در سالی که سینمای مستند به واسطه شیوع ویروس کرونا و کاهش ساخت آثار بلند داستانی فرصت نمایش و درخششش بیشتری یافت، سینمای آسیا نیز از این چالش با ساخت چندین مستند فوق العاده استفاده کرد.
سایت سینمایی «Asian Movie Plus» همزمان با روزهای پایانی سال ۲۰۲۰ اقدام به معرفی ۱۵ مستند برتر قاره کهن در یک سال گذشته کرده و سینمای ایران نیز با دو فیلم «خاتمه» ساخته برادران زارعی و «آشو» اولین تجربه کارگردانی جعفر نجفی در این فهرست حضور دارند.
مستند «خاتمه» که در این فهرست رتبه نخست خود را به خود اختصاص داده، روایتگر داستان زندگی دختری افغانستانی است که به دلیل ازدواج زود هنگام و خشونت توسط خانواده، از خانه فرار می‌کند و خود را به اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی شیراز می‌رساند و از آنها درخواست کمک می‌کند اما بعد از پیگیری‌های خانواده او، برادرش که گلاب نام دارد با تهدید کردن خاتمه که اگر به خانه برنگردد او را به افغانستان می‌فرستد مانع از طلاق گرفتنش می شود و…
این مستند ۹۰ دقیقه ای به گفته‌ی سازندگانش ساخت آن چهار سال به طول انجامیده، در دوازدهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت ایران موفق به دریافت سه جایزه بهترین تدوین، لوح تقدیر بهترین کارگردانی و کاندیدای بهترین فیلم شد و همچنین در اولین حضور جهانی خود در آکادمی جوایز فیلم فلورانس ایتالیا جایزه بهترین فیلم بلند این جشنواره را دریافت کرد و در جشنواره معتبر فیلم مستند جهان لایپزیگ آلمان نیز بر روی پرده رفته است.
«آشو» نیز در فهرست ۱۵ مستند برتر آسیایی ۲۰۲۰ در رتبه دوازدهم جای گرفته است. این مستند که سال گذشته و درجشنواره مستند آمستردام (ایدفا) جایزه بهترین مستند بخش کودک و نوجوان را دریافت کرد، روایتگر زندگی چوپانی کودک به نام آشو است که در عین حال که سرگرم مراقب از گله است سودای بازیگری و فیلم‌های هالیوودی را در سر دارد که پسرعمویش برایش آورده است.
ساخته جعفر نجفی اخیرا نیز موفق به کسب جایزه بهترین فیلم از جشنواره بین المللی فیلم «آمیِن» در کشور فرانسه شد و از دیگر جوایز بین المللی این فیلم در سال جاری میلادی می توان به دیپلم افتخار از جشنواره بین المللی لایپزیگ آلمان و جشنواره بین المللی سواستاپل اشاره کرد که شانزدهمین دوره آن در شهریور ماه در کشور روسیه برگزار گردید.
«آشو» همچنین به عنوان بهترین فیلم مستند کوتاه بیست و ششمین دوره جشنواره دلا لسینیلای ایتالیا، بهترین فیلم کوتاه بیست و سومین دوره جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان المپیای یونان، ششمین دوره جشنواره فیلم های مستند داکیومنتای کشور مکزیک و سی و چهارمین جشنواره فیلم فرایبورگ کشور سوییس انتخاب شده است.
