بیشتر افراد وقتی به گُرگرفتگی فکر می‌کنند، تصویر زنی را در ذهن خود دارند که در آستانه‌ی یائسگی است، خیس از عرق است و یک پنکه دستی دستش گرفته است، چون معمولا گُرگرفتگی را یکی از شایع‌ترین عوارض یائسگی و پیش از یائسگی می‌دانند. اما واقعیت این است که گرگرفتگی را در هر سنی می‌توانید تجربه کنید و دلایل آن هم هیچ ربطی به یائسگی ندارند.
طی یائسگی به دلیل نوسانات هورمونی و افت تولید استروژن، گُرگرفتگی به وجود می‌آید، اما عارضه‌های دیگری نیز می‌توانند بر سطح هورمون‌ها اثر بگذارند و از این طریق سبب گرگرفتگی شوند.
فرقی نمی‌کند علت پنهان چیست، در هر صورت، گرگرفتگی، شیوه‌ی بدن در واکنش به گرماست. مغز به بدن می‌گوید که نیاز به خنک شدن دارد، بنابراین رگ‌های خونی فورا شروع می‌کنند به گشاد شدن. این اتفاق سبب افزایش جریان خون به سطح پوست می‌شود تا بدن بتواند گرمای اضافی را دفع کند. در بیشتر موارد، گُرگرفتگی‌ها جای نگرانی ندارند، اما اگر اغلب تکرار شوند، باید آن‌ها را جدی بگیرید، بررسی کنید چه زمان‌هایی دچارشان می‌شوید، مخصوصا اینکه چه غذا‌هایی می‌خورید، استرس‌تان تا چه اندازه است، تغییراتی در سلامتی خود دارید یا علامت دیگری که قابل توجه باشد احساس می‌کنید یا خیر.
سپس این اطلاعات را با پزشک خود مطرح کنید. این کار به پزشک کمک می‌کند علت گرگرفتگی‌های‌تان را دقیق‌تر تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند. در ادامه به چند علت احتمالی گرگرفتگی می‌پردازیم.
استرس و اضطراب
وقتی بدن با استرس مواجه می‌شود، آدرنالین ترشح می‌کند که می‌تواند جریان خون را افزایش بدهد و دمای بدن را بالا ببرد. اگر گرگرفتگی‌های شما ناشی از استرس است، یک جای خنک و آرام پیدا کنید و یکی از تکنیک‌های ریلکسیشن مانند مدیتیشن یا تنفس عمیق را به کار ببرید تا استرس‌تان را کنترل کنید و متعاقبا گرگرفتگی‌تان تسکین بیابد. اما اگر با این روش‌ها نتوانستید از گرگرفتگی خلاص شوید با پزشک‌تان مشورت کنید تا با کمک او برنامه‌ای موثر برای کنترل استرس خود پیدا کرده و از علائم استرسی‌تان بکاهید.
پُرکاری تیروئید
غیرعادی بودن مقدار تیروکسین، هورمونی که در تیروئید تولید می‌شود، می‌تواند متابولیسم بدن را تغییر بدهد. در پُرکاری تیروئید، تیروکسین زیادی وارد جریان خون می‌شود و سوخت و ساز بدن بیش از اندازه سرعت می‌گیرد. افزایش متابولیسم شرایطی مشابه ورزش مداوم ایجاد می‌کند که می‌تواند به شما احساس گرما بدهد و عرق‌تان را درآورد که گُرگرفتگی تلقی می‌شود. شاید دچار تپش قلب، اضطراب، خستگی، مشکل در به خواب رفتن و کاهش وزن ناخواسته هم بشوید.
علائم پُرکاری تیروئید می‌توانند با خیلی از عوارض دیگر نیز مرتبط باشند، به همین دلیل مهم است که علائم خود را به دقت با پزشک‌تان درمیان بگذارید، حتی علائمی که ناچیزند و به نظر مهم نمی‌آیند. پزشک از این طریق می‌تواند بهترین درمان را برای تعدیل عملکرد تیروئیدتان توصیه کند و طی پروسه‌ی درمان، گرگرفتگی‌تان نیز برطرف شود.
کمبود منیزیم
منیزیم ماده‌ای معدنی است که بیشتر در استخوان‌ها ذخیره می‌شود و به تنظیم فشار خون کمک می‌کند. کاهش سطح منیزیم در بدن می‌تواند منجر به ناتوانی در تنظیم فشار خون شده و گرگرفتگی ایجاد نماید. سایر علائم کمبود منیزیم شامل از دست دادن اشتها، تهوع، گرفتگی عضلات و خستگی و ضعف می‌شوند. توصیه شده است افراد بزرگسال بسته به سن و جنسیت خود روزانه ۳۱۰ تا ۴۲۰ میلی گرم منیزیم دریافت کنند. منیزیم در بسیاری از منابع غذایی مانند حبوبات، مغز‌ها و دانه‌ها، غلات کامل و سبزیجات برگ سبز و همچنین در مواد غذایی غنی شده مانند غلات صبحانه وجود دارد.
حساسیت‌های غذایی
غذا‌های تند معروف‌ترین عوامل خوراکی گرگرفتگی‌اند و کپسایسین عامل این اتفاق است. کپسایسین باعث می‌شود رگ‌های خونی نزدیک به سطح پوست گشاد شوند و احساس گرما ایجاد کنند. اجتناب از غذا‌های حاوی کپسایسین، ساده‌ترین راه جلوگیری از گرگرفتگی است. اما اگر اهل خوردن غذا‌های تند نیستید و فکر می‌کنید عامل دیگری در رژیم غذایی‌تان می‌تواند علت اصلی باشد، تمام غذا‌هایی که می‌خورید را یادداشت کنید و بنویسید که چه زمان‌هایی دچار گرگرفتگی می‌شوید. این کار کمک‌تان می‌کند عامل را بهتر پیدا کنید.
الکل
نوشابه‌های الکلی می‌توانند حاوی تیرامین یا هیستامین باشند که سبب گشاد شدن رگ‌ها شده و گرگرفتگی ایجاد کنند.
ناکارآمدی اولیه تخمدان‌ها
ناکارآمدی اولیه تخمدان‌ها که گاهی نارسایی زودهنگام تخمدان‌ها نیز نامیده می‌شود، زمانی روی می‌دهد که پیش از ۴۰ سالگی تخمدان‌ها متوقف شده و دیگر استروژن تولید نمی‌کنند. افرادی که دچار این عارضه‌اند، علائمی مشابه افرادی که دوران پیش از یائسگی را می‌گذرانند تجربه می‌کنند، مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه، بی‌نظمی قاعدگی، بیخوابی و خشکی واژینال. اما برخلاف آن‌هایی که پیش از یائسگی را پشت سر می‌گذارند، همچنان پریود می‌شوند و هنوز هم می‌توانند باردار شوند. آزمایش خون می‌تواند مشخص کند آیا دچار این مشکل شده‌اید یا نه، و اگر مشکل‌تان نارسایی زودهنگام تخمدان‌ها باشد، پزشک‌تان می‌تواند سطح نرمال استروژ‌ن‌تان را برگرداند که کمک‌تان می‌کند گرگرفتگی‌های‌تان کمتر شوند.
دارو‌هایی که مصرف می‌کنید
گرگرفتگی می‌تواند از عوارض جانبی برخی از دارو‌های تجویزی نیز باشد. مثلا دارو‌های ضد افسردگی که سروتونین را در مغز افزایش می‌دهند بر هیپوتالاموس اثر می‌گذارند. هیپوتالاموس قسمتی از مغز است که دمای بدن را تنظیم می‌کند و می‌تواند گرگرفتگی ایجاد نماید. اگر فکر می‌کنید علت گرگرفتگی تان دارویی است که مصرف می‌کنید، با پزشک‌تان این مسئله را مطرح کنید تا در صورت امکان، داروی دیگری را جایگزین کند یا راه‌های مقابله با گرگرفتگی را به شما توصیه نماید.
عدم تعادل قند خون
قند خون بالا به مرور زمان می‌تواند بر سیستم قلبی و عروقی اثر بگذارد و گرگرفتگی ایجاد کند، چون فشار خون و ضربان قلب را بالا می‌برد. ضمنا قند خون بالا می‌تواند به عصب‌ها آسیب بزند و اگر انتهای عصب‌ها در اطراف غدد تعریق تحت تاثیر قرار بگیرند، می‌توانند بر میزان تولید عرق نیز اثر بگذارند. از سویی دیگر، قند خون پایین نیز می‌تواند سبب ترشح آدرنالین شود و تعریق و گرگرفتگی ایجاد کند. سایر علائم قند خون بالا شامل تکرر ادرار و احساس تشنگی زیاد می‌شوند. قند خون پایین نیز می‌تواند احساس گرسنگی، خستگی و اضطراب ایجاد کند. اگر فکر می‌کنید قند خون‌تان متعادل نیست و گرگرفتگی‌تان نیز به همین علت است، پزشک‌تان می‌تواند با تجویز آزمایش خون، درمان مناسب را به شما توصیه کند.
اضافه وزن
چاقی و اضافه وزن نه تنها می‌تواند تغییرات هورمونی ایجاد کند و سبب گرگرفتگی شود بلکه می‌تواند عوارض دیگری نیز به جا بگذارد که آن‌ها نیز گرگرفتگی ایجاد می‌کنند مانند مقاومت به انسولین، افزایش قند خون و افزایش فشار خون.
با کاهش وزن به شیوه‌ای سالم و حفظ وزن ایده آل می‌توانید از گرگرفتگی های‌تان خلاص شوید و از همه مهمتر، وضعیت کلی سلامت‌تان را بهبود بدهید و از سایر عوارض ناشی از چاقی رها شوید.
