نمایش «شوبیل» با همراهی ایوب آقاخانی این روزها در حال آماده سازی برای آماده اجراست و پیش بینی می شود بزودی روی صحنه رود.
«شوبیل» به نویسندگی و کارگردانی محمدرضا قلمبر و تهیهکنندگی امین آذریان و سعید اسلامی بیدگلی مدتی است در حال تمرین است و به زودی توسط شورای نظارت و ارزشیابی اداره کل هنرهای نمایشی بازبینی خواهد شد.
این نمایش که با دغدغه التهابات روز بازار سرمایه آماده میشود، درصورت اخذ مجوز از اواخر دیماه در سالن اصلی عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه خواهد رفت.در این نمایش ایوب آقاخانی به عنوان مشاور متن و اجرا حضور دارد.
«شوبیل» در قالب یک درام اجتماعی معاصر به اتفاقاتی میپردازد که برای یک شهروند ساده به دلیل نزدیک شدنش به محورهای بازار سرمایه رخ میدهد. با آقاخانی درباره این نمایش گفت وگویی کوتاه داشتیم که می خوانید.
چه شد که به پروژه «شوبیل» پیوستید؟
-من به درخواست محمدرضا قلمبر و امین آذریان به این پروژه پیوستم. البته پیش از هرکس آقای قلمبر از لحظه ای که قصد داشت ایده اولیه را به متن تبدیل کند٬صحنه به صحنه از من مشاوره می گرفت و بنابر همکاری خوبی که همیشه در حوزه های دیگر باهم داریم، این مشاوره را بدون اینکه قرار بر حضورم در نسخه نهایی اثر باشد٬پذیرفتم.
با توجه به سابقه موجهی که در امر نمایشنامه نویسی دارید، نظرتان درباره این نمایشنامه چیست؟
-به نظر من از ایده اولیه خیلی بهتر شده است.از من پرسیدند اگر چنین نمایشنامه ای به شما پیشنهاد شود برای بازی می پذیرید و اولین جرقه برای فکر کردن به این امر در ذهنم زده شد. چون کارگردان اثر برایم مهم بود، گفتند کارگردان کار خودت باش و آقای آذریان هم به عنوان تهیه کننده اصرار بر کارگردانی من در این اثر داشت، اما به دلیل اشتغال در آخرین نمایشم که بسیار دشوار بود -شیروانی داغ-ترجیح دادم نپذیرم، اما مشاوره همه جانبه در حوزه متن و اجرا را پذیرفتم و البته بازی در اثر.
فکر می کنم نمایش آبرومند٬شریف و واجد استانداردی خواهد بود و در حوزه متن هم این چنین است.
اما اینکه اساسا این رویکرد یعنی واکاوی در امر بازارسرمایه و محورهایی مثل بورس تا چه اندازه مهم است و آیا این رویکرد نیاز هست یا نه٬من معتقدم چرا که نه؟
نظرتان درباره این رویکرد چیست؟
– معتقدم رویکرد من و نگاه من و فکر من در حوزه تئاتر همیشه قائل و قائم است بر آنچه در جهان غرب اتفاق می افتد.
در دنیای غرب که مهد اصلی تئاتر محسوب میشود٬همه چیز میتواند منشأ رویکرد در حوزه آثار دراماتیک باشد-چه در تئاتر چه در سینما-بنابراین چرا ما چنین کاری نکنیم؟
یک مسئله مهم اقتصاد و یک مصداق مهم اقتصادی -بورس-میتواند وارد درام شود اگر بتواند موتور درام را روشن کند و انگیزشی برای درام باشد.
وقتی این انگیزش وجود دارد و این موتور با این شرایط فعال میشود چرا نه!
مقصودم اینست که مسئله من بورس و این رویکرد نیست مسئله ی من اینست که چرا نه و چرا هزاران رویکرد دیگر نه.
چه کسی گفته در تئاتر نباید سراغ این مضامین رفت اگر قرارست این مضمون ها موتور درام را فعال کند.برای من هیچ چیز به اندازه نفس درام و هیچ چیز به اندازه تکنیکهایی که درام را فعال میکند و پیش می برد مهم نیست نبوده و نخواهد بود و این چیزیست که من همیشه در کلاسها به دانسجویانم میگویم -آنچه شما ندارید تکنیک است-اندیشه و جهان بینی را ایران و ایرانی تا بی نهایت دارد؛ اینکه کلیه طبقات و اقشار اجتماعی ما درگیر فکر هستند -در هر حوزه ای حتی سیاست- نشان می دهد ما به قدر کافی جهان بینی جاری و ساری در جامعه داریم و آنچه که نداریم تکنیک است. ما حرف خوب زیاد داریم، آنچه نداریم بلد بودن بیان گفتن آن است. بنابراین اگر درباره هر رویکرد دیگر که جای آن در تئاتر خالیست، بلد باشیم خوب حرف بزنیم آنگونه که استانداردهای دراماتیک رعایت شود، چرا نزنیم.
پیش بینی شما درباره اقبال و استقبال از این نمایش چیست؟
-پیش بینی می کنم در این شرایط بحرانی تئاتر هیچ چیز قابل پیش بینی نیست. ما در دورانی تئاتر کار می کنیم که تقریبا تکلیف هیچ چیز به دقت و روشنی معلوم نیست. مشخص نیست مخاطب از چه چیزی خوشش می آید و از چه چیزی نه.
قراراست نسبت به چیزی اقبال نشان دهد و نسبت به چه چیزی زاویه دید منفی داشته باشد. هرچه هست تصورم اینست خیلی نباید به بازخوردها فکر کرد. وقتی ایمان پشت کاری وجود داشته باشد٬کار٬کار درست و با ارزشی است و باید انجامش داد.پس باید انجامش داد و باید اجازه داد جامعه در این دوران ملتهب گذار، خودش تنفس سنجیده را پیدا کند.
من نه میتوانم جامعه را هُل دهم و نه خودم را با سلائق هردم تغییر یافته جامعه وفق دهم بنابراین ترجیح می دهم کاری را انجام دهم که به آن مومن هستم.
شوبیل از آن دست کارهایی است که می توان به آن به عنوان یک نقطه قابل تکیه در کارنامه کاری از آن یاد کرد و همین برای من کافیست و چندان نگران بازخوردها نیستم، اما پیش بینی بدی هم برایش ندارم.
در پایان سخن ناگفته ای دارید؟
-در هر حال شوبیل سعی دارد در حوزه متن و اجرا نمایشی منطقی را اجرا کند و به هیچ چیز کاذبی تن ندهد و کاری را کند که تئاتر آن را تأیید و تعیین می کند و به نظرم همین کافیست.
خوب است مخاطب نسبت به آن اقبال نشان دهد و منتقدین هم اگر نگاه درستی داشته باشند و به آن با مهر و عطوفت نگاه کنند.
همه چیز خوب خواهد بود، اگر قرار بر این باشد که ما همه توان خود را به کار بندیم و ما این کار را خواهیم کرد.
آرزو می کنم تئاتر هرچه زودتر به یک ثبات کیفی٬فرمی و ایدئولوژیک برسد، چون در دوران گذار هرچه دیرتر به این ثبات برسیم هزینه بیشتری باید بپردازیم و این برای جامعه مدعی فرهنگ خطرناک است!
آرزو میکنم هرچه دور و دورتر از این خطر بایستیم.