گفتگوی نیما نوربخش در مردم سالاری با احمد صافی:

کاراته ایران کلاف سردرگمی است اما در آستانه المپیک همه باید از تیم ملی حمایت کنند.

در دنیای کاراته کمتر کسی است که او را نشناسد. از انجمن هنرهای رزمی آمریکا تا فدراسیون­های کاراته آسایی برایش دعوتنامه همکاری می­فرستند و حالا در همین کشور خودمان هم رکورددار قهرمانی سوپرلیگ با تیم تحت هدایتش است.

احمد صافی اگرچه در سینما هم برای تماشاگر ایرانی دهه ۷۰ با بازی در فیلم­های «پرواز از اردوگاه» و «رنجر» شناخته شده اما می­گوید در پشت پرده سال­ها خاک خورده تا به چنین جایگاهی برسد. در کارنامه ورزشی وی عضویت در کمیته فنی و ریاست کمیته تحقیقات و پژوهش فدراسیون کاراته و همچنین عضویت در کمیته فنی فدراسیون جهانی شوتوکان به چشم می­خورد.

او که نماینده رسمی فدراسیون جهانی شوتوکان در ایران است سال‌ها سرمربیگری تیم‌های ملی اردن، سنگاپور، پاکستان و هندوستان را نیز برعهده داشته است. صافی که این روزها به خاطر دردست داشتن سکان هدایت تیم ملی کاراته کره­جنوبی در سئول به سر می­برد در گفت­وگویی با «مردم سالاری آنلاین» با ما از نیک و بد کاراته ایران در طول این سال­ها و همچنین برگزاری جشنواره «موسیقی، شعر و کاراته» سخن گفت که در ادامه بخوانید.

باتوجه به اینکه زادگاه شما گلپایگان بود آیا این شهر بستر رشد شما در کاراته شد یا از تهران به موفقیت رسیدید؟ اصولا این قابلیت چقدر در کاراته کشورمان وجود دارد که بدون نیاز مهاجرت به پایتخت از شهرستان­ها هم قهرمان بسازیم؟

به نظر من اکثر استعدادها در محیط های اولیه زندگی خود ساخته و پرداخته می­شوند و بعد در محیط­های بزرگتر نمایان می شوند. ولی اگر رشته کاراته را مثال بزنیم در بعد قهرمانی و داوری و مربیگری شهرستانی‌ها موفق­تر بودند و من هم افتخار می­کنم که پایه­های موفقیت را از شهر خودم شروع کردم ولی به خاطر مرکزیت کار و پیشرفت و همچنین به دلیل ازدواجم به تهران مهاجرت کردم.

می‌دانیم که سال‌ها سرمربی تیم‌های ملی مختلفی در آسیا بودید و حالا هم مجددا در تیم ملی کره­جنوبی. پرسش اینکه دعوت شدن شما به کشورهای دیگر برای سرمربیگری از جمله کره که می­تواند هم بلحاظ فرهنگی وهم اقتصادی از پتانسیل ژاپنی­ها به­راحتی بهره بگیرد بر مبنای چه ویژگی‌هایی روی می­دهد؟

به نظرم شیوه مربی­گری من مورد توجه سایر کشورها بوده. من با پاکستان و اردن و کره­جنوبی قهرمانان آسیایی ساختم و این تصادفی نبود بلکه یک کار با برنامه بود. در چند کشور دیگر هم کار کردم ولی با کره جنوبی بیش از ۶۰ مدال معتبر از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ گرفتم و بعد هم همکاری قطع شد و آنها حدود پنج سال از مربی ژاپنی و اسپانیایی استفاده کردند ولی فقط دو مدال آسیایی گرفتند. برای همین از من مجدد دعوت به همکاری کردند که باید بتوانم تیم را جمع و جور کنم تا باز هم عیار مربی­های ایرانی مشخص شود. حالا اول راه هستیم چون تیم اعتماد به موفقیت را از دست داده و این کار سختی برای من به عنوان سرمربی این کشور است.

جالب است که کره‌­ای­‌ها بعد از پنج شش سال موفق با شما قطع همکاری کردند و مجدد بعد از چند سال درخواست همکاری دادند. از دلایل این اتفاق بگویید.

بعد از بازی­‌های آسیایی ۲۰۱۴ قرار داد من با آن­ها تمام شد. بعد از مربیان کره­ای استفاده کردند و موفق نشدند. بعد هم مقطعی از اسپانیا و دو سال هم دو مربی ژاپنی با معرفی فدراسیون کاراته ­ژاپن و استاد کاگاوا رییس کمیته فنی فدراسیون جهانی کاراته در آنجا فعالیت کردند ولی عملکرد بدی داشتند و چهار مدال بازی­های آسیایی در زمان من تبدیل به یک مدال بازی­های آسیایی شد و برای همین مجدد از من دعوت به همکاری کردند و کار ما دوباره شروع شد.

نکته جالب در کارنامه شما تجربه سرمربیگری تیم­های ملی اردن و سنگاپور و پاکستان و هند بود. در واقع کشورهایی که در کاراته حرفی برای گفتن نداشتند و شاید ریسک بزرگی کردید.­ دلیلش چه بود؟

من معتقدم مربی موفق کسی است که تیم­های گمنام را مطرح کند. من با پاکستان و اردن و کره فینالیست و طلای آسیا داشتم. خب این عالی بود و به موقعیت کاری من کمک کرد. در هند و سنگاپور مدت محدودی بودم ولی تاثیر خوبی بر کاراته آن­ها گذاشتم. در خیلی از کشورها سمینار آموزشی داشتم از جمله چین و تایوان و کانادا و آمریکا و سری­لانکا و جاهای دیگر. به کاراته کاران کشورهای هنگ کنگ و چین هم آموزش دادم و هم مربی معرفی کردم و در کل به مرور مورد اعتماد کاراته کشورهای دیگر شدم.

سال­‌ها شاهد این هستیم که در شرق آسیا که مهد هنرهای رزمی است مربیان ایرانی فعالیت دارند. آیا به این دلیل است که ظرفیت تولید مربی باکیفیت ندارند یا ایرانیان در عرصه آموزش در جهان موفق‌ترند؟

کاراته ایران در بعد اعزام مربی به سایر کشورها رتبه اول را دارد . شرق و غرب و جنوب و شمال هم فرقی ندارد. ما موفقیم چون شیوه و روحیه و آموزش ما متفاوت هست. مربیان ایرانی به­خوبی همدیگر را پوشش داده­اند و البته موفقیت تیم ملی هم تاثیر زیادی در این کار داشته ‌. الان در مالزی و امارات و ازبکستان و روسیه و هنگ کنگ و چین و خیلی کشورهای اروپایی و کانادا و آمریکا مربیان ایرانی موفقیت­های خوبی دارند و حتی شرق آسیا که مهد هنرهای رزمی است همواره شاهد حضور موفق مربیان ایرانی بوده . در ماکائو و چین و هنگ کنگ و کره مربیان ایرانی کارنامه عالی داشتند. البته من در ژاپن هم چند سمینار فنی داشتم و چند بار سرمربی ژاپنی با من صحبت می‌کرد و می­گفت معادلات ما را به هم زدی چراکه ما چندین بار قهرمانان مطرح ژاپنی را شکست دادیم.

به نظر شما حضور مربیان لژیونر ایرانی در کشورهای دیگر چقدر باعث می‌شود رقابت‌های کاراته در قهرمانی آسیا نزدیکتر و حساس‌تر شود؟

مطرح‌ترین کشورهای آسیایی سابقه استفاده از مربیان ایرانی در مقاطع مختلف را داشته و دارند و واقعا رقابت و کیفیت را بالا برده­ا­ند. در کویت و امارات و اردن و عربستان و قطر هم ما تقش مهمی داشتیم. ‌در مالزی و ویتنام و تاجیکستان و ازبکستان و شرق آسیا و شبه قاره هند هم همینطور. پس مربیان ایرانی عملا مهم­ترین اثر را در دنیای کاراته داشته و دارند.

از دریچه‌ای دیگر می‌پرسم که آیا یک قهرمان کاراته در ایران و کره جنوبی می­‌تواند زندگی مالی موفقی داشته باشد؟

در ایران امرار معاش از ورزش­های انفرادی بسیار سخت است و کاراته کاهای ایرانی واقعا در فشار مالی هستند. حتی قهرمانان طراز اول که صاحب مدال­های متعد هستند . در کره دو تفاوت وجود دارد یک اینکه همه ملی­پوشان حقوق می‌گیرند که حقوق کمی هم نیست و مهم­تر اینکه کشور کره فرصت­های شغلی زیادی دارد و در یک چشم برهم زدن می­توانند به کاری مناسب مشغول شوند و به محض دریافت حقوق در اولین فرصت دریافت وام با بهره کم برای اجاره خانه و خرید ماشین و غیره برای­شان مثل آب خوردن است.

اوضاع تیم دانشگاه آزاد را در سوپرلیگ امسال چطور ارزیابی می­‌کنید؟ آیا بازهم قهرمانی در دسترس تیم شماست؟

سوپر لیگ کاراته ایران برگ برنده کاراته در تمامی این دوران­ها بوده و هست. رقابتی عالی و نفس­گیر و مثبت در بعد فنی و تاثیر گذار برای ایجاد انگیزه. البته تیم دانشگاه آزاد با شش عنوان قهرمانی که همگی با سرمربیگری من و کمک دستیارانم در ادوار مختلف به دست آمده پیشروترین و موفق­ترین تیم سوپرلیگ هست و ما مصمم به­دنبال هفتمین عنوان قهرمانی هستیم. هرچند بخاطر کرونا فعلا باید منتظر شروع لیگ باشیم ولی تیم ما کامل تشکیل شده و نگران نیستیم چون با حمایت و برنامه­ریزی مسئولان مسیر را به­خوبی طی می­کنیم.

این که همزمان سرمربیگری تیم ملی کره جنوبی و تیم باشگاهی دانشگاه آزاد در ایران برعهده شماست کار را برای شاگردان­تان در این دو کشور دور از هم سخت نمی­کند؟

خوشبختانه زمان و برنامه­های دو تیم متفاوت هست و سوپرلیگ در مقطع مشخص و با برنامه در کوتاه­ترین فرصت انجام می­شود. من هم چون اختیار کامل دارم برنامه­ریزی خوبی انجام می‌دهم که هیچ تداخل کاری این وسط نباشد. البته با حضور سرپرست با تجربه و کادر فنی خوبی که دارم و هماهنگی اعضا تیم بدون مشکل پیش خواهیم رفت. من در ماه حدود ده روز کاری آزاد هستم تا به سایر برنامه­هایم رسیدگی کنم و این فرصت خوبی برای انجام این امور در ایران است.

در یک نگاه تحلیلی و باتوجه به جمیع جهات آیا ایران می­تواند قدرت بلامنازع کاراته جهان باشد؟

کاراته ایران همواره جزو برترین­ها بوده و خصوصا در ۶ سال گذشته نتایجش عالی بوده ولی حفظ این عنوان و ارتقا آن بدون پشتوانه و سازماندهی سخت خواهد بود. تا اینجا عالی بودند و از اینجا به بعد وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک و فدراسیون وظایف بیشتری دارند. جامعه کاراته نشان داده شایستگی بالایی دارد و تلاش خود را به اثبات رسانده و حالا باید بیشتر مورد حمایت قرار بگیرد و این کار سختی خواهد بود. آن هم در کشوری که نگاه تقسیم منابع به ورزش­های انفرادی و موفق نگاه عادلانه ای نبوده.

شما همواره از منتقدین فدراسیون کاراته در بازه­های زمانی مختلف بوده­‌اید. امروز وضعیت مدیریت کلان کاراته کشورمان را چطور ارزیابی می­‌کنید؟

در جامعه­ای که انتقاد نباشد پیشرفتی نخواهد بود. البته انتقاد سازنده و منطقی و نه مخرب و منفعتی. من معتقدم انتخاب‌های عجولانه و تغییرهای بی­منطق مسئولان در کاراته اعتبار ما را خدشه دار کرده. بی­ثبات­ترین فدراسیون در عرصه آسیا و جهان و همچنین رکورددار جابجایی رییس فدراسیون هستیم. طوری که وقتی می­‌رویم در مجامع بین‌المللی و می­‌گوییم مثلا فلانی رییس فدراسیون هستند بلافاصله با طعنه می­‌گویند رییس بعدی کی هست و کی میاید! من معتقدم منطق و اصول در انتخاب و حمایت از انتخاب در کاراته کشورمان کمتر حاکم بوده است.

در چشم ‌انداز فعالیت ورزشی­تان آیا هیچگاه به ­دنبال نشستن بر کرسی ریاست فدراسیون کاراته بوده ‌اید و یا صرفا دنیای مربیگری را ترجیح می­‌دهید؟

بی­پرده بگویم من باید رییس فدراسیون بشوم ولی نه در وضعیت کنونی و نه با این شیوه انتخاب. چراکه ملاک­های انتخاب و شیوه­های اجرایی آن چندان درست نیست. حتی اینکه چه چیزی معیار است و چه معیاری ارجحیت دارد . تحصیل یا تجربه و یا توانایی کمتر از ارتباط و رایزنی و حمایت­های پشت پرده دیده می­شود. البته من کاراته را دوست دارم و اکنون دو سبک را‌ در کشور مدیریت می­کنم . ضمن اینکه یک تیم قوی باشگاهی تشکیل دادیم و در مربیگری در بالاترین سطح فعالیت دارم ولی اگر بخواهم رییس فدراسیون بشوم هفت خوان رستم پیش­رو دارم که می دانم از عهده­اش برمیایم. هرچند باید مقداری تغییر مسیر بدهم که این با خلق و­خوی من سازگار نیست. البته دو بار هم کاندیدای ریاست فدراسیون شدم که داستان­های خودش را دارد. راستش کاراته همیشه کلاف سردرگمی بوده که شرح آن احتیاج به ساعت­ها زمان دارد. الان در آستانه المپیک و انتخابی­ها باید از فدراسیون و تیم ملی حمایت مضاعفی کنیم تا ببینیم در آینده چه اتفاقاتی رخ می­دهد.

ما می­‌دانیم که شما سال­ها تجربه حرفه­‌ای و کمربند سیاه دان ۸ سازمان جهانی و مدرک مربیگری و داوری درجه A جهانی را در کارنامه­‌تان دارید. آیا فکر می­‌کنید می­‌توانستید بیش از این به کاراته کشورمان کمک کنید ولی دعوت به همکاری نشده­‌اید یا اینکه خودتان کار در خارج از کشور را اولویت قرار دادید؟

من همواره همکاری خوبی با فدراسیون داشتم و هیچ­گاه جز مقطعی کوتاه این همکاری قطع نشده. به هر حال تلاش ما همیشه مورد توجه فدراسیون بوده و هست و در حال حاضر هم در حد توان در خدمت کاراته کشورم هستم. فعال­‌ترین سبک کاراته را مدیریت می­‌کنم و در بعد باشگاهی و ملی هم موفق بودیم. هر چی به ذهن­مان برسد و مفید باشد بدون کم و کاست به فدراسیون انتقال می­‌دهیم. آقای طباطبایی هم تعامل خوبی دارد با افراد فعال ولی در ایران متخصص و افراد کاربلد زیاد هستند و این انتخاب را سخت می‌کند. هر چند در بعضی قسمت­ها یکنواختی و بی­‌تاثیری کاملا مشهود بوده . در بعد آموزش مربیان چندان از مدرسان کاربلد استفاده نشده و به وسعت کاراته ایران توجه نشده و محدودیت­‌های خاصی هست.

برای تیم ملی کاراته ایران در المپیک ۲۰۲۰ ژاپن چه جایگاهی قایل هستید و چرا؟

المپیک داستان خاص خودش را دارد .جو سنگین و فشار روحی و مسئولیت خاص برای ورزشکار و مریی و کادر پشتیبانی عجیب و غیرقابل توصیف است. المپیک یعنی بالاترین سطح رقابت و موفقیت. سیاسی کاری­ها و دست­های آشکار و پنهان در صحنه المپیک وجود دارد ولی انگار عزم و اراده ملی­پوشان قدرت برتری بر همه عوامل شناخته و ناشناخته را دارد چون رویای قهرمانی المپیک عجیب در وجود بچه­های کاراته و کادر فنی و فدراسیون موج می‌زند و ما هم باید با انرژی مثبت و اتحاد به این موفقیت کمک کنیم. با شناخت از همه عوامل اعتقاد دارم کاراته ایران پتانسیل شگفتی­سازی دارد و ما منتظریم اخباری عالی از کاراته ایران در المپیک بشنویم. کاراته ایران دست خالی نخواهد بود ولی تعداد و نوع مدال را باید صبر کنیم تا روز مسابقه.

از برگزاری اولین جشنواره «موسیقی، شعر و کاراته» بگویید که حرکت جدیدی در عرصه همیاری هنر و ورزش است و شما از پیشروان برگزاری آن هستید. ابتکاری که پیش از این در رشته­‌های دیگر ورزشی بدین صورت سازمان یافته دیده نشده بود.

خب جشنواره «موسیقی، شعر و کاراته» باید مدت­ها پیش عملی می­شد ‌.هنرهای رزمی تاثیر شگرفی در زندگی و تاریخ بشریت داشته و در ایران باستان، فردوسی با حماسه سرایی رسم رزم و پهلوانی را در اشعار خود یاد آوری کرده. من هم فکر می­کنم با جنبه­های مختلف کاراته و سایر ورزش­ها جای کار در موسیقی و شعر و سایر بخش‌ها وجود دارد. بعد از این تصمیم و مشاوره با دوست خوبم آقای سبحان اکرامی این تصمیم را عملی کردیم و با حمایت فدراسیون کاراته و در آستانه المپیک می­رویم تا یک کار ماندگار را با کمک هنرمندان در ابعاد مختلف هنری و ورزشی انجام دهیم. شاید یک شعر یا موسیقی خوب سرنوشت خیلی­ها را تغییر دهد. فیلم بدون موسیقی و تئاتر بدون موسیقی و شعر بدون موسیقی کامل نیست و ورزش هم بدون موسیقی نمی‌تواند کامل باشد. ما آماده ایم تا فلسفه ادب و احترام و انضباط و وفاداری و پشتکار را با ورود شعر و موسیقی در کاراته معنای دیگری ببخشیم و این کار خصوصا برای اولین بار سخت خواهد بود.

این روزها در پی محدودیت­‌های زندگی به واسطه گسترش ویروس کرونا شاهد بیکاری و خانه‌نشینی بسیاری از ورزشکاران و هنرمندان هستیم که بار روانی و مالی فراوانی هم بر اینان تحمیل شده . آیا حمایت شما از این رویداد وجوه مختلفی از جمله حمایت مالی از برترین­‌های جشنواره را هم در برمی­‌گیرد و یا صرفا عشق معنوی به کاراته هدف بوده؟

متاسفانه بشر امروزی شرایط سختی را تجربه می‌کند. من در تلاشم ایده بدهم و هزینه کنم و شاید این ایده و حمایت مالی ابعاد مختلفی داشته باشد. من هدفم ایجاد انگیزه و ایجاد فکری نوین برای تولید است و حالا برداشت­ها متفاوت است ولی نیت ما تلاش برای کاری جدید هست با حمایتی هر چند محدود از هنرمندان و علاقه مندان عرصه موسیقی و هنر که در قالب اهدای جوایز نقدی به برترین های جشنواره نیز خواهد بود. شاید در مرحله اول خیلی مشهود نباشد ولی ادامه آن امیدوار کننده خواهد بود. فراموش نکنید مطرح ترین رویدادها بدون موسیقی و سرود ملی شروع نمی‌شود. ما هر چند دیر ولی وارد مرحله جدیدی شدیم که انصافا راهنمایی و حمایت و مشاوره مهندس سبحان اکرامی عالی و تاثیر گذار بوده و خواهد بود.

شما چقدر به موفقیت جشنواره­‌هایی از این دست در کشورمان خوشبین هستید ؟

خیلی عالی و هیجان­انگیز است و ما حتما در این راه موفق خواهیم شد. شروع پرواز سخت خواهد بود و ادامه آن لذت‌بخش. قطعا این اولین جشنواره هست ولی آخرین نخواهد بود. با این همه استعداد هنری و ورزشی در آینده شاهد تولیدات متنوعی در این عرصه خواهیم بود. سینمای رزمی طرفداران زیادی دارد و فیلم سینمایی بدون موسیقی و اشعار تاثیرگزار کیفیت نخواهد داشت. سال­‌ها از تولید موزیک فیلم «راکی» می­گذرد ولی همچنان پرطرفدار است. ما در صدد هستیم ورزش­‌ها با ساخت شعر و موزیک مخصوص خود کاری جدید را ارائه دهند.

هم‌چنان که در مورد جنگجویان شائولین و سامورایی­ها و نینجاها در تاریخ این ورزش شعرهای زیادی سروده شده و حتی فیلم‌های مطرح رزمی هم تولید شده است . حالا ما در کشور خودمان با آیین و فرهنگ خودمان این کار را اجرایی خواهیم کرد. برای ساخت یک اثر خیلی­ها نقش دارند و این جشنواره خیلی­ها را مشغول به کار خواهد کرد . آهنگساز، نوازنده ،صدابردار ،خواننده و البته نویسندگان و نقاشان و شاعران هر چند محدود وارد کار می‌شوند و این بعد مثبت چنین جشنواره­ای است که به آینده آن خوشبینم.