بالاخره بعد از دوبار تعویق، جایزه معتبر و مهم ادبی بوکر ۲۰۲۰ اهدا شد و جایزه ۵۰هزار پوندی بوکر به یک نویسنده رمان اولی اسکاتلندیالاصل به نام «داگلاس استوارت» رسید. اتفاقی که باعث شد استوارت ۴۴ساله به دومین نویسنده اسکاتلندی تبدیل شود که در عمر ساله جایزه بوکر موفق به کسب این جایزه ادبی شده است- که با توجه به قیمت ارز حدود دومیلیارد تومان میشود!
زندگی در کتاب
به گزارش «گاردین»؛ «داگلاس استوارت» نویسنده آمریکایی– اسکاتلندی به خاطر خلق نخستین رمان خود با عنوان «شاگی بِین» توانست جایزه «بوکر» ۲۰۲۰ را تصاحب کند. این رمان که داستان زندگی فقیرانه پسری به همراه مادر معتادش را در دهه ۸۰ روایت میکند، در اصل ریشه در زندگی واقعی خود «استوارت» دارد. «داگلاس استوارت» حتی این کتاب را به مادرش- که او را در دوران نوجوانی بر اثر اعتیاد به الکل از دست داده- تقدیم کرده است. گفتنی است که رمان «شاگی بِین» پیش از آنکه توسط انتشارات «گروو آتلانیک» در ایالات متحده و «پیکادور» در بریتانیا منتشر شود، توسط ۳۰ ناشر مختلف رد شده بود. «استوارت» بعد از آنکه فهمید برنده شده، با چشمانی اشکآلود خود را «کاملا حیرتزده» توصیف کرد و از مادرش تشکر کرد که «در تمام صفحات این کتاب حضور دارد. من بدون او دیده نمیشدم، بدون او اینجا نبودم، کتابی که نوشتهام، اینجا نبود». او همچنین از مردم اسکاتلند، بهویژه گلاسکوییها تشکر کرد که «همدلی، شوخطبعی، عشق و تلاشهایشان در تکتک کلمات این کتاب حضور دارد».
«مارگارت باسبی» رئیس هیأت داوران بوکر امسال رمان «شاگی بِین» را «تصویری تکاندهنده، چشمگیر و ظریف از یک جهان اجتماعی همبسته، مردم و ارزشهایش» توصیف کرد. او گفت: «این کتاب آنقدر بهطرز حیرتآوری احساسی و ظریف است که فراموشکردنش دشوار است. کتابی صمیمی، چالشبرانگیز و همدلانه». او افزود: «این کتاب با موضوعات دشواری سروکار دارد، با شخصیتهایی که اوقات سختی را سپری میکنند. داستانی نیست که همه در آن شادمانه زندگی کنند. اما به شیوه متفاوتی امیدوارکننده است. هرکسی که آن را بخواند، دیگر هرگز احساس پیش از آن را نخواهد داشت».
اسکاتلندیها
«استوارت» ۴۴ساله حالا بعد از دریافت این جایزه معتبر و مهم تبدیل به دومین نویسنده اسکاتلندی شده که این جایزه ادبی ۵۰هزار پوندی را در کارنامهاش دارد. پیشتر، یعنی در سال ۱۹۹۴، نویسنده دیگری به نام «جیمز کلمان» هم توانسته بود به خاطر خلق رمان «چقدر دیر بود» نام خود را بهعنوان نخستین نویسنده اسکاتلندی برنده جایزه «بوکر» ثبت کند. «چقدر دیر بود» کتابی است که «داگلاس استوارت» از آن بهعنوان «دگرگونکننده زندگیاش» یاد کرده و میگوید اول بار خودش، مردمش و گویش و زبانش را اولبار در این کتاب دیده است: «اواسط دهه ۹۰ میلادی وقتی جیمز جایزه را برد، صدای اسکاتلندیها مخل و خارج از نُرم شناخته میشد و حالا دیدن «شاگی» در مرکز توجه… نمیتوانم توصیف کنم. برای پسرانی مثل من که در دهه ۸۰ در گلاسکو بزرگ شدیم، این هرگز چیزی نبود که رویایش را هم داشته باشیم».
بوکر مجازی
برنده جایزه «بوکر» که در سالهای گذشته در جریان یک مراسم رسمی در لندن معرفی میشد، امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا طی یک مراسم مجازی و با شرکت نامزدهای نهایی مشخص شد.
همچنین مراسم اعلام برنده امسال جایزه «بوکر» به دلیل جلوگیری از همزمانشدن با انتشار کتاب خاطرات «باراک اوباما» با دو روز تأخیر برگزار شد. پیشتر اعلام شده بود «اوباما» نیز در این مراسم سخنرانی خواهد کرد، که این اتفاق رخ نداد.
درباره نویسنده
«داگلاس استوارت» که در شهر «گلاسگو»ی اسکاتلند متولد شده است، در سن ۲۴سالگی پس از فارغالتحصیلشدن از کالج سلطنتی هنر لندن برای ورود به حرفه طراحی لباس به نیویورک نقلمکان کرد. «داگلاس استوارت» پس از آن برای برندهای مختلفی مانند «کالوین کلاین»، «رالف لورن»، «بنانا ریپابلیک» و «جک اسپید» کار کرده است. «استوارت» خود را «بچهای از طبقه کارگر توصیف میکند که زندگانی و حرفه دیگری داشته و دیر به نوشتن روی آورده است».
برنده جایزه بوکر ۲۰۲۰ که نگارش رمان دوم خود را هم تمام کرده، میگوید که حالا دیگر میتواند یک نویسنده تماموقت شود. او میگوید که شاید هم از پول جایزه استفاده کند و به گلاسکو برگردد.
دیگر نامزدها
به گزارش خبرگزاری کتاب؛ «دایان کوک» برای «سرزمین متروکه جدید»، «اونی دوشی» برای «شکر سوخته»، «برندن تیلور» برای «زندگی واقعی»، «تسیتسی دانگارمبگا» برای رمان «این جسد سزاوار سوگواری» و «مازا منجیست» برای «پادشاه سایه» پنج نویسندهای بودند که با «داگلاس استوارت» خالق رمان «شاگی بِین» برای دریافت جایزه «بوکر» ۲۰۲۰ رقابت داشتند. «استوارت» یکی از چهار نویسنده رمان اولی این فهرست ۶نفره بود.
سال گذشته نیز «برناردین اواریستو» و «مارگارت اتوود» برای نگارش رمانهای «دختر، زن، دیگر» و «وصیتها» مشترکا بهعنوان برندگان بوکر معرفی شدند.