امروزه با توجه به پیشرفت‌های پزشکی، نرخ امید به زندگی افزایش یافته است و افراد طول عمر بیشتر و سطح سلامت بالاتری دارند. بنابراین، زوج‌های سالمند فرصت بیشتری برای زندگی مشترک دارند، اما در اغلب موارد توجه کمی به روابط زناشویی و عاطفی خود می‌کنند. شاید براساس برخی باورها، بهادادن به چنین نیازی در سنین سالمندی امر متعارفی تلقی نشود، اما چنین نگاهی را نمی‌توان نافی نیاز طبیعی به روابط زناشویی در این مقطع از زندگی دانست.
چنان که بهره‌مندی از روابط محبت‌آمیز در قالب ارتباط زناشویی فقط مختص زوج‌های جوان نیست و سالمندان نیز می‌توانند از این جنبه مثبت زندگی مشترک، البته با در نظرگرفتن شرایط خاص این سنین بهره‌مند شوند. برای این‌که ببینیم شعله عشق در روابط زوج‌های سالمند با چه الزامات و اگر و اما‌هایی می‌تواند پابرجا بماند.
مسلماً افزایش سن، تغییراتی در عملکرد افراد ایجاد می‌کند، ولی نه به این معنا که روابط زناشویی باید به فراموشی سپرده شود. تغییراتی در بدن با بالاتر رفتن سن ایجاد می‌شود که برخی از این تغییرات در کنار بیماری‌های احتمالی می‌توانند فعالیت‌های جنسی را تحت تأثیر قرار دهد. به‌عنوان مثال، مشکلات مفاصل، سکته‌های قلبی، دیابت، پارکینسون، عمل‌های جراحی و عوارض ناخواسته دارویی می‌تواند عملکرد جنسی و رابطه زناشویی را مختل کند.
سالمندانی که روحیه ندارند
نباید از تأثیر مسائل روانی بر زندگی زناشویی سالمندان غافل شد. وجود بیماری‌های جسمی، ممکن است روحیه فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد و فرد سالمند را از نظر عاطفی و روانی دچار مشکل کند که خود می‌تواند عاملی برای کاهش صمیمیت بین زوجین باشد. حتی در مواردی که یکی از زوجین سالم است، وجود استرس‌های زیاد و خستگی ناشی از مراقبت از همسر می‌تواند رغبت به رابطه زناشویی را کاهش دهد.
راهی برای افزایش کیفیت زندگی سالم
بی‌شک، رابطه زناشویی از عوامل مؤثر در افزایش کیفیت زندگی سالم است. تحقیقات متعدد نشان داده‌اند وجود رابطه عاطفی و زناشویی لذت‌بخش در دوران سالمندی، کیفیت زندگی را در این دوران بالاتر می‌برد. اما متأسفانه باور‌های نادرستی درباره روابط زناشویی سالمندان در جامعه وجود دارد که باعث می‌شود اغلب افراد نیاز و رابطه زناشویی در دوران سالمندی را مذموم و ناپسند تلقی و حتی انکارش کنند.
روابط زناشویی سالم در دوران یائسگی
کاهش هورمون‌های جنسی به‌خصوص در زنان – که یائسگی متفاوتی از یائسگی مردان دارند – گاهی باعث می‌شود این تصور ایجاد شود که با پایان یافتن دوره باروری، زنان در عملکرد جنسی خود نیز دچار ناتوانی می‌شوند که این باور کاملا نادرست است. رسیدن به سنین یائسگی و پس از آن، به معنی پایان یافتن میل، توان جنسی و زناشویی در زنان نیست.
افزایش امید به زندگی
سالمندی از فصل‌های زیبای زندگی است و اگر زوج‌های سالمند ارتباطات خوب و آرامش‌بخش با همسرشان داشته باشند، می‌توانند از جذابیت‌های این دوران زندگی لذت بیشتری ببرند. بازنشستگی و خالی‌شدن منزل از حضور فرزندان نیز می‌تواند به‌عنوان یک عامل مثبت دیده شود، زیرا همسران پس از چند دهه وقت‌گذاشتن برای تربیت و بزرگ‌کردن فرزندان، در ایام سالمندی فراغتی پیدا می‌کنند تا وقت بیشتری را به یکدیگر اختصاص دهند. سالمندی می‌تواند دورانی باشد که زوج‌ها از ارتباط عاطفی با یکدیگر همچون روز‌های نخست آشنایی در ایام جوانی لذت ببرند.
برای بالابردن میل به زندگی و بهبود کیفیت زندگی در دوران سالمندی، افزون بر توجه به سلامت عمومی، تغذیه مناسب، برنامه‌های تفریحی و ورزش‌های متناسب با سن، توجه به بهبود رابطه زناشویی سالمندان نیز ضروری است. در این زمینه بهره‌گرفتن از مشورت یک مشاور باتجربه می‌تواند راهگشای آن‌ها در بهبود روابط زناشویی باشد.
