چرا «گاندو» حاشیه ساز شد؟

دبیر شورای نظارت بر صداوسیما با تاکید بر لزوم مهندسی پیام در انتخاب برنامه های رمضانی، مطرح کرد که در ایام رمضان مردم دنبال معنویت هستند و می بایست که شادی، شادی معنوی باشد و حتما باید از تولید و پخش برنامه هایی که تلخ و سیاه است، جلوگیری شود.

محمدحسین صوفی در این گفت و گو با ما همچنین درباره ی عملکرد صداوسیما در نوروز و حواشی که به ویژه با پخش سریال «گاندو» همراه شد، به گفت و گو پرداخت.

دبیر شورای نظارت بر سازمان صداوسیما درباره ی چینش سریال های رمضانی و لزوم پخش کارهای کمدی و طنز در شرایط امروز کرونایی جامعه، اظهار کرد: سریال های طنز در ایام نوروز تقریبا خوب بودند. در رمضان نیز همین طور باید باشد اما می بایست کمی شادی ها معنوی باشند و تفاوتش در نوروز به همین نکته برمی گردد. در نوروز ترجیح بر این است که برنامه های شاد، فکاهه و کمدی پخش شود. در ایام رمضان هم مردم دنبال معنویت هستند و می بایست که شادی، شادی معنوی باشد و حتما از تولید و پخش برنامه هایی که تلخ و سیاه است، جلوگیری شود.

صوفی به صحبتهایش ادامه داد: ما معمولا به مدیران سیما تاکیدمان است که مهندسی و مدیریت پیام رعایت شود. اگر یادتان باشد یک زمانی بحث سر این بود که «ماه عسل» تلخ و سیاهی و گریه پخش می کند. لذا در مهندسی پیام باید دقت شود؛ اینکه مثلا در زمان اذانگاهی افطار برنامه هایی که لطافت و زیبایی بیشتری دارد و خشم و غم کمتری دارد، پخش شود. این هنر مدیریت است که دوستان ما باید آن را مد نظر قرار دهند.

صوفی در ادامه درباره عملکرد سازمان صداوسیما در ایام نوروز و آمار و آرقامی که در این زمینه اعلام شد، توضیح داد: ما در ارتباط با نظرسنجی ها یک مقاسه نسبی انجام می دهیم. سال ۱۴۰۰، هم کمیت و هم کیفیت و چیدمان برنامه های نوروز شبکه های مختلف تلویزیونی در مقایسه با سال گذشته بهتر بود. کیفیت و کمیت سریال ها بهتر شده بود. کیفیت و کمیت برنامه های ترکیبی، فیلم ها و ویژه برنامه های نوروز و سال تحویل هم بهتر شده بود و  یکی از شواهد آن، در کنار کار کارشناسی که انجام دادیم، بحث نظرسنجی بود. نظرسنجی بیانگر این بود که نسبت به گذشته مخاطب رشد داشت. سریالی مثل «نون.خ» را داشتیم که نزدیک به ۸۰ درصد مخاطب داشت. سریالی داشتیم که بیش از ۵۰ درصد مخاطب داشت و درعین حال رضایتمندی از این کارها هم بالا بود.

معاون سابق صداوسیما، اظهار کرد: آمار نظرسنجی نشان می دهد، هر آنچه نظر کارشناسی داشتیم در ارتباط با این برنامه ها ، مردم هم همراهی کردند. نظرسنجی ها بیانگر این است که مخاطبان ارتباط بهتر و بیشتری در ایام نوروز با برنامه های نوروزی برقرار کرده بودند.

او با اشاره به فیلم هایی که نوروز از تلویزیون پخش شد، گفت: امسال در ارتباط با پخش فیلم ها جهشی داشتیم و آن اینکه توزیع مناسب تری از پخش فیلم ها از کشورهای مختلف داشتیم. در سالهای گذشته ممکن بود کشورها محدود باشند، اما امسال تقریبا از ۱۶ کشور فیلم پخش شد و میزان پخش فیلم های سینمایی آمریکایی و هالیوودی نسبت به سال های گذشته کمتر و پخش فیلم اولی ها بیشتر شده بود. ضمن اینکه برای اولین بار اتفاق افتاد که دو فیلم سینمایی ایرانی که اکران عمومی نشده بودند در تلویزیون پخش شدند که این اتفاق را می توان جهش کمی و کیفی دانست.

دبیر شورای نظارت بر سازمان صداوسیما در ادامه ی این گفت و گو، درباره ی پخش سریال «گاندو» و حواشی از این جنس که تا چه میزان آن را می پسندد؟ اظهار کرد: اساسا تلویزیون یا رسانه بایستی معجونی از همه ی گونه هاو ژانرها باشد. باید ژانر پلیسی، معمایی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، دفاع مقدس و همه اینها را پخش کند. بالاخره ما جامعه بزرگ و متنوعی هستیم. اقلیم ها و خرده فرهنگ های متنوعی وجود دارد، اقوام مختلف وجود دارد؛ بنابراین رسانه ملی برای اینکه بتواند پاسخگوی میل، مصلحت و نیاز مخاطبان باشد و بتواند ذائقه مخاطبان را تامین کند، می بایست همه ی گونه ها را پخش کند. منتهی مهم این است که آن را یک مهندسی کند. اینکه که چه موضوعی را در چه زمانی و چگونه پخش کند. لذا می بایست در زمان هایی که نیاز هست نماد بیشتری از وحدت و یکپارچگی و انسجام داشته باشیم مراقبت هایی صورت بگیرد.

دبیر شورای نظارت بر صداوسیما درباره حاشیه هایی که پخش سریال «گاندو» در نوروز ایجاد کرد، گفت: بخشی از حواشی که برای «گاندو» ایجاد شد، به رسانه ها برمی گشت. لزوما نمی خواهم به رسانه های داخلی اشاره کنم. موسسه اندیشه شهید آوینی رسما اعلام می کند که این سریال ۱۳ قسمتی است. تهیه کننده و کارگردان و مدیران رسانه هم اعلام می کنند کار ۱۳ قسمتی بوده است. ما هم باید اعتماد کنیم، کار ۱۳ قسمت است. رسما هم به ما گفتند که کار ۱۳ قسمت بوده و تمام شده است. حالا بحث بوده که آیا ادامه آن ادامه باشد و اعلام هم کردند که در یک فرصت مناسبی نسبت به پخش آن اقدام می کنیم. می خواهم بگویم بخشی از این حواشی فضاسازی رسانه ای بوده است.

صوفی در ادامه در پاسخ به اینکه آیا نمی توان سریال «گاندو» را تسویه حسابی سیاسی از سوی صداوسیما تلقی کرد؟ گفت: اعتقاد ندارم سازمان صداوسیما وارد این مقوله ها می شود. بالاخره صداوسیما یک رسانه حاکمیتی است، نه اینکه وابسته به این جریان و آن جریان باشد. ممکن است در یک برنامه، کارشناسی، گوینده ای و تهیه کننده ای چیزی بگوید اما برآیند کلی بر این است که صداوسیما از حواشی فاصله بگیرد و وارد جریانات نشود. اراده مدیران ارشد صداوسیما بر این است که واقعا از این حواشی فاصله بگیرند و وارد جریانات نشوند. عملکرد یک تهیه کننده، گوینده، گزارشگر و حتی یک مدیر گروه را نباید به حساب مدیریت کلان رسانه ی ملی گذاشت.

دبیر شورای نظارت بر صداوسیما در پایان این گفت وگو تاکید کرد: اگر سازمان صداوسیما به موقع اطلاع رسانی کند و به موقع پاسخ دهد، توضیح دهد و از فضای رسانه ای موجود استفاده کند، بهتر خواهد بود. هر چقدر با روشنگری ها و شفاف سازی هایمان اجازه ندهیم که مورد سوء استفاده قرار گیریم، بهتر خواهد بود. گاهی اوقات گفته می شد که برای مثال یک قطعه موسیقی غیرمجاز پخش شده است، ولی مطلع باشیم که در طول شبانه روز صدها هزار قطعه موسیقی پخش می شود که حالا ممکن است دو قسمت آن هم مشکل داشته باشد؛ بنابراین باید برآیند کلی رسانه را ارزیابی کنیم.