک گردهمایی برای اعتراض به مشکلات پیش آمده برای هنرمندان این عرصه، در بیانیهای، مسئولان محترم سه قوه را به همنشینی و گفتوگو دعوت کردند تا درباره حقوقشان که مورد غفلت قرار گرفته است، سخن بگویند.
متن این بیانیه که ایرج راد، رییس هیئت مدیره خانه تئاتر آن را خواند، به شرح زیر است:
«تئاتر همواره تأثیری شگرف در بهبودِ نابسامانیهای جوامع، نقدِ عملکردِ نهادهای سیاسی، اقتصادی، آموزشی، تولید اندیشه و ایجادِ نشاط، و همچنین روانشناسی اجتماعی را داراست.
در بسیاری از کشورها، نهادهای دولتی و خصوصی تمامِ اهتمامِ خویش را در حضورِ چشمگیر و پرقدرتِ تئاتر در جامعه بنا نهاده تا مردمانی زنده، پویا، خلاق، مطالبهگر و آگاه داشته باشند. وجودِ تئاتر در یک کشور، میزانِ سنجشِ آزادی، و روحِ گفتگو در آن به حساب میآید. حفظ شأنیتِ تئاتر به عنوان یکی از شاخصههای مدنیتِ شهری، نشانه والایی، مرتبت و رفیع بودنِ دولتهاست.
ما امضاکنندگان این بیانیه با ابراز تأسف از وضعیتِ موجود، مسؤلانِ محترمِ سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه را به همنشینی و گفتگو دعوت میکنیم؛ زیرا معتقدیم نخستین و بدیهیترین حقوقِ جداییناپذیرِ هنرمندانِ تئاتر ایران که حقِ حیاتِ عزتمند، حفظِ شأنیت و کرامت، آزادی بیان، امنیتِ شغلی و امنیت روانی است از سوی آن قوای محترم مغفول واقع شده است.
بایسته است در این برهه حساس از زمان بهجای ایجادِ حسِ یأس، ناامیدی و سرخوردگی، به گشایش، نشاط و امید همت گماشته و نیروهای دلسوزِ فرهنگ و هنر را به فعالیت و تلاشِ بیشتر دعوت کنیم.
این پرسشها برای ما اهالیِ تأتر بسیار پراهمیت است که چرا جامعه ایران به روزگاری چنین سرشار از عصبیت، اضطراب و گجستگی پا نهاده است؟
چرا رفعِ معضلات بزرگ و عدیده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را وانهاده و به چند موضوع یا ایرادِ سطحی، ساده و پیشپا افتادهی نظارتی در حوزه تئاتر پرداختهایم؟ چنانچه شاهد هستیم خانواده تئاتر هنوز به رفعِ کاستیهای بیمه تأمین اجتماعی نائل نشده که با کسری بیست درصدی در لایحه بودجه مواجه میشود؛ و یا هنوز موردِ حمایتِ جدیِ متولیانِ خود قرار نگرفته که از سوی رسانههای بزرگ و کوچک همچون صدا و سیما، روزنامهها و خبرگزاریها یا نهادهای قضایی با سختگیرانهترین برخوردها روبرو شده که باید بر آن نام «بدعت» نهاد.
ما امضا کنندگان این بیانیه به تهمتهای سطحی و ناروایی که در این روزها به تئاتر و هنرمندانِ شریفِ آن روا داشته میشود، معترضیم.
دخالتهای غیرقانونی و غیرتخصصی، بازداشت و فراخواندنِ کارگردانانِ تئاتر جهتِ تفهیمِ اتهام را محکوم کرده و بیحرمتی به این خانواده بزرگ و زیر پا گذاشتن جایگاهِ معترض و منتقدِ آن را بر نمیتابیم.
ما ضمن رعایتِ قانون و حفظ خطّ مرزها، اعتراض و نقد را حقِ قانونی خود دانسته و خواستارِ صیانت از فکر و اندیشه در حوزه تئاتر هستیم. پس لازم است قوای محترم سهگانه به طورِ شفاف و دقیق در حدودِ وظایفِ خویش عمل کرده تا هنرِ تئاتر با تمامِ کمبودها با هر برخوردِ احساسی، شخصی و فراقانونی عمرِ خویش را در پاسخگویی سپری نکند.
امید که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت هنری، مرکز هنرهای نمایشی و شورای نظارت و ارزشیابی وجاهتِ قانونی و مسؤلیتهایشان را تبیین و تشریح کرده تا از این پس شاهدِ جفا بر اهالیِ فرهنگ و هنر نباشیم.
در پایان، روزهایی پر از امید به زندگی و آینده را برای همگان آرزومندیم.
جامعه بدون تئاتر، جامعهای مرده و زوالپذیر است.»
این گردهمایی که با حضور جمع زیادی از اهالی هنرهای نمایشی کشور برگزار شد، شاهد سخنرانی برخی از چهرههای هنری خانه تئاتر از جمله اکبر زنجانپور، محمود عزیزی، اصغر همت و بهزاد فراهانی بود.
پس از خوانده شدن بیانیه خانه تئاتر، اکبر زنجانپور، کارگردان و بازیگر پیشکسوت در اعتراض به خصوصی شدن تئاتر و عدم حمایت از این هنر گفت: «کجای دنیا تئاتر متفکر پول درمی آورد؟ رمز و راز تئاتر و احترام از تئاتر گرفته شده و جای آن بشکن و بالا بنداز آمده است.»
محمود عزیزی، بازیگر پیشکسوت و استاد دانشکده هنرهای زیبا هم در سخنانی انتقادی گفت «ما بعد از ۴۰ سال، هنوز در قوانین ، جای درستی نداریم و مثل زگیل در حال زندگی در این جامعه هستیم. مدیران ما مترسک شدهاند و اگر قرار است تئاتر در همین سمت حرکت کند، ما دیگر به معاون هنری و مدیر کل چه احتیاجی داریم.»
اما بهزاد فراهانی، از منظری دیگر به مشکلات صنفی خانواده تئاتر پرداخت و تاکید کرد: «وضعیتی که تئاتر ما گرفتارش شده است، جز با وحدت و کنار هم بودن از بین نمیرود. ما در این مدت، خاموش نبودیم و کارمان را کردیم ولی نیرویی هم پشت ما باید باشد.»