دنیای کسب و کار در ده سال گذشته با تحولات عظیمی روبه‌رو شده است. این روز‌ها رقابت تنگاتنگی در عرصه‌های مختلف کاری در جریان است. یکی از مهم‌ترین رقابت‌های حوزه کارآفرینی، به دست آوردن و حفظ نیرو‌های کارآمد و بااستعداد است.
زمانی که صحبت از شرایط کاری ایده‌آل و دلچسب برای کارکنان پیش می‌آید، اولین مثالی که به ذهنمان می‌آید تصاویری است که در صفحات مجازی از محیط کاری جالب و خلاقانه شرکت گوگل دیده‌ایم.
شاید کار کردن در محیطی مانند گوگل برای اکثر کارمندان بسیار ایده‌آل و دوست داشتنی به نظر برسد، اما فراهم کردن چنین شرایطی بسیار فراتر از توان یک مجموعه استارت‌آپی نوپاست. گرچه ممکن است به‌عنوان صاحب کسب و کاری کوچک نتوانید با مجموعه بزرگی مانند گوگل به هیچ عنوان رقابت کنید، اما این به آن معنا نیست که هیچ راه‌حل دیگری برای ایجاد انگیزش و علاقه در کارمندان‌تان یا جذب کارکنان جدید وجود ندارد. در ادامه راز‌هایی را در مورد ایجاد فضای کاری دوست‌داشتنی و جذاب برای موفقیت بیشتر در کسب و کار معرفی خواهیم کرد.
به دنبال افراد متناسب با فضای کارتان باشید
کسب و کارتان تا به اینجا هرچقدر پیشرفت کرده باشد، فضایی بر اثر فعالیت کارمندانی که دارید در آن حاکم شده است. در این میان قطعا رفتار‌ها و نحوه کار برخی کارمندان به گونه‌ای است که برایتان مطلوب است؛ بنابراین برای استخدام افراد جدید هم باید سعی کنید به دنبال افرادی با خصوصیات کاری مشترک با چنین افرادی باشید که با فضای کاری موجود همخوانی داشته باشند. یکی از راه‌های پیدا کردن افرادی با خصوصیات رفتاری و کاری مشابه پیدا کردن افرادی است که پیشینه تقریبا مشابهی دارند.
تونی هسیه (Tony Hsieh) مدیرعامل یکی از فروشگاه‌های آنلاین موفق به‌نام زاپوس (Zappos) که زیرمجموعه فروشگاه اینترنتی بزرگ آمازون است، همیشه در جلسات مصاحبه کاری برای استخدام کارمند جدید این سؤال را مطرح می‌کند: «فکر می‌کنی چقدر خوش‌شانس هستی؟» به عقیده هسیه هرچقدر فردی خود را خوش‌شانس‌تر بداند، اشتیاق و اعتماد به نفس بیشتری برای رویارویی با فرصت‌ها و ناشناخته‌ها خواهد داشت.
حواستان باشد در مصاحبه کاری برای استخدام نیرو‌های جدید، دقیقا به دنبال بررسی همان ویژگی‌هایی باشید که برایتان اهمیت زیادی دارد. در این صورت در ادامه نیز محیط کاری یکدست‌تری را تجربه خواهید کرد.
مزایای شغلی ویژه‌ای ارائه دهید
اگر بتوانید مزایای شغلی خاصی در مجموعه خود ارائه دهید که منحصر به فرد خودتان باشد و جای دیگری ارائه نشود، می‌توانید مزیت رقابتی خود را نسبت به سایر مجموعه‌های رقیب برای جذب کارمندان کارا و با استعداد افزایش دهید. به‌عنوان مثال برخی مجموعه‌های ارائه خدمات تفریحی، پیشنهاد‌های تفریحی ویژه‌ای برای کارمندانشان در نظر می‌گیرند. یا برخی شرکت‌های بزرگ دنیا خدمات ویژه‌ای مانند تحویل رایگان خریدها، تحویل گرفتن بچه‌ها از مدرسه، ارائه خدمات مورد نیاز برای خودرو‌های شخصیشان را به کارمندانشان ارائه می‌دهند.
چنین مزایای منحصر به فردی علاوه بر این که زندگی آسان‌تری را برای کارمندان به همراه خواهد داشت، کمک می‌کند تمرکز بیشتری روی وظایف کاریشان داشته باشند و درگیری‌های روزمره انرژی آن‌ها را برای انجام وظایفشان نگیرد. برخی شرکت‌های تولیدی نیز تخفیف‌های مهیج و بسیار خوبی در طول سال به کارمندانشان برای خرید محصولات تولیدی می‌دهند که برایشان بسیار جذاب است.
ارزش‌های بنیادین خود را مشخص کنید
هر مجموعه کسب و کاری باید پیش از هر چیز ارزش‌های بنیادی‌اش را مشخص کند. این ارزش‌ها نحوه ارتباطش با خارج از مجموعه و نمایی که می‌خواهد در جامعه و برای مشتریانش از خود ارائه دهد را تعیین می‌کند. علاوه بر این هر مجموعه باید اصول و ارزش‌هایی را برای کارکنانش مشخص کند. این ارزش‌ها نحوه تعاملات کارمندان و دستیابی به اهداف کاری روزانه آن‌ها را تعیین خواهد کرد.
شرکت بین‌المللی اف‌ای (FE Intenational) مجموعه‌ای موفق در زمینه ارائه خدمات الکترونیک به کسب و کار‌های کوچک‌تر است. این مجموعه ارزش بنیادی «راهی پیدا کن!» را برای خود انتخاب کرده است. این ارزش در ذهن همه کارکنان فارغ از جایگاه و مسؤولیتی که دارند، تفکر کارآفرینانه را تقویت می‌کند و به آن‌ها پر و بال لازم برای توسعه خلاقیت و نوآوری برای حل مشکلات را می‌دهد. تفکر خلاقانه از اولین ابزار‌های مورد نیاز برای موفقیت است.
وقتی ارزش‌های کاری را برای کارمندان‌تان روشن کنید، آن‌ها می‌دانند در چه مسیری باید برای انجام وظایف کاریشان حرکت کنند. بد نیست جست‌وجویی در فضای مجازی در مورد لیست ارزش‌های شرکت‌های مطرح و موفق دنیا داشته باشید تا بهتر به اثرگذاری این پیام‌های ذهنی در روند موفقیت پی ببرید.
به خانواده بها دهید
مجموعه بین المللی رستوران‌های زنجیره‌ای غذای سالم سوئیت‌گرین (Sweetgreen) توجه بسیار زیادی به شرایط خانوادگی کارمندانش دارد و حتی بودجه قابل‌توجهی را برای کمک به خانواده کارکنانش اختصاص داده است. یکی از فعالیت‌های این مجموعه که برای بسیاری از ما نیز آشناست، راه‌اندازی صندوق قرض‌الحسنه برای رفع مشکلات کارمندانش با نام «صندوق خانواده» است.
این صندوق کمک‌هزینه‌هایی را برای مسکن، مسافرت‌های ضروری یا خدمات درمانی مورد نیاز برای اعضای خانواده کارمندان مجموعه ارائه می‌کند. این مجموعه حتی به کارمندانش چه زن و چه مرد تا پنج ماه مرخصی پس از به دنیا آمدن فرزندشان می‌دهد.
توجه به نیاز‌های کارمندان‌تان بر‌اساس شرایط سنی و خانوادگی که دارند باعث می‌شود، آن‌ها با امنیت خاطر بیشتری مسؤولیت‌های کاری خود را انجام دهند و زمان کاری خود را صرف دغدغه‌ها و درگیری‌های خانوادگی‌شان نکنند.
رقیبانتان را زیر نظر داشته باشید
در دنیای امروز که کارمندان مدام در حال تغییر شغل برای پیدا کردن شرایط کاری بهتر هستند، هیچ اشکالی ندارد که کمی از روی دست رقیبانتان نگاه کنید! اگر بدانید که سایر مجموعه‌های مشابهی که رقیبتان محسوب می‌شوند چه شرایط و امکاناتی را برای کارمندانشان فراهم می‌کنند، می‌تواند ایده‌های خوبی برای ایجاد محیط کاری لذت‌بخش و دور از استرس در مجموعه‌تان به ذهنتان بیاورد.
حتی نحوه تبلیغ رقیبانتان در مورد مزایا و امکاناتی را که در اختیار کارکنانشان قرار می‌دهند، بیاموزید. بسیاری از شرکت‌های بزرگ فهرستی از مزایای شغلی را در صفحه درخواست کار وبگاه شرکتشان قرار می‌دهند تا متقاضیان هنگام بررسی وبگاه شرکت‌های مختلف برای ارسال رزومه کاری، جذب شوند و برای استخدام در این شرکت اقدام کنند.
از حرفه‌ای‌ها کمک بگیرید
اگر احساس می‌کنید حال و احوال کسب و کارتان خیلی خوب نیست می‌توانید از شرکت‌ها و مجموعه‌هایی که در حال فعالیت برای ارائه خدمات حرفه‌ای به کسب‌وکار‌های نوپا و تازه تأسیس هستند، کمک بگیرید. این مجموعه‌ها که تعدادشان این روز‌ها رو به افزایش است، می‌توانند بر اساس نیاز‌های کسب و کارتان به شما خدمات مشاوره‌ای و آموزشی ارائه دهند و به نوعی روح تازه‌ای در کسب و کارتان بدمند.
برخی از این مجموعه‌ها می‌توانند برای جهت‌دهی مناسب و انتخاب ارزش‌های بنیادین کاری درست نیز به شما کمک کنند.
مشاوران حرفه‌ای کسب و کار با توسعه روابط کسب و کارتان و بهبود فضای کاری مجموعه می‌توانند انگیزه‌های مورد نیاز برای پیشرفت و تلاش را به کسب و کارتان وارد کنند.
مشاوره‌های نوین کسب و کار با توجه به اثرگذاری مستقیمی که بر فضای محیط کار دارند، ماهیت متفاوتی نسبت به مشاوران مدیریتی که از سال‌ها پیش رایج بودند دارند. این مجموعه‌ها در سال‌های اخیر با توجه به تحولات و نیاز‌های جدید دنیای کسب و کار شکل گرفته‌اند و به خوبی با فضای کسب و کار‌های جدید آشنایی دارند.
به کار معنی ببخشید
یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش بازده و ایجاد محیطی امن و پرانگیزه این است که به کارمندان‌تان در مورد چرایی کار‌هایی که انجام می‌دهند توضیح بدهید و میزان اثرگذاری کاری را که انجام می‌دهند در دستیابی به اهداف نهایی کسب و کار روشن کنید. به عقیده سیمون سینک (Simon Sinek) یکی از افراد با‌تجربه در زمینه راه‌اندازی و هدایت استارت‌آپ‌ها، در دنیای امروز نمی‌توان در کارمندان فقط با اهرم حقوق بالاتر انگیزه کافی برای ایجاد اراده محکم و تلاش ایجاد کرد. اگر واقعا می‌خواهید کارمندان پرتلاش و مصممی داشته باشید، باید به آن‌ها انگیزه محکم و خوبی برای این که هر روز با اشتیاق از خواب بیدار شوند و به محل کارشان بیایند، بدهید.
به‌عنوان مثال یکی از شرکت‌های هواپیمایی برای بهبود انگیزه شغلی در کارمندانش فقط افزایش حقوق ندارد، بلکه شرایطی ایجاد می‌کند که همه کارمندانش بیشتر سفر کنند و تجربیات بیشتری به دست بیاورند. این سفر‌ها علاوه بر حس خوبی که در کارکنان ایجاد می‌کند، دید بهتری از نتیجه نهایی تلاش‌هایشان برای ارائه خدمات مسافرتی بهتر به مسافران خواهد داد، بنابراین با دید بازتری مسؤولیت‌های خود را در مجموعه دنبال خواهند کرد.
اگر بتوانید راهکاری برای ایجاد انگیزه برای تلاش در کارمندان‌تان پیدا کنید، محیط کسب و کارتان به مراتب ارتقا خواهد یافت و علاوه بر این که افراد واجد شرایط تمایل زیادی برای همکاری با مجموعه شما خواهند داشت، کارمندان خوب و پر‌انگیزه‌ای که دارید نیز به فکر پیدا کردن شغل بهتر در جای دیگری نخواهند بود.
سخن آخر
مطمئن شوید به روشنی ارزش‌های حاکم بر کسب و کارتان را مشخص کرده و مزایای شغلی جذاب و ارزشمندی برای کارمندان‌تان در نظر گرفته‌اید. فضای حاکم بر مجموعه ماهیت اصلی هر کسب و کاری است و فضای کاری نامناسب می‌تواند عاقبت مجموعه‌ای را از موفقیت حتمی به شکست مبدل کند. یادتان باشد هیچ‌گاه نمی‌توانید فضای خوبی در محیط کاری ایجاد کنید و بعد آن را رها کنید به امید این که همه چیز روی روال پیش خواهد رفت.
حفظ فضای کاری فعال و پرانگیزه از ایجاد این فضا به مراتب مهم‌تر بوده و مسؤولیتی است که همیشه بر گردن‌تان خواهد بود و هیچ‌وقت تمامی ندارد. باید بدانید که شما در قبال تک تک کارمندان‌تان مسؤولید و باید برای هرکدام سخاوتمندانه وقت و هزینه قائل باشید تا شاهد مجموعه‌ای پرتکاپو و موفق باشید.
مطمئن باشید هرچقدر هزینه صرف ایجاد انگیزه در کارمندان‌تان کنید، اثرش را به صورت چند برابری در بلندمدت در کسب و کارتان خواهید دید؛ بنابراین از مجموعه‌های دیگر در این مورد الگوبرداری کنید و الگوی منحصر به فردتان را برای ایجاد شرایط کاری دلپذیر برای کارمندان‌تان به وجود بیاورید.
