دیروز و درحالی که تنها سه ساعت به شروع دیدار حساس پرسپولیس ایران و النصر عربستان در نیمهنهایی لیگ قهرمانان آسیا باقی مانده بود کنفدراسیون فوتبال این قاره اعلام کرد که عیسی آلکثیر، مهاجم جدید قرمزها که در چند دیدار اخیر تیمش هم عملکردی بسیار خوب داشته است به دلیل شادی گلش در دیدار برابر پاختاکور ازبکستان به مدت ۶ ماه از هرگونه فعالیت فوتبالی محروم شده و نمیتواند در این مسابقه مهم بازی کند. AFC در بیانیه خود تاکید کرده که رای صادرشده بلافاصله اجرا میشود و این بهترین هدیهای بود که این کنفدراسیون میتواند به حریف عربستانی پرسپولیس اهدا کند. قرمزها با این حکم یاد محرومیت مهدی طارمی قبل از بازی با الهلال افتادند و این سوال را پرسیدهاند که چرا طی سالهای اخیر، هر بار قبل از بازی حساس با یک تیم سعودی چنین احکامی صادر شده است!
یک کنفدراسیون خاص
AFC را میتوان یکی از بدترین و بینظمترین کنفدراسیونهای عضو فیفا نامید که سالهاست با تصمیمات عجیب که معمولا نیز به سود قدرتهای شرق آسیا یا تیمهای عربی حاشیه خلیجفارس است همه را شگفتزده میکند. این بار نیز آنها درحالی که پیش از این نیز آلکثیر در دیدارهای لیگ ایران چنین شادی گلی را انجام داده بود و دلیل آن را کوچک بودن چشمهای برادرزادهاش و تقدیم این گلها به او عنوان کرده بود، اما AFC با استناد به ماده ۱-۵۸ آییننامه انضباطی خود این حرکت را مصداق توهین به قومیتها و نژادپرستی عنوان کرده است و رای به محرومیت مهاجم پرسپولیس داده است.
اینکه چگونه کنفدراسیون فوتبال آسیا از عصر چهارشنبه که دیدار پرسپولیس و پاختاکور برگزار شده است تا روز شنبه که رای خود را اعلام کرده سه روز فرصت برای تصمیمگیری در این زمینه داشته اما اینکه درنهایت ترجیح داده تا در فاصله کم تا شروع مسابقه یکی از ارکان اصلی موفقیتهای قرمزها در دیدارهای اخیر را محروم کند تا تمرکز کادر فنی و بازیکنان در آستانه این دیدار مهم بههم بریزد، چندان توجیهی ندارد.
پیش از این هم در جریان همین مسابقات دو رای آنها که البته یکی به سود تیمهای ایرانی و شاگردان یحیی گلمحمدی بود در فاصله کمی پیش از شروع مسابقات اعلام شد. بخشش محرومیت مهدی بیعطیه، مدافع الدوحیل پیش از دیدار مقابل پرسپولیس و پس از آن تکرار اتفاقی مشابه درباره کارت قرمز سیامک نعمتی قبل از مصاف پرسپولیس مقابل پاختاکور نشان داد که اعضای کمیته انضباطی این نهاد عجله زیادی برای تصمیمگیری در مواقع حساس ندارند و به همین دلیل انتقادهای زیادی نسبت به این دو اتفاق صورت گرفت.
از سوی دیگر برگزاری مسابقات در شرایط شیوع ویروس کووید-۱۹ درنهایت باعث شد تا تعداد زیادی از بازیکنان تیم الهلال عربستان به کرونا مبتلا شوند اما AFC این تیم را مجبور کرد با همان تیم ناقص خود مسابقات را ادامه دهد و در آخرین بازی این تیم نیز مجبور شد مسابقه را لغو و در اقدامی عجیب این تیم را از مسابقات کنار بگذارد که باعث شد نتایج این تیم از جدول حذف شود.
سابقه تصمیمات عجیب
چنین تصمیمگیریهایی در سالهای قبل نیز اتفاق افتاده که بارزترین نمونه آن رای این کنفدراسیون مبنیبر محرومیت تیمهای ایرانی از میزبانی نمایندگان عربستان بود که به بهانه تنش سیاسی بین دو کشور اتخاذ شد. البته عربستانیها هم در زمین بیطرف از تیمهای ایرانی میزبانی کردند اما اعتراض باشگاههای ایرانی به این رای درنهایت به جایی نرسید و کنفدراسیون فوتبال آسیا در این دوره اخیر حتی در تصمیمی سیاسی و بهشدت غیرورزشی میزبانی تیمهای ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا را ممنوع کرد و به این ترتیب به نوعی طرف تیمهای عربی حاشیه خلیجفارس را در این پرونده گرفت.
چنین تصمیماتی که تنها در آسیا مسبوق به سابقه است به همینجا ختم نمیشود. در سالهای گذشته انتخاب مرد سال فوتبال آسیا نیز همواره با حواشی و اعتراضاتی همراه بوده است. برخلاف تمام نقاط دنیا، AFC تاکید دارد که فرد برنده این جایزه باید حتما در مراسم موردنظر حضور داشته باشد و با توجه به اینکه این مراسم معمولا در میانههای فصل فوتبالی برگزار میشود و بازیکنان لژیونر فوتبال آسیا درگیر دیدارهای باشگاهی در لیگهای اروپایی هستند، این کنفدراسیون معمولا بدون توجه به درخشش آنها به سراغ بازیکنان شاغل در آسیا میرفت و تنها در چند دوره اخیر جایزه بهترین لژیونر فوتبال آسیا را به جمع جوایز خود اضافه کرده است.
AFC حتی در تقویم مسابقات خود نیز رویهای خلاف اکثر تورنمنتهای قارهای در دنیا دارد. به این صورت که تقویم لیگ قهرمانان و AFC Cup با فصل فوتبالی تیمهای شرق آسیا هماهنگ است و فاصله زیادی بین دیدارهای مرحله یکهشتم نهایی تا مراحل پایانی وجود دارد. به همین دلیل تیمهای غرب آسیا در این مراحل با ترکیبی جدید و متفاوت راهی مسابقات میشوند که بسیار عجیب و غیرمعمول است. در همین دوره اخیر هم تغییرات پیاپی قوانین باعث شد تا تیمها در هفتههای پایانی دور گروهی از قوانین صعود، اطلاع چندانی نداشته باشند و مشخص نبود درنهایت قرار است بازی رودررو ملاک صعود تیمها به مرحله بعد باشد یا تفاضل گل در دیدارهای گروهی.
۵ جلسه محرومیت برای مورد مشابه
براساس رای کمیته انضباطی و اخلاق AFC، این محرومیت با توجه به ماده ۱-۵۸ آییننامه انضباطی این نهاد گرفته شده که طی آن در صورتی که بازیکن یا تیمی رفتاری یا کلماتی که نسبت به رنگ پوست، جنسیت، معلولی، زبان، مذهب، اعتقادات سیاسی طرف مقابل توهینآمیز بوده و نژادپرستانه تلقی شود، داشته باشد با حداقل ۶ ماه محرومیت و ۱۰ هزار دلار جریمه نقدی برای بازیکن یا برگزاری یک بازی بدون حضور تماشاگر و ۱۰ هزار دلار جریمه برای باشگاه مجازات خواهد شد که این محرومیت برای آلکثیر نیز اعمال شده است. اگر چه به نظر میرسد در این میان سوءتفاهمی هم بهوجود آمده و مهاجم پرسپولیس نیت نژادپرستانهای در این شادی گل نداشته است اما قوانین AFC هم بسیار سختگیرانه است.
سال گذشته و در جریان رقابتهای لیگ اروپا کونستانتین ماخنوفسکی، دروازهبان اوکراینی تیم ونتسپیلس لتونی به دلیل رفتار نژادپرستانه در دیدار تیمش مقابل گزیرا مالت از سوی یوفا به مدت ۱۰ جلسه از حضور در دیدارهای تیمش در این تورنمنت محروم شد. یوفا اگر چه حساسیت زیادی روی مباحث نژادپرستی و تبعیض نژادی دارد اما قوانینش باعث از بین رفتن روح فوتبال و لطمه به آینده یک بازیکن نمیشود و تنها جنبه بازدارنده دارد. اتحادیه فوتبال انگلیس هم بهتازگی و با توجه به افزایش میزان نژادپرستی در فوتبال این کشور حداقل محرومیت برای بازیکنان را به ۶ بازی افزایش داده است تا بازیکنان کمتر جرات چنین توهینهایی را داشته باشند.
در سال ۲۰۱۷ نیز یکی از بازیکنان تیم ملی کلمبیا واکنشی دقیقا مشابه کاری که آلکثیر در جریان شادی گلش انجام داده، نسبت به بازیکنان کرهای داشت که برخلاف مهاجم پرسپولیس، حرکت او کاملا عمدی و به قصد تمسخر بازیکنان حریف صورت گرفت. در جریان دیدار دوستانه تیمهای کلمبیا و کرهجنوبی بازیکنان دو تیم در یک صحنه با هم درگیر شدند که ادوین کاردونا، هافبک کلمبیا با انجام این حرکت به تمسخر چشمان بازیکنان کرهای پرداخت. فیفا پس از این دیدار کاردونا را ۵ جلسه از حضور در بازیهای ملی محروم و ۲۰ هزار فرانک سوئیس جریمه کرد.