پسری ۹ ساله دارم که مدام به من و مادرش میگوید: «ببخشید که من پسر خوبی نیستم!» هرچه به او میگوییم تو پسر خوبی هستی، درسهایت خوب است و … اما از خودش راضی نیست. نمیدانم چرا قبول نمیکند که ما با او مشکلی نداریم! چه کنیم؟
پدر گرامی، خانواده یک سیستم است بنابراین تمامی رفتارهای یکی از اعضای آن بر دیگران اثر می گذارد و متقابلا از رفتار دیگران اثر میپذیرد. به عبارتی در سیستم خانواده همه چیز مبتنی بر کنش و واکنش است. با این حال برای حل مشکلتان، توصیه میکنم سه قدمی را که در ادامه مطرح میشود، هرچه زودتر بردارید.
قدم اول| به دنبال راهحل در رفتارهای خودتان باشید
با توجه به اینکه این رفتار کودک درون سیستم خانواده شکل گرفته است، به دنبال نقش خود و همسرتان در ایجاد این مشکل باشید؛ به عبارتی، بررسی کنید آیا معیارهای سرسختانهای برای فرزندانتان دارید؟ آیا آنها را تشویق به بهترین بودن و نه عادی و معمولی بودن می کنید؟ آیا آنها را در شرایط ارزش قرار میدهید یعنی همیشه به آنها میگویید که «اگر مودب باشی»، «اگر بیست بیاوری»، «اگر نفر اول باشی» فلان کار را برایت انجام میدهیم؟ آیا هر روز او را با کودکان دیگر مقایسه میکنید؟ گاهی اوقات بیان میداریم که نه، هیچکدام از این موارد نیست و من فرزندم را تحت این شرایط قرار نمیدهم اما در عمل به شکل خودکار و البته در بیشتر مواقع ناخودآگاه این موارد را در تربیت فرزندتان پیاده کردهاید. بنابراین، یک بار دیگر به بررسی دقیقتر حرفها و رفتارهایتان با پسرتان بپردازید تا شاید متوجه ریشه مشکل شوید.
قدم دوم| بینش پسرتان را درست کنید
در یک فرصت مناسب از او بخواهید معیارها و ملاکهای خود از خوب بودن را بنویسد و اولویتبندی کند. سپس به وی کمک کنید تا درک کند چه میزان از این ملاکها واقع بینانه است. حالا وقتش است که ویژگیهای خوب بودن از نظر خودتان را نیز بنویسید و به پسرتان کمک کنید تا ببیند چقدر از این ملاکها را دارد؛ قرار نیست تمام ملاکهای خوب بودن را داشته باشد؛ بلکه داشتن ۶۰ درصد آنها کافیاست.
قدم سوم| اهمیت این مشکل را دست کم نگیرید
داشتن اعتماد به نفس و عزتنفس، رموز طلایی موفقیت به خصوص برای کودکان است. این نگرش پسر شما، میتواند در آینده نزدیک برای او مشکلاتی ایجاد کند پس نباید آن را دست کم بگیرید. مراجعه به روان شناس بالینی کودک و نوجوان نیز فراموش نشود چون سوالتان کلی است و اگر بخواهیم پاسخ دقیقتری بدهیم، به بررسی عمیقتری نیاز داریم. موفق باشید.