یک حادثه، یک بیماری و … میتواند هر پدر و مادری را برای مدتی و البته گاهی هم برای همیشه زمینگیر کند. مراقبت از پدر و مادر ناتوان همیشه با مشکلاتی همراه است که بچهها هیچ وقت از قبل برای آن آمادگی نداشته و آموزش ندیدهاند. در برخی موارد این بچههای مراقب، کمتر از ۱۸ سال دارند و به اجبار شرایط سخت و سنگینی را تجربه خواهند کرد و رشد و تربیتشان خواه ناخواه و به طور طبیعی با معلولیت والدینشان گره میخورد. این چالش هنگامی به اوج خود میرسد که پدر و مادر ناتوان همچنان اصرار به استقلال و کارآمدی خود دارند و حمایت و مراقبت فرزندان را پس میزنند و زندگی روزمره آنها را دچار اشکال می کنند. پذیرش وضعیت جدید و دشوار برای بچههایی که به تازگی پدر و مادر آنها دچار معلولیت شده اند کمی پیچیدهتر است، به خصوص اگر فرزند در سنین پایین باشد و تا پیش از معلولیت والدین مورد حمایت و مراقبت شدید آنها بوده است و به ناگاه، انتقال این وظیفه حمایتی به فرزند، به دلیل شرایط جدید و قبول این وضعیت کمی سخت خواهد بود. در ادامه نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.
احساس تنهایی و ناامیدی نکنید
اگر این والد، مادر باشد در کارهای روزمره خانه، کند و ضعیف میشود، اگر پدر باشد به دلیل وضعیت جسمی نمیتواند بیشتر از قبل با فرزند خود وقت بگذراند و معشیت خانواده با مشکل مواجه خواهد شد. این تغییر در پویایی خانواده میتواند احساس خشم، تنهایی و ناامیدی را در فرزند ایجاد کند اما از سوی دیگر بچههای بزرگتر به ویژه نوجوانان ممکن است پدر و مادر معلول خود را متعجب کنند چون تمایل شدیدی به سازگاری و قبول مسئولیتهای اضافی دارند. احتمالا پیوند بین والدین و فرزند به دلیل وابستگی دو طرفه آنها به هم در این سن، قویتر میشود و همیشه این تاثیرپذیری منفی نبوده است.
سخنی با چنین والدینی
این گونه والدین میبایست از تحمیل بار مسئولیت سنگین به کودکانی که هنوز آنقدر بزرگ نشدهاند که مشکل پدر و مادر خود را درک کنند، اجتناب کنند. در حالی که در میان گذاشتن موارد ناتوانی خود و ویژگیهای افراد دارای معلولیت به فرزند مانند اطلاعات کلی درباره بیماری ممکن است مفید باشد، از طرفی دیگر اطلاعات بیش از حد و با جزئیات برای یک کودک یا نوجوان استرسزاست. در صورت امکان والدین معلول باید از افراد بزرگتر، دوستان یا اعضای خانواده درخواست کمک بیرونی کنند تا فرزندانشان بیش از حد توان، مسئولیت مراقبت از آنها را متحمل نشوند یا در صورت امکان از مراکز مشاوره درخواست کمک کنند. آنها متخصصان مجربی هستند که آمادگی، تمایل و توانایی لازم را برای کمک به خانوادههایی با شرایط مذکور دارند.