یکی دیگر از دلایل مجرد ماندن جوانان، اختلال شخصیت اجتنابی‌ست. عزیزان در همین ابتدا بگوییم که ما هم می‌دانیم از دلایل مهم ازدواج نکردن، وضعیت اقتصادی حاکم در این روزهاست. اما هدف ما در این مطالب این است به‌غیر از درنظر گرفتن مسائل اقتصادی، دیگر دلایل و مشکلات جوانان را بررسی کنیم.
همه ما در کودکی نیاز داریم که نسبت به افراد مهم زندگی مانند والدین دلبستگی داشته باشیم اگر شرایط سالم باشد دلبستگی ما از نوع ایمن خواهد بود و اگر که شرایط ناسالم باشد ممکن است که دلبستگی ما از نوع ناسالم و بی قراری و اجتنابی باشد.
من اینجا فقط می‌خواهم درباره دلبستگی اجتنابی صحبت کنم. بعضی از کودکان به دلیل اینکه رابطه خوبی با والدین خود نداشتند تصمیم گرفتند که نسبت به دیگران بی تفاوت باشند و به بود و نبود آن‌ها زیاد اهمیتی ندهند، به همین دلیل با خودشان می‌گویند: اگر دیگران بیایند، آمدند، اگر نیامدند نیامدند، زیاد اهمیتی نمی‌دهم، ما به این افراد بیماران اجتنابی میگوییم.
از آن‌جایی که می‌خواهم در این مطلب بسیار ساده و غیر تخصصی حرف بزنم، نمی‌توانم بیشتر از این درباره آن توضیح بدهم، اما در مورد ویژگی‌های این افراد باید بگویم، این افراد سعی می‌کنند که با دیگران به شکلی فاصله داشته باشند و هیچ وقت دیگران را درون تنهایی خود راه نمی‌دهند، این افراد یا در انتخاب همسر درست عمل نمی‌کنند و خودشان کسی را انتخاب نمی‌کنند مگر اینکه کسی آن‌ها را انتخاب کند و به زور بتواند با آن‌ها رابطه برقرار کند و هم‌چنین نازکش آن‌ها باشد و نگذارد تقی به توقی بخورد، یا اگر که این افراد وارد رابطه شوند، انقدر کناره‌گیری می‌کنند، آنقدر بی تفاوت هستند و آنقدر بی توجه هستند، که رابطه را تخریب می‌کنند. این افراد در روانشناسی بیماران اجتنابی نامیده می‌شوند و نیاز به درمان دارند.
بیماران اجتنابی، ممکن است که گرفتار طرحواره طرد اجتماعی یا طرحواره نقص و شرم و یا طرحواره شکست و یا طرحواره اطاعت باشند، که باید به روانشناس مراجعه کنند و با تشخیص روانشناس و اینکه گرفتار کدام طرحواره‌ها هستند و یا بسته به دیدگاه روانشناس درمان شوند.
ویژگی‌های اختلال شخصیت اجتنابی
۱. چون بسیار از انتقاد تایید نشدن یا طرد شدن می‌ترسد از فعالیت‌هایی که نیاز به رابطه با افراد زیادی دارد دوری می‌کند.
۲. بجز با افراد خاصی که از آن‌ها خوششان می‌آید مایل به ارتباط با فرد دیگری نیست.
۳. به خاطر احساس شرم و یا ترس از مسخره شدن، از بیان دنیای ذهنی و درونی خودش حتی با افرادی که با آن‌ها رابطه بسیار نزدیک و صمیمانه دارد خودداری می‌کند.
۴. در موقعیت‌های اجتماعی دائماً نگران این موضوع است که درباره او چه فکری می‌کنند آیا طردمی ود ویا یا مورد انتقاد قرار می‌گیرد؟
۶. به خاطر فرار از احساس شرمندگی وارد فعالیت‌های جدید نمی‌شود و اهل ریسک نیست.
۷. آن‌ها معمولا ظاهر آرام و خوبی دارند، معمولاً ساکت هستند و زیاد اهل حرف زدن نیستند، فردی درون گرا به نظر می‌آیند و کاری به کار کسی ندارند.
۸. افرادی به شدت خجالتی هستند و وقتی در جمع قرار میگیرند معذب هستند.
۹. زیاد اهل تغییر نیستند مثلا اگر یک ماشین دارند همان را سال‌ها نگه می‌دارند.
۱۰. مغزشان دائم برروی روی تفاوت هاست و نه شباهت‌ها.
۱۱. دائما فکر می‌کنند که من با فلانی نقطه مشترکی ندارم.
۱۲. اهل هیجان ماجراجویی پرداختن به چیز‌های تازه تفریح زیاد نیستندواگر هم باشند بسیار محدود است.
۱۳. چیزی آن‌ها را به هیجان نمی‌آورد.
۱۴. در واقع شخصیت‌هایی هراسان هستند.
اختلال شخصیت اجتنابی و ازدواج
همه ما به صورت عادی می‌آموزیم که چطور با دیگران رابطه برقرار کنیم چگونه با افراد جدید دوست شویم زندگی جدید را تجربه کنیم، لذت ببریم چطور خودمان را ابراز کنیم، عقیده مان را بگوییم، نیاز‌های مان را بر طرف کنیم و این را هم می‌دانیم که دیگران هم دوست دارند که با ما رابطه برقرار کنند، پیام‌های بدنی و غیر کلامی همدیگر را می‌فهمیم.
اما افرادی که اختلال شخصیت اجتنابی دارند، دائما نگرانند که دیگران از آن‌ها خوششان نیاید و اهمیتی به رابطه با آن‌ها نمی‌دهند، اگر کسی بخواهد به آن‌ها نزدیک شود با دیده شک به او نگاه می‌کنند.
گاهی هم خیال می‌کنند از او می‌خواهند سوء استفاده کنند و این به‌خاطر عزت نفس پایین خودشان است و در واقع فرافکنی می‌کنند. بسیار حساس هستند.
برای بیشتر کسانی که گرفتار اختلال شخصیت اجتنابی هستند، شغل یک مشکل بسیار بزرگ هست، سعی می‌کنند یک گوشه دنجی داشته باشند، در پروژه‌های بزرگ شرکت نمی‌کنند، سرپرستی گروه را به عهده نمی‌گیرند، مسئولیت خود را افزایش نمی‌دهند، ترفیع شغلی نمی‌گیرند، همه این‌ها به خاطر این است که از ارزیابی دیگران می‌ترسند.
آن‌ها از تعارض درونی شدیدی رنج می‌برند، از یک طرف به شدت به نیاز با دیگران علاقمند هستند و از طرف دیگر می‌ترسند که مورد انتقاد و ارزیابی قرار بگیرند.
این افراد وقتی که می‌خواهند وارد رابطه بشوند، باید از قبل اطمینان کامل پیدا کنند که در آن رابطه پذیرفته شده و مورد توجه و احترام واقع خواهند شد، اما واقعیت این است که چنین رابطه‌ی تضمین شده‌ای وجود ندارد و ما باید در روابط مقداری ریسک کنیم، بنابراین این افراد به راحتی وارد رابطه نمی‌شوند و اگر که این کار را انجام بدهند بار‌ها وفاداری و صداقت طرف مقابل مورد آزمایش قرار می‌دهند.
با وجود اینکه در گذشته هم روابطی داشته‌اند، اما نمی‌توانند از آن‌ها درس بگیرند که چیز ناخوشایندی در آن‌ها وجود ندارد.
فعالیت‌های تنهایی را ترجیح می‌دهند، بیشتر این افرادنمی‌توانند در جمع سخنرانی کنند، داشتن مقداری دوست را به داشتن تعداد دوستان زیاد ترجیح می‌دهند.
البته همه ما انسان‌ها تا حدی خجالتی هستیم و بعضی از این خصلت‌ها در همه ما وجود دارد، اما در این افراد این بسیار افراطی هست به صورتی که شغل و روابطش با دیگران مختل می‌شود.
اختلال شخصیت اجتنابی و روابط زناشویی
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی در روابط زناشویی خود چگونه عمل می‌کنند؟
چون این افراد بسیار کم رو هستند و از رابطه صمیمی می‌ترسند تمام زحمت رابطه‌ها بر دوش همسرشان است. خانمی می‌گفت که وقتی میخواهیم جایی برویم، من باید هماهنگ کنم، من باید زنگ بزنم و حتی وقتی وارد خانه آشنایان می‌شویم اول من وارد می‌شوم و بعد همسرم وارد می‌شود.
اگر باچنین شخصی ازدواج کردید، شما هستید که باید تلفن کنید، شما قرار ملاقات می‌گذارید، شما در حسرت شنیدن کلمه عاشقانه و محبت آمیز از سمت او هستید.
او همیشه مقدار زیادی فاصله را با شما حفظ می‌کند و با وجود اینکه تمام تلاش خودتان را می‌کنید به اندازه‌ای که تلاش می‌کنید ریسپانس نمی‌دهد.
آن‌ها به خودشان تلقین کرده‌اند که دیگران از دیدن دنیای درونی آن‌ها خوششان نمی‌آید. شاید هم به خاطر تاثیر او بر روی شخصیت‌تان فعالیت اجتماعی شما هم کمتر شود.
آن‌ها تا حد امکان از دیگران فاصله میگیرند، حتی گاهی وقت‌ها و شوخی‌هایی که با آن‌ها می‌شود را شخصی تلقی می‌کنند و خیال می‌کنند دیگران قصد تحقیر او را دارند.
کم کم متوجه می‌شوید که به طور کلی او غم و اندوه شدید هم دارد در روانشناسی ما به این افراد روان رنجور میگوییم، آنهازندگی‌ای در اعماق ترس و نگرانی دارند.
چرا ممکن است شما جدب افرادمبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی شوید؟
در طبیعت همه ما انسان‌ها این هست که چیزی را میخواهیم که نمی‌توانیم آن را داشته باشیم و جذب چیزی می‌شویم که آسان به دست نمی‌آید. گاهی هم به خاطر این است که مقداری تلاش شما سبب می‌شود که مخاطب شما کمی تغییر می‌کند و یا اعتماد می‌کند.
پاداش‌های تصادفی نیرومندترین مشوق‌ها برای تثبیت یک الگوی رفتاری طبق تحقیقاتی که بک فریمن و همکاران در سال ۱۹۹۵ کرده اند به شمار می‌رود. مانند داستان موش آزمایشگاهی.
بنابراین اگر که شما شخصیت اجتنابی داشته باشید ممکن است که تابحال مجرد مانده باشید و یا اینکه رابطه‌هایتان را تخریب می‌کنید.
زیرا در روابط لازم است که اعتماد کنید و ابراز احساسات کنید و شرط و شروط را کنار بگذارید و سخت نگیرید، اما شما بسیار سخت گیر و جدی هستید و رابطه با شما سخت است.
اگر این علائم را در خود یا طرف مقابلتان حس می‌کنید، لطفا با یک مشاور صحبت کنید.
