سرطان ریه، یکی از شایع‌ترین از انواع مختلف سرطان‌هاست. این سرطان از بیماری‌هایی است که بر خلاف تصورات مردم، اگر زود تشخیص داده شود، قابل درمان است؛ بنابراین با دانستن علائم اولیه می‌توانید جان خود را نجات دهید. به‌همین دلیل امروز در این مطلب قصد داریم شما را با این بیماری آشنا کنیم.
سرطان ریه چیست؟
سرطان ریه بیماری است که موجب تکثیر بی‌رویه‌ی سلول‌های بافت ریه می‌شود و توانایی تنفسی فرد را کاهش می‌دهد. ریه یا شش، اندام حیاتی برای تنفس و تبادل گاز است که در قفسه‌ی سینه قرار دارد و طی تنفس اکسیژن هوای ورودی را جذب کرده و دی اکسید کربن دفع می‌کند.
به طور معمول بدن کنترل و تعادل رشد سلول‌ها را برعهده دارد و سلول‌ها در مرحله‌ی خاصی از چرخه‌ی زندگی خود می‌میرند تا از رشد بیش از حد آن‌ها جلوگیری شود. سرطان در سیستم تنظیم و تعادل رشد سلولی اختلال ایجاد می‌کند و منجر به تکثیر و تقسیم غیرمجاز و بیش از حد سلول‌ها می‌شود که در نهایت توده‌ای به نام تومور ایجاد می‌کند. در سرطان ریه، این الگوی رشد بیش از حد سلولی در ریه‌ها دیده می‌شود.
علائم سرطان ریه چیست؟
سرطان ریه در ۲۵٪ موارد، طی عکس رادیوگرافی ساده‌ی قفسه‌ی سینه یا سی تی اسکن، به طور تصادفی و هنگام بررسی دیگر بیماری‌ها تشخیص داده می‌شود که معمولا در این مرحله، توده سرطانی کوچک و به اندازه‌ی یک سکه است و فرد هیچ علامتی ندارد. عصر ایران درباره علائمی که نشان از سرطان ریه است، نوشت:
افسردگی یا تغییرات خلق و خو
در موارد زیادی علایم روانی که در این افراد دیده می‌شود شامل خستگی مفرط، خواب آلودگی، افسردگی، بی‌قراری و حمله‌های عصبی بی‌دلیل است؛ اگر چه هنوز ارتباط بین اضطراب، افسردگی و سرطان ریه روشن نیست، اما مشخص شده است که مبتلایان به سرطان ریه بدون دلیل احساس غیرعادی پیدا می‌کنند.
بیماری‌های مکرر
بیماری‌های مکرر مانند سرماخوردگی، آنفلوانزا، برونشیت یا ذات‌الریه به ویژه در افراد سیگاری می‌تواند به علت ضعف سیستم دفاعی یا سرطان ریه باشد؛ این بیماری‌ها در بیماران مبتلا به سرطان ریه پس از فروکش کردن علایم بیماری دوباره بروز می‌کند.
خستگی مفرط
مورد دیگر علائم سرطان ریه، خستگی مفرط و ضعف بدون دلیل است، این احساس خستگی مانند زمانی است که به تب، سرماخوردگی یا آنفلوانزا مبتلا شده‌اید و قادر به بلند شدن از جا نیستید؛ علت این خستگی رها شدن ماده‌ای در خون است که از طریق تومور‌های سرطانی روی میزان اکسیژن و سلامت گلبول‌های قرمز و عملکرد غده فوق کلیوی تأثیر می‌گذارد.
ضخیم و دردناک شدن نوک انگشتان
ضخیم شدن نوک انگشتان دلایل زیادی دارد، اما شایع‌ترین آن سرطان ریه است؛ بیشتر مردم به اشتباه این علایم را به آرتریت ربط می‌دهند؛ ناخن‌ها متورم، قرمز یا کمی گرم می‌شود و فرد در برداشتن اشیاء مشکل پیدا می‌کند؛ علت این علایم، رهایی «سیتوکینز» یا ماده شیمیایی دیگری در خون است که باعث رشد بافت و استخوان در زیر ناخن می‌شود.
از دست دادن اشتها یا کاهش بی‌دلیل وزن
اگر بدون تغییر در شیوه زندگی دچار کاهش وزن شدید یا اینکه به غذا‌هایی که قبلاً دوست داشتید تمایلی ندارید جای نگرانی دارد؛ سرطان ریه با علایمی مانند کاهش وزن و از دست دادن اشتها، تنگی نفس و کم اشتهایی خود را نشان می‌دهد.
رشد غیر طبیعی سینه در مردان
تغییر در اندازه می‌تواند در یک سینه یا هر دو سینه اتفاق بیفتد؛ با متابولیزم سلول‌های سرطانی، هورمونی در خون رها می‌شود و سندرومی به نام «پارانئوپلاستیک» به وجود می‌آید؛ این ناهنجاری هورمونی می‌تواند به رشد غیر طبیعی سینه در مردان منجر شود؛ این مسئله را حتماً با پزشک در میان بگذارید، زیرا علت آن می‌تواند اضافه وزن هم باشد، اما باید احتمالات دیگری را نیز در نظر گرفت.
نفس تنگی و خس‌خس سینه
حدود ۱۵ درصد موارد سرطان ریه، در افراد غیر سیگاری مشاهده می‌شود و علت آن هم قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا یا مواد شیمیایی است؛ اگرچه نفس تنگی یکی از شایع‌ترین نشانه‌های سرطان ریه است، اغلب مردم به آن توجه نمی‌کنند یا اینکه آن را به بیماری دیگری ارتباط می‌دهند.
سرفه و گرفتگی صدا
برخی افراد مبتلا به سرطان ریه که بیماری‌شان تشخیص داده شده است به یاد می‌آورند که در گذشته دچار تغییر در صدا یا سرفه‌های مکرر طولانی چند ماهه یا بیشتر بودند و آن را به آلرژی یا بیماری دیگری ربط داده بودند؛ در این موارد فرد مرتب به صاف کردن صدا نیاز پیدا می‌کند؛ تولید بزاق افزایش پیدا می‌کند؛ صدا کمی خشن می‌شود؛ سرفه‌ها خشک یا همانند هنگام سرماخوردگی است؛ رنگ خلط ممکن است کمی قهوه‌ای باشد؛ گاهی در بزاق دهان کمی خون مشاهده می‌شود.
ضعف عضله
خستگی در هنگام انجام کار‌های ساده مانند: حمل خرید منزل یا کار‌هایی مانند بالارفتن از پله‌ها، انجام کار‌های منزل سخت‌تر یا غیر قابل انجام به نظر می‌آید؛ ورزش‌هایی را که قبلاً خوب انجام می‌دادید نمی‌توانید کامل انجام دهید؛ می‌تواند نشان از سرطان ریه باشد.
درد معده، کمر، شانه و سینه
درد سینه یا کمر که به علت رشد تومور به وجود می‌آید یا درد در قسمت سینه یا ریه به راحتی با درد عضله اشتباه گرفته می‌شود و ممکن است از نشانه‌های ابتلا به سرطان ریه باشد؛ گاهی نیز درد در معده حس و با ناراحتی گوارشی اشتباه گرفته می‌شود؛ سرطان ریه با وارد کردن فشار به طور مستقیم از طریق تومور یا با تحریک اعصاب که از این قسمت عبور می‌کند به طور غیر مستقیم درد ایجاد می‌کند.
از دیگر علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افتادگی یک‌طرفه پلک
- کوچک شدن مردمک
- عدم تعریق در یک طرف صورت
توصیه مهم: لطفا در صورت مواجه شدن با هریک از علائم ذکر شده، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
افراد در معرض خطر بالا
طبق گفته‌ی پزشکان، افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان ریه هستند:
- افرادی که سابقه مصرف دخانیات از جمله سیگار، قلیان، تنباکو و تریاک را دارند.
- افرادی که بین ۵۵ تا ۸۰ سال سن دارند.
- افرادی که با آزبست در تماس هستند. مانند شاغلان در معدن، کارخانه‌های نساجی، مکان‌هایی که از عایق استفاده می‌شود و کارخانه‌های کشتی سازی.
روش‌های درمان سرطان ریه
شیمی درمانی، رادیوتراپی و جراحی را می‌توان از روش‌های درمانی این نوع سرطان ذکر کرد. اگر سرطان محدود به یک ریه بیمار باشد یعنی فقط یک ریه فرد درگیر شده و قابل جراحی به صورت کامل باشد، معمولا جراحی توصیه می‌شود.
در صورتی که بیماری هر دو ریه را درگیر کرده باشد معمولا از شیمی درمانی و رادیوتراپی برای درمان بیمار استفاده می‌شود. البته اخیرا درمان‌های جدید ایمونوتراپی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
