می‌گویند تئاتر بدون متن، نور، صحنه، کارگردان و هر چیز دیگری امکان اجرا دارد ولی بدون بازیگر نمی‌توان تئاتری اجرا کرد با این حال کیومرث مرادی در تدارک اجرای یک تئاتر بدون بازیگر است!
این کارگردان و مدرس تئاتر این روزها مشغول آماده‌سازی نمایش «آژدهاک» است؛ متنی که آن را به عنوان یکی از برخوانی‌های مشهور بهرام بیضایی می‌شناسیم. اما نکته اینجاست که مرادی نمی‌خواهد برخوانی کند. او شیوه دیگری برای اجرای این نمایش در نظر گرفته است.
مرادی درباره تازه‌ترین نمایش خود به ایسنا می‌گوید: چند ماه پیش که کرونا بدجوری سینما و تئاتر را تعطیل کرده بود، با فرشاد فزونی، آهنگساز تئاتر، برخوانی «آژدهاک» را آغاز کردم، همه سئوال و ترسم این بود که اگر مانند گذشته نتوان تئاتر کار کرد، چه کنیم.
این کارگردان ادامه می‌دهد: دیدم حالا که به دلیل کرونا نمی‌توانیم مانند قبل تئاتر کار کنیم، باید به سمت تجربیات دیگر برویم و من تجربه‌ای را انتخاب کردم که در آن به جای اینکه تماشاگر، بازیگری را روی صحنه ببیند، در حین اجرا هر بازیگری را که دوست داشت، تخیل کند.
مرادی، این شیوه را شبیه نقاشی‌های مینی مالیستی می‌داند و می‌گوید: در این سبک، نقاش کل سوژه را نقاشی نمی‌کند بلکه بخش‌هایی از آن را می‌کشد و بقیه را به تخیل تماشاگر وگذار می‌کند . من هم سعی کردم در اجرایم همین کار را انجام بدهم.
او اضافه می‌کند: در اجرای من هیچ بازیگری نیست و قرار است تماشاگر بازیگر را در ذهن خود ببیند ولی نور، دکور، فضاسازی و قصه وجود دارد بنابراین اجرایی خواهیم دید که نیازمند رویاپردازی و تخیل تماشاگر است.
مرادی با اشاره به اجراهای متعددی که از برخوانی «آژدهاک» دیده است، یادآوری می‌کند: اجراهای خیلی زیادی از این کار دیده‌ام و همیشه بازیگران و کارگردان آنها را ستوده‌ام ولی عموما اجراها به گونه‌ای بوده که مخاطب بیش از آنکه بر قصه تمرکز کند، به بازیگری یا کارگردانی آن کار اندیشیده است به طوری که اگر در پایان کار، قصه نمایش را از او بپرسی، احتمالا نمی‌تواند آن را تعریف کند، بنابراین با احترام بسیار زیاد به استادم آقای بیضایی فکر کردم باید کاری کنم که در این شرایط، مخاطب بیش از اینکه به فرم فکر کند، بر محتوا و قصه متمرکز شود.
او این تجربه را بسیار دشوار می‌خواند و ابراز امیدواری می‌کند بازخورد خوبی از مخاطبان دریافت کند.
مرادی البته می‌افزاید: خوشبختانه تماشاگرانی که تاکنون در اجراهای خصوصی و دوستانه نمایش را دیده‌اند، این بازخورد را داده‌اند که قصه را شنیده‌اند و نیاز به عنصر دیگری ندیده‌اند و این نوید خوبی است برای من.
این کارگردان که قرار است ۱۷ بهمن ماه نمایش خود را در جشنواره تئاتر فجر در تالار استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجرا کند، می‌گوید: همیشه بازیگر را به شکل فیزیکی روی صحنه می‌بینیم ولی این بار قرار است به شکل ذهنی و تخیلی ببینیم و از این جهت تماشاگر را به دیدن اجرای نمایش دعوت نمی‌کنم بلکه او را به تماشای یک اجرا خوانش جدید فرا می‌خوانم.
مرادی که در کارنامه هنری خود اجرای نمایش‌هایی مانند «خواب در فنجان خالی»، «شکلک» و «رازها و دروغ‌ها» را دارد، درباره تکنیک اجرایی نمایش «آژدهاک» توضیح می‌دهد: این تکنیک را از کتاب «نمایش در ایران» آقای بیضایی گرفتم . ایشان در کتاب خود توضیح می‌دهد که برخوان‌ها (گوسان‌هایی) بودند که در روستاها، با تاریک شدن هوا سازهای مختلف می‌زدند و برای مردم قصه تعریف می‌کردند و مردم نیز با تخیل خود با این قصه‌ها ارتباط برقرار می‌کردند و دقیقا به همین دلیل این نمایشنامه را انتخاب کردم چون امکان چنین اجرایی را فراهم می‌کرد.
این مدرس تئاتر در پاسخ به این پرسش که آیا این اجرا واکنشی نسبت به دوران کروناست، تصریح می‌کند: بیشتر ناشی از ترس از دست دادن تئاتر است. وقتی شاهد تعطیلی طولانی مدت تئاتر بودم، دیدم به عنوان کارگردان، کار دیگری بلد نیستم و از سوی دیگر بسیاری از جوانان و هنرجویان دور و برم را نومید دیدم . دوست داشتم با این اجرا به آنان بگویم در همین سال سخت و در همین وضعیت نفس‌گیر هم باید کار کرد چون زندگی تئاتر باید تداوم پیدا کند.
کیومرث مرادی در پایان درباره اجرای عمومی این نمایش می‌گوید: بستگی به وضعیت کرونا دارد؛ اگر شرایط فراهم بود، در تالار استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجرا خواهیم داشت و اگر وضعیت، مناسب نبود، در فضای باز اجرا می‌کنیم.
در اجرای این اثر نمایشی، فرشاد فزونی به عنوان طراح صدا و آهنگساز، فرهاد فزونی به عنوان مدیر هنری، پانته‌آ قدیریان و اشکان زمردی به عنوان گروه کارگردانی، مرادی را همراهی می‌کنند و آیدین الفت هم مهندسی صدا را بر عهده دارد.
