رضا فیاضی بازیگر، کارگردان، نویسنده و صداپیشه متولد سال ۱۳۳۲ در اهواز است. او مدرک دیپلم را در همین شهر دریافت کرد و پس از آن به بازیگری در تئاتر و فیلم کوتاه پرداخت و کارگردانی تئاتر را نیز تجربه کرد. در سال ۱۳۵۴ وارد دانشکده هنر‌های زیبا شد. با اجرای تئاتر در مدارس دوران راهنمایی و دبیرستان کار غیر حرفه‌ای خود را آغاز کرد. فیاضی از جمله هنرمندانی است که با ایفای نقش در سریال‌ها و فیلم‌های مختلف خاطرات خوبی را در ذهن مردم ماندگار کرده است.

برخی نمایش ها زبان مردم را بهتر می دانند

آقای فیاضی؛ از نظر شما مشکل امروز تئاتر چیست؟

یکی از مواردی که سبب ایجاد مشکل در تئاتر شده، سایت‌ها و فضای مجازی است. من در نمایشی به نام هرملین بازی می‌کردم و چندین ماه برای آن تمرین داشتیم؛ اما متاسفانه قطعی اینترنت و تعطیلی چند روزه نمایش‌ها، سبب شد تا تماشاگران نمایش ریزش کنند. تا جایی که نخستین روز بعد از تعطیلی نمایش‌ها که روی صحنه رفتیم، فقط یک تماشاگر به سالن آمده بود! از طرفی گروه هم توان پرداخت هزینه سالن نمایش را نداشت و اجرای نمایش را تعطیل کرد. من به عنوان بازیگر قراردادی با این گروه داشتم و هیچ دستمزدی دریافت نکردم. اما نمی‌توانم همکار خودم را تحت فشار قرار دهم تا دستمزدم را پرداخت کند. این موضوع در فیلم و سینما هم وجود دارد؛ من یک فیلم سینمایی بازی کردم که کارگردان کار تهیه کننده اثر هم بود و با زحمت بسیار کاری انجام داد که ناموفق شد؛ حال من به عنوان بازیگر چه کنم که دستمزدی از این کار‌ها دریافت نکرده ام.

خودم خواستم نمایشی با نام «هادی و هدی و وروره جادو» را در تالار هنر کار کنم و گروه را برای این کار کودک جمع کردم؛ ولی نتوانستم هزینه اولیه نمایش را جور کنم. همین ها سبب تعطیلی کار‌ها می‌شود. وضعیت همه نمایش‌ها اینگونه است؛ بجز نمایش‌های خاص که شاید زبان مردم را بهتر می‌دانند، خیلی از نمایش‌ها تماشاگری ندارند. این نمایش‌های به اصطلاح لاکچری آثاری ساده، ولی در ارتباط با مردم موفق هستند. همزمان هم با یکی از این نمایش‌ها ما نمایشی را روی صحنه داشتیم که داستان زندگی مترجمی بود که ۳۷ سال از عمر خود را در تیمارستان زندگی کرده بود، این فرد در میان مردم ما ناشناخته مانده و ما با آن نمایش زندگی او را به مردم معرفی می‌کردیم.

هنوز هم از زی‌زی‌گولو یاد می‌شود

وضعیت تئاتر کودک و نوجوان چگونه است؟ هنرمندان باید چه روشی را برای بهبود آن پیش بگیرند؟

تئاتر کودک و نوجوان هم وضعیت خوبی ندارد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فعال است، اما در حال حاضر از وضعیت تئاتر در سالن‌های تهران خبر ندارم. زمانی که من در تهران بودم، هنرمندان رضایت زیادی از وضعیت تئاتر کودک و نوجوان نداشتند.

در سال ۱۳۶۱ نمایشی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان داشتم و جمعیتی که برای تماشای نمایش آمد، بی نظیر بود. از نظر من ناکامی‌های اکنون ما در نمایش‌های کودک و نوجوان به دلیل گم کردن زبان کودکان است. هنوز هم کسانی که من را می‌بینند از زی‌زی گولو یاد می‌کنند. ما آن خاطرات را برای کودکان آن زمان ساختیم، ولی در حال حاضر چیزی که بخواهد برای کودکان خاطره شود، وجود ندارد و یک شخصیت دوست داشتنی ساخته نمی‌شود. امروز عروسک‌هایی ساخته می‌شود که بسیار زشت هستند. عروسک نباید زشت باشد، شخصیت‌ها باید دوست داشتنی باشند. هنرمندان و مسئولین باید خانه تکانی جدید فرهنگی هنری کنند؛ اگر گذر یکی از مدیران ما به کتابخانه می افتاد و بوی کتاب به مشامشان خورده بود، ادبیات و فرهنگ ما به این روز نمی‌افتاد و خیلی دلسوزانه می‌توانستند برای آینده کودکان برنامه ریزی کنند.

اساتید تاثیرگذار کم داریم

زمانی اساتید بزرگی در دانشگاه‌ها داشتیم که بسیار برجسته بودند، اما حال چه کسانی تدریس می‌کنند؟ آیا از نظر دانش برجسته هستند؟ اکبر رادی یکی از اساتید دانشگاه بود، ولی انصراف داد با اینکه معلم بود، اما نویسنده بسیار خوبی بود. قطعا اساتید محترم و خوبی هم اکنون در دانشگاه‌ها تدریس می‌کنند، ولی اساتید تاثیرگذار کم داریم.

پیشتر‌ها در کانون پرورش فکری ما را برای اجرا در شهرستان‌ها آماده می‌کردند، ولی اکنون با وجود دانشجویان بسیار این اتفاق رخ نمی‌دهد. ما در شهرستان‌ها تدریس می‌کردیم، ما تدریس را از کانون آغاز کردیم. اگر کانون خانه تکانی دوباره‌ای کند، می‌تواند مانند سابق برای کودکان و نوجوانان خاطره سازی کند؛ باید بگویم کانون عزیز من به عروسک فروشی تبدیل شده است!

در حال حاضر مشغول چه کاری هستید؟

من در حال حاضر در کیش هستم و اینجا یک کتابفروشی و سالن کوچک تئاتر دارم و با بچه‌ها تئاتر کار می‌کنم. بچه‌های کیش استقبال خوبی از تئاتر دارند. در دوره‌های تدریس خود در کیش هنرجویانی داشتم که اکنون در تهران دانشجو هستند و برخی هم در آثار مختلف بازی می‌کنند. کلاس‌های نمایش‌های خلاق ما با استقبال خوبی مواجه است.

سالن خوب تئاتر نداریم

وضعیت تماشاخانه در شهرستان‌ها چگونه است؟

در کیش تماشاخانه رسمی نداریم، یک سینمای چند منظوره داریم. فرهنگسرا‌ها هم فعالیت دارند، اما سالن خوب تئاتر نداریم. امیدوارم در آینده نزدیک اتفاقات بهتری رخ دهد. ما در آنجا مدیرانی داریم که دلسوزانه رفتار می‌کنند؛ هنرمندان در کیش کارگاه‌های مختلف برگزار می‌کنند و هفته آینده چیستا یثربی کلاس نمایشنامه نویسی دارد.