تندیس علی نصیریان بر اساس نقش آفرینی این بازیگر پیشکسوت در فیلم سینمایی «کمیته مجازات» برگرفته از سریال «هزاردستان» علی حاتمی ساخته شده است.

علی نصیریان بعد از رونمایی از تندیسش در تالار معاصران موزه سینما گفت: حس خوبی از این تندیس به من منتقل شد و از موزه سینمای ایران برای ساخت آن بسیار سپاسگزارم.

وی با یادی از زنده یاد علی حاتمی خاطرنشان کرد: یادم می‌آید علی حاتمی به من گفت دلم می‌خواهد هزاردستان آلبومی از خودت، کشاورز، انتظامی، رشیدی و مشایخی شود و این جمله من را برای پذیرفتن نقش ابوالفتح صحاف مشتاق‌تر کرد.

بازیگر نقش ابوالفتح افزود: دو ماه در گرمای تابستان سر فیلمبرداری برای این نقش بودم. این شخصیت یک صحاف بود که بیماری سل داشت و به خاطر همین بیماری از همسرش جدا می‌شود که این سکانس برای من بسیار جذاب و حس خوبی داشت.

وی همچنین گفت: علی حاتمی اعتقاد زیادی به صدای دوبلور بر روی شخصیت‌های فیلم هایش داشت، زیرا می‌گفت دوبلور‌ها به کیفیت شخصیت‌ها اضافه می‌کنند. ناصر طهماسب دوبله بسیار خوبی برای دو نقش من در هزاردستان و کمال الملک داشت حتی خودش سر صحنه می‌آمد و نگاه می‌کرد، زیرا من ترکی بلد نبودم. البته من معتقدم که بهتر است بازیگر خودش صحبت کند، زیرا یک بُعد از شخصیت بیان و صدا است که اگر آنرا از بازیگر بگیریم به کیفیت لطمه می‌زند.

نصیریان درباره همکاری اش با کارگردان‌ها نیز توضیح داد: شیوه‌ای که برای کارم دارم این است که نظراتم را از وقتی متن را می‌خوانم با کارگردان درمیان می‌گذارم و در مورد فیلم‌های حاتمی نیز به همین شکل بود. البته مرحوم حاتمی خیلی دخالت نمی‌کرد و دست ما را باز می‌گذاشت. اینکه چطور بازی کنیم مربوط به خود بازیگر است و اغلب کارگردان‌ها رئوس و دیالوگ‌ها را کنترل می‌کنند. بازیگری کاری خلاقانه است که در ابتدا بازیگر باید شخصیت را تجسم کند و ابعاد دیگر آن صدا و لحن است.

وی درباره همکاری و مراوداتش با چهره‌های ماندگار از جمله انتظامی، کشاورز، رشیدی و مشایخی نیز گفت: هیچ وقت بین من و همکارانم رقابتی وجود نداشت. یکی از نکته‌های مهم این بود که هیچ وقت باهم وارد حاشیه نمی‌شدیم. همیشه باهم کار می‌کردیم و در مورد نقش هایمان حتی باهم مشورت می‌کردیم. من معتقدم نکته یابی‌ها در گفتگو بوجود می‌آید، زیرا با گفتگو خیلی روابط نزدیکتر می‌شود. درست است که مدرسه بازیگری و کلاس تئاتر رفتم، اما این‌ها درمان درد من نبود، درمان من نشستن با آدم‌هایی همچون فرخ غفاری و فریدون رهنما، منوچهر انور، داوود رشیدی بود که از آن‌ها بسیار آموختم.

نصیریان با بیان اینکه سینما را از داریوش مهرجویی یاد گرفته است، گفت: مهرجویی بسیار باسواد است و من در چند فیلم او حضور داشتم. یکی از باسوادترین، خلاق‌ترین و کاربلدترین کارگردان‌ها است و به گردن سینمای ایران حق دارد. من در اثر تلویزیونی «گاو» هم حضور داشتم که با فیلمی که مهرجویی ساخت بسیار متفاوت بود، زیرا فیلم مهرجویی بسیار خلاقانه ساخته شد و با غلامحسین ساعدی فیلمنامه جدیدی نوشتند.

وی با اشاره به علاقه جوانان به حوزه سینما توضیح داد: بازیگری شوق، وجد و دلبستگی می‌خواهد و متاسفانه زمانه امروز مانند زمانه ما نیست در زمان ما یک سالن کوچک ۹۰ نفره بود که ما التماس می‌کردیم تا مخاطب بیاوریم، نظراتشان را جویا شویم و متوجه اشکالات کارمان بشویم. اولین کلاس تئاتر را در سال ۳۰ رفتم آن زمان ما در خرابه‌های سنگلج تمرین می‌کردیم، اما متاسفانه امروز همه انتظار فرش قرمز دارند.

در ادامه فاطمه معتمد آریا رئیس صنف بازیگران سینمای ایران نیز گفت: در حرفه بازیگری من شاگرد استاد نصیریان هستم. علی نصیریان نماینده یک نسل تکرارنشدنی در بازیگری است. بخش عظیمی از آن مربوط به دوره خاص بازیگری و بخش مهمتر مربوط به خودشان و نسلی است که به این حرفه هویت و شخصیت دادند یعنی از هیچ، چیزی ساختند که شبیه تخت جمشید برای ما در تاریخ فرهنگمان ارزشمند است و مانند یک بنای تاریخی پایه‌هایی را گذاشتند که درحال حاضر من هم به عنوان یک بازیگر شناخته می‌شوم.

وی افزود: علت موفقیت، محبوب بودن و استثنایی بودن آن نسل مربوط به روش، نگرش و پذیرششان از این حرفه است که مثل یک اثر تاریخی، بنایی را برای ما گذاشتند که بسیار ارزش دارد. نمی‌شود نقشی از علی نصیریان را نام ببریم و آنرا دوست نداشته باشیم. وقتی می‌گوییم ایشان نماینده یک نسل تکرارنشدنی هستند به این دلیل است که نمی‌توانیم نقشی را پیدا کنیم که ایشان بد انجام داده باشند.

رضا کیانیان از دیگر میهمانان این برنامه نیز گفت: در ابتدا خوشحالم برای رونمایی از تندیس استاد نصیریان از من دعوت شد و با افتخار در این مراسم حضور پیدا کردم. جدای از همه ارزش‌هایی که علی نصیریان دارد، خودش را به عنوان یک انسان بسیار دوست دارم.

وی ادامه داد: در فیلم «مسخره باز» افتخار داشتم و در خدمت ایشان بودم و اتفاقاتی را دیدم که در سال‌های اخیر کمتر دیده می‌شود. اتفاقاتی که برای نسل ایشان و نسل ما وجود داشت و کم کم درحال محو شدن است. ایشان همیشه زودتر سرصحنه حاضر بود و می‌دانست باید چه کاری انجام بدهند، همیشه شادابی و طراوت خود را حفظ می‌کردند و اگر با او صحبتی می‌کردیم، درباره بازیگری و سوابقش بود که از او بسیار آموختیم.

کیانیان یادآور شد: وقتی فاطمه معتمدآریا می‌گوید علی نصیریان نسل طلایی و تکرارنشدنی است یعنی این نسل اولین نسل تحصیل کرده تئاتر و سینمای ایران هستند. البته قبل از این نسل افراد بسیار اندکی بودند که تحصیل کرده این رشته بودند، اما کسانیکه تحصیل مدرسه هنر‌های زیبا را گذراندند در واقع این نسل بودند.

این بازیگر افزود: بازیگرانی داریم که از قبل از انقلاب تا به امروز یک نقش را تکرار می‌کنند، شیرین و دوست داشتنی هم هستند، اما زمانی که چهره شان بهم می‌ریزد دیگر نمی‌توانند بازی کنند، اما عده‌ای هم هستند که بازیگرند و چهره و قد آن‌ها در بازی آنها  اهمیت ندارد به همین دلیل هرچقدر سنشان بگذرد باتجربه‌تر و جا افتاده‌تر می‌شوند. آقای نصیریان از جوانی بازی می‌کردند و هنوز هم بازی می‌کنند و هیچ فردی به سن ایشان کار ندارد یعنی الان که بازی می‌کند همان آقای نصیریان است و ۴۰ سال پیش هم که بازی می‌کرد باز هم علی نصیریان بود.

کیانیان درباره نگاهش به علی نصیریان در سال‌های جوانی خود گفت: برای هر بازیگری آرزو است که با بزرگانی مانند علی نصیریان همبازی باشد. من در سن ۲۱ سالگی از مشهد به تهران آمدم و به دانشکده هنر‌های زیبا رفتم تا درس بخوانم. در آن زمان آقای نصیریان گُل تئاتر کشور بود که نمایشنامه می‌نوشت، بازیگر بود، کارگردانی انجام می‌داد، درباره بحث‌های تئوریک صحبت می‌کرد و من که تازه وارد دانشگاه شده بودم فکر می‌کردم صد‌ها سال زمان می‌برد تا به بازیگری مانند او برسم که این همه کار کرده و تجربه داشته باشد و اینکه با چنین شخصیتی همبازی شوم بسیار برایم خوشحال کننده بود.

وی ادامه داد: متاسفانه با بعضی بازیگران پیشکسوت بازی نکردم و غم آن بر دلم باقی مانده است و خیلی دوست داشتم بازی کنم.

گفتنی است، تندیس استاد علی نصیریان به سفارش موزه سینمای ایران توسط حسین اردستانی طراحی و ساخته شده است. وی گریمور سینما و تلویزیون و مجسمه ساز است که آثارش در خارج از کشورنیز نمایش داده شده است.