بیشتر متخصصان قلب و عروق دنیا نظرشان این است که نمک، نقش زیادی در افزایش فشار خون، گرفتگی عروق و بروز بیماریهای قلبی ایفا میکند. سرویس سلامت همگانی انگلیس، میزان نمک لازم برای هر بزرگ سال را یک قاشق چای خوری میداند.سازمان بهداشت جهانی هم میزان مناسب مصرف نمک در سنین میانسالی به بالا را کمتر از ۵ گرم در روز میداند که تقریبا همین مقدار میشود.
استانداردها را پشت سرگذاشته ایم !
مدیر کل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت سال گذشته گفته بود که میزان مصرف نمک در ایران، دو برابر استاندارد جهانی است. به گفته خانم دکتر عبداللهی، متوسط مصرف نمک در بین ایرانیها ۱۰ تا ۱۲ گرم است.خبرنامه بهداشتی دانشگاه هاروارد حدود ۱۰ سال پیش نوشته بود که بعضی دانشمندان اعتقاد دارند مصرف بالای نمک، تأثیر ناچیزی بر سلامت دارد و لزومی ندارد که مردم را به دلیل این مصرف ناچیز از خوردن این چاشنی لذتبخش محروم کنیم. اما سازمان بهداشت جهانی به عنوان مرجع علمی دنیا که همه محققان آن را قبول دارند مصرف نمک را حداکثر ۵ گرم مجاز میداند و بیش از این مقدار نمک را برای تندرستی زیانآور قلمداد میکند.
۵ گرم چقدر است؟
چون در متون انگلیسی، این مقدار را معادل یک teespoon دانستهاند، در ترجمههای فارسی هم آن را یک قاشق چای خوری فرض میکنند. اما سؤال بیشتر مردم این است که با وجود ۴ یا ۵ نوع قاشق چای خوری که از یک و یک پنجم تا دو برابر کوچک ترین قاشق چای خوری، افزایش حجم دارند، کدام یک ملاک این ۵ گرم است؟ برای همین هم بعضی پزشکان معادل ۵ گرم را یک قاشق چای خوری، بعضی دیگر، یک و نیم قاشق چای خوری و برخی هم یک قاشق مرباخوری ذکر کردهاند.بعضی از مردم فکر میکنند که فقط پودر سفیدرنگی که در نمکدان یا بستههای نمک در سوپرمارکتها فروخته میشود، نمک است اما این تصور نادرست است. چون ماده اصلی نمک خوراکی یعنی سدیم، در بیش از ۶۰ درصد مواد خوراکی از جمله نان و گوشتهای فراوری شده و حتی مواد طبیعی خوراکی که در کشاورزی به دست میآید نیز وجود دارد. پس واقعیت مطلب این است که کل نمکی که در قابلمه و سر سفره و در مواد غذایی و آجیل و کالباس و حبوبات و نان هست، باید در تمام شبانهروز در مجموع ۵ گرم باشد. بنابراین پس از محاسبه تقریبی نمکهای موجود درسایر مواد غذایی، نمک خوراکی که باید به طور خالص خورده شود، خیلی کمتر از نصف قاشق چای خوری خواهد بود.
معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد- گروه بهبود تغذیه جامعه