برنامههای «نود»، «خانه ما»،«دورهمی»، «شام ایرانی»، «شب کوک»، «برنده باش» و… تنها نمونههایی از کپیبرداری در تلویزیون ملی است و «عصر جدید» جدیدترین مورد این کپیبرداری است.
البته صرف کپیبرداری در یک برنامه دلیل عدم توفیق آن نیست و برنامههایی هستند که با الگوبرداری از شبکههای خارجی و انطباق دادن آنها با فضای کشور موفق شدهاند. با این حال خلاقیت و نوآوری، سالهاست مهره گمشده برنامهسازی در صدا و سیماست. دمدستیترین نوع برنامهسازی، کپی از نمونههای موفق است؛ کاری که در سالهای اخیر به رویه بسیاری از برنامه سازان صدا و سیما تبدیل شده است.
«عصر جدید» عنوان برنامه تازهای است که قرار است از شبکه سوم سیما پخش شود.مسابقهای که با اجرای احسان علیخانی و کارشناسانی مانند امین حیایی، آریا عظیمینژاد، رویا نونهالی و بشیر حسینی قرار است مجالی باشد برای کشف استعدادها.
عصری جدید پس از ثامنالحجج
احسان علیخانی پس از بروز حرف و حدیثهای مالیاش با موسسه ثامنالحجج که ارائه توضیحات در بهترین ساعت پخش شبکه سوم سیما هم نتوانست ابهامات بسیار درخصوص آن را از بین ببرد، حالا با «عصر جدید» به همان شبکه برگشته است: تقلیدی از نمونههای آمریکایی، هندی، پاکستانی و حتی عربی که با اضافه شدن مجری و صحبتهای زیاد تبدیل به ملغمهای شده است که مخاطب را پس میزند.
علیخانی حالا با برنامهای بزرگتر و پرهزینهتر برگشته است. او پس از انتقادات زیاد درباره فضای غمانگیز «ماه عسل»، قرار است با «عصر جدید» مردم را بخنداند، اما ترکیب ناهمگون کارشناسان و حضور اضافی مجری و محدودیتهای عرفی و فرهنگی، مانع از تحقق این هدف شده است.
سهم اندک زنان
در نمونههای موفق خارجی، زنان سهم عمدهای از این استعدادیابی دارند، اما در عرف جامعه ما این ظرفیت وجود ندارد. به دلیل برخی مسائل شرعی و اخلاقی، امکان حضور پررنگ و متنوع زنان در اینگونه برنامهها نیست و این یعنی محدود شدن این بخش از جامعه و بالطبع کم شدن مشارکت زنان و مخاطبان در این برنامه. حضور رویا نونهالی در میان کارشناسان نیز شاید برای ناقص نماندن این کپیبرداری باشد؛ وگرنه فضای این برنامه طوری طراحی شده است که امکان تأثیرگذاری نونهالی کمتر از دیگران میشود.
مجری لازم بود؟
موفقترین نمونه این برنامهها بدون حضور مجری است، اما علیخانی بر بودن جلوی دوربین و حتی پریدن وسط صحبت کارشناسان و مهمانها اصرار دارد. اولین برنامه «عصر جدید» نشان داد که حضور علیخانی مهمتر از ریتم برنامه و میل به صحبت کردن و دیده شدن او، جذابیت برنامه را کمتر از قبل میکند. اگر قرار به حضور یک مجری در پشت صحنه است. پس دیگر مجری جلوی صحنه قرار است چه کاری انجام دهد؟ از لحاظ فنی و چیدمان صحنه نیز حضور علیخانی بیشتر ضربهزننده است تا کمککننده. البته خودش در قسمت اول گفت که بهعنوان میزبان در این برنامه حضور دارد و دلش نمیخواسته و…
استعدادیابی دوباره!
برخی از چهرههایی که در قسمت اول و تحت عنوان استعداد حضور داشتند، پیش از این در برنامههای دیگر هم حضور داشتهاند و حتی بهخاطر همان استعداد مورد تقدیر هم قرار گرفتهاند.
احسان موسوینژاد، قهرمان فوتبال نمایشی است که بهعنوان نفر اول آسیا و نفر پنجم جهان معرفی شده است و حتی در نمایشگاه مطبوعات هم فعالیت میکرد و در مراسمهای مختلفی از وی تقدیر شده است. حضور موسوینژاد بهعنوان استعداد تازه، طنزآمیز نیست؟ قهرمانی که حالا در یک مسابقه تلویزیونی بهعنوان استعداد تازه معرفی میشود! جالب اینکه موسوینژاد پیشتر مصاحبههایی با رسانهها درباره تخصصاش داشته و حتی در شبکه تلویزیونی «شما» بهعنوان مهمان حضور یافته است.
در این میان، موسوینژاد تنها نیست و سعید فتحیروشن هم نمونه مشهور دیگری بود که بهعنوان استعداد تازه معرفی شد. او هم پیش از این در شبکهها و برنامههای مختلف تلویزیونی از جمله برنامههای پرمخاطبی با اجرای علی ضیا حضور یافته و مخاطب عادی با یک جستجوی ساده میتواند به این نتیجه برسد که او هم استعداد تازهای نیست و سالهاست در حرفه خود بهعنوان یک «چهره» شناخته شده است.
همان ماه عسل بهتر بود
علیخانی در قسمت اول برنامهاش اشاره کرد که «عصر جدید» سختترین برنامه تمام عمرش است. اما خشت کج اولی که در قسمت اول دیده شد، این دیوار را تا انتها کج به بالا میبرد. انتخاب دکتر بشیر حسینی که پیش از این تنها در یکی دو برنامه بهعنوان مهمان حضور داشته در کنار امین حیایی نشان میدهد که حتی هدفگذاری دقیق و درستی نیز برای این برنامه نشده است و صرفاً قرار بوده پروژهای بزرگ و سرگرمکننده برای پر کردن آنتن ساخته شود.