ی: وقتی پای یک رابطه به میان میآید، مخصوصا یک رابطهی رمانیتک، همهی ما خوب میدانیم که ارتباط شفاف و صمیمانه، کلید اجتناب از اختلاف است. البته فاکتورهای زیادی در این معادله وجود دارد، مثلا معطف بودن هر دو طرف، دلسوز و همدل بودن، احترام متقابل و احساس امنیت و اطمینان نسبت به هم. سطح مطلوبی از محبت و گذشت نسبت به همسر نیز میتواند نقش بسیار بزرگی در حفظ آرامش و تعادل در رابطهی زناشویی داشته باشد.
اگر واقعا همدیگر را دوست داشته باشید احتمالش خیلی کم است که بخواهید همدیگر را بکُشید! اما ناچارا زمانهایی وجود خواهند داشت که حتی عاقلترین و عاشقترین زوجها نیز احساس کنند دیگر تحمل ندارند و وارد یک نبرد جانانه با هم شوند؛ خشم شعله ور میشود، تمام بدن گُر میگیرد، آزردگی و رنجش عمیقی احساس میشود و کنترل که از دست برود، چه چیزها که گفته میشود! بحث و گفتگویی که آرام و منطقی شروع شده بود، با یک حرف نامناسب تبدیل به بدترین شرایط و آزاردهندهترین احساسات و رد و بدل کردن کلماتی واقعا خشمگین کننده شده است.
چه باید بکنیم وقتی که تلاش ما برای پرهیز از اختلاف و تنش به جایی نمیرسد و خودمان را در میان جنگ و نزاع با کسی که دوستش داریم میبینیم؟
شاید تعجب کنید اگر بدانید وقتی در یک مشاجره و بگومگوی داغ و پُرالتهاب قرار میگیریم، عملکرد اجرایی ما چقدر سریع میتواند از دسترسمان دور شود.
وقتی خشم شعله ور میشود، وارد وضعیت جنگ یا گریز ناشی از تحریک شدید قرار میگیریم (نه نوع خوب آن)، صورتمان قرمز میشود، ضربان قلبمان بالا میرود، احساس آشفتگی و دلخوری میکنیم و خونسردی و آرامشمان را کاملا از دست میدهیم. در چنین شرایطی، احساس همدلی و تفکر منطقی و تصمیم گیری درست از دسترسمان خارج میشود و معمولا چیزهایی میگوییم و کارهایی میکنیم که زمانی از نظرمان نادرست و غیرمنطقی بودهاند. وقتی احساس دلخوری میکنید، یک مکث چند ثانیهای بکنید و چند نفس عمیق بکشید. تا ده بشمارید و اگر ممکن است به پیاده روی بروید و جای دیگری برای به دست آوردن خونسردی و آرام کردن اضطراب و خشمتان پیدا کنید تا بتوانید پیش از ادامهی بحث، مجددا بر اعصاب خود تسلط پیدا کنید.
تماس فیزیکی ملایمی برقرار کنید
داشتن تماس فیزیکی اندک و ملایم مانند گذاشتن دست روی بازوی همسرتان و یا نزدیک شدن به او طوری که زانوهایتان با هم در تماس باشند (وقتی نشستهاید)، میتواند در کنترل خشم و تنش، کمک زیادی به هر دوی شما بکند. تماس چشمیتان را تا جایی که ممکن است حفظ کنید و سعی کنید آنقدر از هم فاصله نگیرید که فاصله بینتان زیاد شود و نتوانید همدیگر را لمس کنید. خودتان خواهید دید گفتن حرفهای نامناسب وقتی که شما و همسرتان دست هم را گرفتهاید چقدر کار سختی است!
تماس فیزیکی شما به هردویتان یادآوری میکند که کسی که دوستش دارید، دوستتان دارد و احساسی خوشایند بینتان در جریان است، مقابلتان نشسته، نه دشمنتان. این دو موقعیت را با هم مقایسه کنید: از داخل اتومبیلتان در حالیکه شیشهها بالا هستند، سر رانندهای که ناگهان مقابل اتومبیل شما پیچیده است فریاد میزنید و بد و بیراه میگویید. در موقعیت دیگری نیز روبروی یک پیرزن ریزنقش و دوست داشتنی که با طرز رانندگیاش عصبانیتان کرده چهره به چهره ایستادهاید، چه دارید که به او بگویید؟! احساس میکنید با همان خشمی که از دست راننده اولی به شما دست داده میتوانید به این پیرزن دشنام دهید؟ واقعا میتوانید؟!
اگر بتوانید با حفظ تماس فیزیکی با همسرتان در مورد موضوعی که با هم توافق نظر ندارید (بدون جنگ و دعوا) با هم بحث و گفتگو کنید پس به تکنیک بسیار موثری مجهز هستید.
با همسرتان موافقت کنید
فکر میکنید کار سادهای است که با هر آنچه همسرتان میگوید، متهمتان میکند یا از شما شاکیست و انتقاد میکند موافقت کنید؟ اینطور نیست! شاید به نظر راحت برسد اما مطمئنا کار سختی است. وقتی ما مورد حمله یا انتقاد قرار میگیریم، حس خودخواهی ما که آسیب پذیر و شکننده نیز هست تحریک میشود و جنبهی منفی غرورمان، سربرمیآورد. آزرده شدهایم دیگر!
ما حتی اگر بدانیم که اتهام یا ارزیابی طرف مقابل از رفتار ما کاملا درست است، باز هم در لاک دفاعی فرو میرویم و هر گونه مسئولیتی را شدیدا انکار میکنیم. حتی ممکن است با خشونت یک قدم هم فراتر برویم و حمله هم بکنیم و تمام این تلاشهای ما برای فرار از احساس ناراحت کنندهی تصدیق و پذیرش اشتباهمان هستند. با موافقت کردن با همسرتان به سادگی میتوانید احساسات مخالفتگر خود را خلع سلاح کنید و به آنها اجازهی جولان دادن ندهید. تائید همسر حتی به میزان کم باعث میشود شما و همسرتان در یک تیم باقی بمانید. شما مجبور نیستید از ته دلتان با هر چه همسرتان میگوید موافقت کنید.
فرض کنید همسرتان میگوید شما صبحها بداخلاق و بدعنق هستید. این حرف او چه کاملا درست باشد و چه نه، شما هم چیزی در همین راستا بگویید، مثلا «حق با تو است. من وقتی از خواب بیدار میشوم واقعا مزخرفم و قابل تحمل نیستم!». اگر چیزی که همسرتان به شما میگوید کاملا نادرست و غیرمنصفانه است میتوانید بگویید: «میفهمم که صبحها چیزی در رفتارم هست که تو را واقعا ناراحت میکند، بیا با هم حرف بزنیم تا ببینیم چه کار میتوانیم بکنیم». خواهید دید جو چقدر عوض میشود و حتی همسرتان بخشی از مسئولیت (تقصیر) را به گردن خواهد گرفت.
احساستان را بروز دهید
درست است که این توصیه کمی کلیشهای شده و زیاد درموردش گفته شده اما واقعا مفید است. حتما دلیلی دارد که تمام کارشناسان و روانشناسان اکیدا توصیه میکنند احساسات خود را بروز دهید. شروع صحبت با جملاتی که چگونگی احساستان را بروز میدهد میتواند با برانگیختن حس همدردی در طرف مقابل، جلوی یک مشاجره را بگیرد، بنابراین خشم فروکش خواهد کرد.
اگر به همسرتان بگویید که رفتار اشتباه او چه احساسی به شما میدهد، حاشیههای اضافی و بیخود را از مکالمهی خود حذف کرده و سرراست سر اصل موضوع خواهید رفت.
جنگ و دعواهای زن و شوهر معمولا بر سر اینکه چرا ظرفها را نشستهاید یا چرا همسرتان رنگ دلخواه شما را برای لباسش انتخاب نکرده نیست. بلکه بیشتر مشاجرات زناشویی ریشه در احساس آزردگی و ناراحتی و دلخوری دارند.
وقتی احساسات ما آزرده میشود، یا از قضاوت و طرد شدن میترسیم، مخصوصا از جانب کسی که از همه بیشتر دوستش داریم، مایلیم با خشونت واکنش نشان دهیم تا با احساسات ناخوشایند و ناراحت کننده درگیر نشویم.
وقتی یک طرف در بحث و بگومگو به اندازه کافی شجاعت دارد که احساسات پنهان در خشم و درماندگیاش را بروز دهد بدون اینکه طرف مقابل را متهم به باعث و بانی بودن بکند، زبان تند و گزنده و سرزنشهای بیمورد پشت سرگذاشته شده و مستقیما سراغ اصل موضوع خواهند رفت.
شوخی را چاشنی بحثتان کنید
شما باید واقعا همسرتان را بشناسید و بتوانید موقعیتها را تشخیص دهید و بدانید چه زمان و در چه شرایطی از حس شوخ طبعیتان استفاده کنید. اما تاثیر آسیب زدایی اندکی شوخی و خندهی به جا میتواند فقط برای یک لحظه باشد.
مراقب باشید که از خنده و شوخی برای پنهانکاری منظورتان یا انتقاد و سرزنش و تمسخر استفاده نکنید و تحت هیچ شرایطی گوشه و کنایه نزنید. همیشه بهترین کار این است که یک شوخی ملایم درمورد خودتان بکنید یا از جوکی که فقط شما دو نفر معنیاش را میدانید استفاده کنید.
منظور از این کارها این است که به طرف مقابلتان یادآوری کنید شما هم طرف او هستید و در مقابل هم قرار ندارید. اگر به اندازه کافی خوش شانس باشید و بتوانید با خنده و شوخی از بحثهایتان نتیجه گیری کنید پس مهارت فوق العادهای در تنش زدایی از بگومگوهای زن و شوهریتان دارید.