پرداخت مالیات، فاکتوری مهم در پیشرفت اقتصادی هر کشور است و در ایران هم اغلب اقشار جامعه بویژه در سطوح پایینتر شغلی، مالیات پرداخت میکنند اما متاسفانه در فوتبالمان سالهاست بسیاری از مربیان و بازیکنان پرداخت مالیات را بر عهده باشگاهها- و حتی فدراسیونها- میگذارند.
موضوع مالیات بازیکنان و مربیان در فوتبال ایران همواره دردسرساز بوده و بسیاری از افراد شاغل در باشگاهها و حتی تیمهای ملی ایران به دلیل بدهی مالیاتی ممنوعالخروج شدهاند؛ کسانی مانند سیدمهدی رحمتی که بارها این اتفاق برایش رخ داده و شخصی مانند افشین قطبی که حتی دیدار با مادر بیمارش به آخرت افتاد، چون مالیات ۱۰ سال قبلش را که بر عهده باشگاه پرسپولیس بود، نپرداخته بودند. حالا مسؤولان سازمان امور مالیاتی صحبت از بدهیهای چندین میلیاردی مالیاتی افراد شاغل در فوتبال کردهاند.
کلا پرداخت مالیات بر عهده افراد است اما در فوتبال- ورزش- ایران برعکس بوده و باشگاهها و برخی فدراسیونها علاوه بر پرداخت پولهای میلیون یورویی و میلیارد تومانی به بازیکنان و مربیان، پرداخت مالیات آنها را هم بر عهده میگیرند! نمونههای فراوانی در این موضوع وجود دارد؛ از کیروش و برانکو گرفته تا دایی و رحمتی که بندی از قراردادشان را به پرداخت مالیات توسط فدراسیون یا باشگاههای خواهانشان اختصاص داده بودند.
درباره خارجیها- چه مربی و چه بازیکن- اصلا یکی از دلایلی که به ایران میآیند محول شدن بحث پرداخت مالیات به باشگاهها یا فدراسیون است. اگر چه سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال ایران اعلام کردهاند پرداخت مالیات بر عهده افراد است نه باشگاه و فدراسیون اما چه بسیار بازیکنان و مربیانی که از این کار طفره میروند و پرداخت مالیاتشان را بر عهده طرف قرارداد میگذارند.
یکی از دلایلی که فوتبالیستها ترجیح میدهند فوتبال خود را در لیگ چین یا روسیه که در سطح پایینتری نسبت به لیگهای اروپا هستند، ادامه دهند این است که آنها میخواهند از این طریق امنیت مالی خودشان را تأمین کنند تا سالهای بعد از دوران حرفهایشان را در آرامش بیشتری سپری کنند. مثلا سردار آزمون با وجود پیشنهادهای همهساله از ناپولی و لاتزیو به ایتالیا نمیرود زیرا با توجه به قوانین مالیاتی سفت و سختی که وجود دارد، حدود نیمی از مبلغ دریافتیاش را باید به عنوان مالیات بپردازد از این رو سالهاست در لیگ برتر روسیه از این تیم به آن تیم کوچ میکند یا بازیکنان پرآوازه دنیا در بارسا، چلسی و اینتر که ناگهان سر از سوپرلیگ چین درمیآورند! چرا که علاوه بر مبالغ بالای دریافتی، قرار نیست مالیاتی هم بپردازند چون باشگاهشان آن را تقبل میکند.
مورد آخر، انتقال استعداد کمنظیر فوتبال ایران اللهیار صیادمنش از تیم صاحبنام فنرباغچه ترکیه به باشگاه بینام و نشان زوریای اوکراین بود؛ در اوکراین مالیات تنها ۱۷ درصد است! اوکراینیها با جذب استعدادهای برتر، روی آنها سرمایهگذاری کرده و بعد آنها را با قیمتهای نجومی میفروشند. روسیه هم تنها ۱۳ درصد مالیات دریافت میکند؛ امارات و قطر به عنوان بهشت فوتبالیستها، صفر درصد مالیات دریافت میکنند و از این رو است که ژاوی پیشنهاد سرمربیگری بارسا را رد میکند و در السد قطر ماندگار میشود!
این رقم در انگلیس و فرانسه ۴۵ درصد، آلمان و ایتالیا ۴۷ و در اسپانیا ۵۲ درصد است.
فرض کنید فوتبالیست یا مربیای دستمزد ماهانهاش یک میلیون یورو است. این بازیکن یا مربی در هر یک از این کشورها که باشد، رقم متفاوتی به عنوان مالیات میپردازد. مثلا اگر در روسیه باشد، کلا ۵/۱ میلیون یورو در سال مالیاتش میشود اما همین بازیکن در انگلیس باید ۵/۵ میلیون یورو و در اسپانیا ۶/۴ میلیون یورو از درآمدش را به عنوان مالیات پرداخت کند و اگر فرار مالیاتی کند، حتی رونالدو و مسی هم که باشد، دادگاهی میشود.
همه این اتفاقات در حالی رخ میدهد که در فوتبال ایران بحث مالیات همچنان گریبان بازیکنان و مربیان را میگیرد و البته باشگاهها و فدراسیون مقصرند که برای جذب بازیکن و مربی قبول میکنند مالیات را هم بپردازند. اینگونه است که فوتبال ایران هر روز ماجرای تازهای را در این باره تجربه میکند و هرج و مرج هر روز بیشتر از گذشته میشود.