محمد تنابنده می‌گوید که هیچ سفارشی از جایی برای انتقاد از جایی دیگر به ما نشده است. اما خوشبختانه اکنون مقداری فضای شوخی‌کردن با تمام نهادها و فرهنگ‌ها بهتر شده و اجازه شوخی کردن داده می‌شود. ولی آدم باید اندازه شوخی‌ها را بداند که چقدر باشد تا حالت توهین‌آمیز نداشته و برخورنده نباشد.
فصل دوم مجموعه «نون.خ» به کارگردانی سعید آقاخانی و تهیه‌کنندگی مهدی فرجی بیش از فصل اول آن مورد استقبال قرار گرفت. به این ترتیب این سریال نیز به جمع مجموعه‌های دنباله‌دار و پرمخاطب تلویزیون راه یافت. به‌گونه‌ای که هنوز فصل دوم به پایان نرسیده، تلویزیون سفارش تولید فصل سوم آن را داده است.
در شرایطی که اکثر سریال‌های تلویزیون و فیلم‌های سینمایی با بازیگرانی محدود در آپارتمان‌ها ضبط می‌شوند،سعید آقاخانی با بهره گرفتن از قصه‌ای تازه، بازیگران بومی و جغرافیایی بکر،اتفاق تازه‌ای را در رسانه ملی رقم زده است. به بهانه پخش این سریال، با محمد تنابنده، یکی از نویسندگان «نون خ۲» گفتگو کردیم.
در شرایط کنونی تولید فیلم و سریال، تیم «نون.خ» چطور به این باور رسید که می‌تواند با استفاده از داستانی تازه و بهره بردن از بازیگران بومی و جغرافیایی بکر مورد استقبال مردم قرار گیرد؟ مدیران تلویزیون چطور راضی به این نوع از انتخاب‌ها شدند؟
من در فصل اول این سریال نبودم و از فصل دوم به آن اضافه شدم. کارم در این مجموعه این بود که همراه با سعید آقاخانی و امیر وفایی به طراحی موقعیت‌های قصه بپردازم. به نوعی آنها را آماده می‌کردم و اول با سعید آقاخانی و سپس با امیر وفایی چک می‌کردم. بعد از این مرحله نیز امیر وفایی دیالوگ‌نویسی آن را انجام می‌داد.
اما چیزی که از اول این فصل درباره آن با همدیگر صحبت کرده بودیم و میل شخص سعید آقاخانی نیز بود، بردن قصه و فضای کار به دل جماعت کردنشین بود. به نوعی سعی کردیم مقداری از فضا و خیابان‌های تهران و تکراری بودن فاصله بگیریم و به طبیعت بکر خود منطقه کردستان برویم و این کار را در اقلیم کردستان به ثمر برسانیم.
چون مخاطب قصه فصل اول را خیلی دوست داشت و نسبتا موفق بود،سعید آقاخانی در این فصل سعی می‌کرد تا خیلی با وسواس بیشتر قصه را جلو ببریم.به این خاطر درزمان نگارش فیلمنامه،به اندازه‌ای قصه را تغییرمی‌دادیم که سعید آقاخانی کاملا راضی شود. زمانی که راضی می‌شد، تازه برای نگارش ادامه داستان می‌رفتیم.یعنی تمام موقعیت‌ها با خود آقای آقاخانی چک و بعد طراحی می‌شد.این‌قدر که برای این کار وسواس و حساس شده بود،می‌خواست کاملا مطمئن باشد که مخاطب تک تک لحظات مجموعه را دوست داشته باشد.
شوخی‌های سیاسی مطرح شده در مجموعه «نون.خ۲» با وجود اینکه نقد خود را بیان می‌کند، در مقایسه با دیگر تولیدات تلویزیون ایجاد حساسیت نکرده و سبب شده تا برخی از مسئولان نیز آنها را قبول کنند. در این باره توضیح دهید؟
از نظرم مهمترین چیزی که در نون خ بوده و سبب شده تا شکر خدا مردم آن را دوست داشته باشند، این بوده که قصه مطرح شده گرم و واقعی به نظر می‌آید و شکر خدا قصه خیلی گرمی شکل گرفته است. علاوه بر این خوشبختانه امیر وفایی در دیالوگ‌نویسی، خیلی خوب اندازه شوخی را می‌داند و جوری نمی‌نویسد که به کسی بر بخورد. البته ما هم خیلی سراغ مسائل حساسیت برانگیز همچون سیاست نرفتیم. یعنی در وهله اول سعی کردیم قصه خود را جلو ببریم. اگر هم حرفی زدیم یک واقعیتی بوده که فقط بیان شده ولی با قلم طناز امیر وفایی به یک شیرینی و بانمکی تبدیل شده که کسی هم اذیت نشود.
در زمان پخش سریال شایعاتی مبنی بر اعمال سانسور و فشار برای حذف بخش‌های از این مجموعه به گوش می‌رسید و حتی برخی عوامل نیز به آن اعتراض کردند. باتوجه به اینکه برخلاف اطلاع‌رسانی گروه در ۱۷ قسمت بودن این مجموعه، تنها ۱۵ قسمت از آن پخش شد، آیا این موضوع حقیقت دارد؟ اعمال سلیقه صداوسیما تا چه اندازه در کیفیت کار تاثیر گذاشت؟
به شخصه من هم شنیدم که قرار بود ۱۷ قسمت باشد ولی ۱۵ قسمت شد. اما واقعیت این بوده که من خیلی در جریان اتفاقات پخش و موارد از این دست نیستم و این سوال را باید تهیه‌کننده جواب دهد.
خدا را شکر در زمان نگارش فیلمنامه هم ما خیلی اعمال سلیقه‌ای از بیرون نداشتیم. همانطور که گفتم قبل از این مرحله زمان خیلی زیادی را صرف گفتگو درباره فیلمنامه می‌کردیم و بعد به سراغ قصه می‌رفتیم. به این ترتیب تمام تلاش خود را می‌کردیم تا هیچ چیز برخورنده‌ای نداشته باشیم و با هیچ چیزی بیشتر از اندازه شوخی نکنیم. اگر هم ایده‌ای به ذهنمان می‌رسید که فکر می‌کردیم احتمالا در آن گیر و گوری وجود داشته باشد، اصلا سراغ آن نمی‌رفتیم. به نوعی سعی می‌کردیم یک قصه گرم داشته باشیم و مثل فصل اول به سراغ آن برویم ولی با موقعیت‌های متنوع‌تر و بیشتر.
استفاده از کنایه‌های سیاسی در این فصل انتقادات بیشتری را نسبت به دولت هدف گرفته بود. برای طرح این کنایه‌ها تا چه اندازه از آزادی عمل برخوردار بودید؟ آیا این آزادی عمل در انتقاد از نهادها و دستگاه‌هایی غیر از دولت نیز وجود دارد؟
هیچ سفارشی از جایی برای انتقاد از جایی دیگر به ما نشده است. اما خوشبختانه اکنون مقداری فضای شوخی‌کردن با تمام نهادها و فرهنگ‌ها بهتر شده و اجازه شوخی کردن داده می‌شود. ولی آدم باید اندازه شوخی‌ها را بداند که چقدر باشد تا حالت توهین‌آمیز نداشته و برخورنده نباشد.
در نهایت امیدوارم که مردم نون خ را دوست داشته باشند، چون ما تلاش کردیم آدم‌های قصه نون خ به گونه‌ای باشند که مردم احساس کنند آنها از دل خودشان بیرون آمده‌اند و خیلی واقعی به نظر برسند
