اشتباهات داوری در لیگ فوتبال زنان به یک معضل تبدیل شده و صدای بسیاری از مربیان را درآوده است.
در یک مسابقه فوتبال چیزی که نتیجه را رقم می‌زند، فقط بازیکنان، کادر فنی و تفکرات سرمربی نیست، گاهی داوران هم می‌توانند نتیجه را تغییر بدهند. کافیست در موقعیتی حساس سوت یا پرچم اشتباهی بزنند یا با کارت‌های نادرست تمرکز تیمی را برهم بریزند. مواردی از این دست که به نقش تاثیرگذار داوری در جریان مسابقه اشاره دارد، کم نیست و همین موضوع حساسیت را بالا می‌برد.
VAR یا کمک داور ویدئویی بخشی از تلاش جامعه جهانی برای از بین بردن خطاهای داوری در جریان مسابقات فوتبال است که در حال حاضر جایگاهی در ایران ندارد و متاسفانه فوتبال ایران هنوز نتوانسته بستر لازم برای استفاده از این سیستم را فراهم آورد، در نتیجه در هر مسابقه شاهد اعتراضاتی به داوری هستیم. در این شرایط وضعیت لیگ فوتبال زنان را در نظر بگیرید که از نظر توجه و امکانات تفاوت بسیار زیادی با لیگ مردان دارد و اشتباهات داوری هم به یک معضل تبدیل شده‌است.
انتقاد مربیان و تیم‌ها از داوری
” ما تا به حال جایی ندیده‌ایم که داور در جریان بازی تعویض انجام بدهد. بازیکنان موش آزمایشگاهی نیستند که قضاوت بازی را به داوری می‌سپرند که اولین قضاوتش در لیگ است.”
“اگر دوستان می‌خواهند بم قهرمان نشود و حق تیم و مردم خوب بم را در روز پنج دی، که برای نه تنها بمی‌ها بلکه برای کل مردم ایران روز خاصی بشمار می‌رود، اینگونه ضایع کنند، داور سر تیم را در زمین ببرد و به ناحق گل صحیح و درست تیم را مردود اعلام کند، بگویند تا ما همین الان از مسابقات مهندسی شده برای قهرمانی یک تیم مشخص انصراف دهیم.”
” از کمیته داوران توقع داریم همانگونه که سطح لیگ و بازیکنان افزایش پیدا می‌کند، سطح کمی و کیفی داوران هم افزایش پیدا کند.”
“متاسفانه داوری در دور مقدماتی روی کار تیم‌ها تاثیر گذاشت و در این بازی بازیکنانمان اصلا اجازه حرف زدن نداشتند، حتی وقتی با همدیگر حرف می‌زدند، داور به آنها الکی کارت می داد. انتظار می‌رفت داوری‌ها بهتر باشد. ”
این تنها بخشی از اظهار نظر مربیان و تیم‌ها در مورد داوری است و در طول فصل بارها شاهد بیان چنین انتقاداتی بوده‌ایم. انتقاداتی که گویا تنها برای کمیته داوران اهمیتی ندارد و آنها بدون اینکه گوش شنوایی داشته باشند، کار خود را ادامه می‌دهند.
داورانی که یک شبه راه صد ساله را رفتند
هنوز اهالی فوتبال فراموش نکرده‌اند که سال گذشته هدایت ممبینی ۳۰ داور زن را به دلیل اعتراض به عدم دریافت مطالباتشان مدت‌ها از قضاوت در لیگ کنار گذاشت، یعنی از نظر ممبینی مطالبه حق توسط داوران، جرم و برخورد با آن لازم بود! همین موضوع پای داوران زیادی را به لیگ باز کرد که شاید خودشان هم گمان نمی‌کردند به این زودی قضاوت در لیگ برتر را تجربه کنند، اما وضعیت حاکم بر کمیته مربوطه لطف بزرگی در حقشان کرد و آنها را به قضاوت در سطح اول فوتبال زنان رساند. اتفاقی که باعث بالا رفتن درصد خطای داوران و اعتراض کادر فنی تیم‌ها شد.
بهانه کمیته داوران برای توجیه این اقدام جوان‌گرایی بود اما سوال اینجاست که آیا هیچ کارشناس اهل فنی در این کمیته حضور نداشت که به مسئولان آگاهی بدهد که این روش درست جوان‌گرایی نیست؟
بی‌تجربه‌ها سوت به دست، باتجربه‌ها خانه‌نشین!
دوازدهمین دوره لیگ به شکل متفاوتی آغاز شد؛ کرونا چالش بزرگی بود که فوتبال و دست‌اندرکاران برگزاری یک مسابقه ورزشی با آن روبه‌رو بودند. لیگ به دو گروه تقسیم شد تا ضمن کاهش رفت و آمدها ، کنترل تیم‌ها از نظر شیوع بیماری هم راحت‌تر باشد. این موضوع تعداد مسابقات را کاهش داد و قضاوت‌ها بین داوران مختلف به صورت چرخشی تقسیم شد اما تعداد ابلاغ برخی داوران تازه کار جای سوال داشت، چون آنها برابر و گاهی بیشتر از برخی داوران با تجربه قضاوت داشتند. ضمن اینکه داوران جدید دیگری هم به لیگ اضافه شدند.
ماجرای محرومیت آسو جواهری یکی از داوران باتجربه هم در همین دوره اتفاق افتاد که به گفته خودش به بهانه پژوهشگری در زمینه جامعه‌شناسی ورزش، مطالعات جنسیت و اقتصاد سیاسی ورزش تهدید به محرومیت شد. این کمیته در آخرین هفته مسابقات دور مقدماتی هم داورانی را برای قضاوت در گروه دوم انتخاب کرد که اولین قضاوت‌های خود را تجربه می‌کردند.
الیگارشی کمیته داوران
الیگارشی در زبانی ساده به معنی سیطره گروهی بسیار کوچک و معدود از یک طبقه یا رتبه اجتماعی بر مردم است که نسبت به توده مردم مسئول و پاسخگو نیست؛ نوع مدیریت مسئولان در کمیته داوران نیز بی‌شباهت با الیگارشی نیست. جایی که بدون توجه به اعتراض تیم‌ها کار خود را در راستای به اصطلاح جوان‌گرایی دنبال می‌کنند، به داوران اجازه مصاحبه در مورد شرایط خود را نمی‌دهند، هر زمانی که بخواهند داور یا داورانی را محروم می‌کنند و خود را در قبال پاسخگویی به افکار عمومی مسئول نمی‌دانند.
این شیوه مدیریت چیزی جز ضربه زدن به فوتبال زنان را بدنبال ندارد. لیگ زنان همیشه از نظر جذب اسپانسرهای قوی مشکل داشته و دختران فوتبالیست همواره خواستار ورود حامیان مالی به این بخش بوده‌اند. خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد حضور اسپانسرهایی هستیم که نسبت به قبل حمایت بیشتری از دختران انجام می‌دهند اما بی‌توجهی مسئولان و تصمیمات نادرست آنها می‌تواند موجب دلسردی و کنار رفتن‌شان شود. دقیقا همانگونه که تیم بم در بیانیه‌ای در اعتراض به داوری عنوان کرد که اگر قرار بر تکرار این روند باشد از لیگ کنار می‌رود، بنابراین مسئولان فوتبالی باید با حساسیت بالاتری در مورد زنان تصمیم‌گیری کنند تا موجب عقب‌گرد و بدتر شدن شرایط آنها نشوند.
