مجید امرایی کارگردان تئاتر درباره تئاتر خیابانی ب گفت: «تئاتر خیابانی» یا به تعبیری «تئاتر بیرونی» یا فضای باز؛ کهنترین گونه نمایشی و ملیترین مدل اجرای نمایش در ایران است. کما اینکه خیابان محلی نمادین برای اجرای این گونه نمایشی است و اجرای آن در هر مکان و زمانی قابل تفسیر است. همچنین نگاه تزئینی به تئاتر خیابانی ضربهی مهلکی است که ظرف این سالها با سو مدیریت به این گونهی نمایشی زده شده است.
وی درباره مهمترین مشکلات تئاتر خیاانی اظهار کرد: نبود برنامه ریزی مدون در تمام حوزهها «اجرای عموم، آموزش، پژوهش، جشنواره ها، مبادلات بین المللی، عدم تخصیص بودجه برای تولید، ایجاد فضاهای نمایشی در سطح شهر و عدم تعامل با سازمانهای مرتبط برای جذب حمایت مادی و معنوی» از مهمترین مشکلات تئاتر خیابانی در ایران است.
امرایی با اشاره به ضربه جبران ناپذیر به تئاتر درباره رضایت اهالی هنر از تئاتر خیابانی عنوان کرد: اینکه مدیریت فرهنگی و هنری تئاتر ظرف این سالها تلاش میکند تئاتر خیابانی و فعالان این عرصه را به عنوان «جنس بدل» و هنر سطحی به جامعه معرفی کند ضربه جبران ناپذیری به «تئاتر ملی» است. این در حالی است که تئاتر خیابانی قادر است رضایتمندی بالایی را هم برای فعالان و هم عموم جامعه کسب کند.
وی در ادامه توضیحی درباره ابعاد دیگر تئاتر خیابانی خاطر نشان کرد: تئاتر خیابانی، ابزاری برای کسب رضایتمندی عمومی، آموزش گفتوگو به جامعه، نقد اجتماعی قدرت، مبارزه با فساد، گسترش آیین نوع دوستی، ترویج رفتارهای مشارکتی، بالا بردن حس تعامل اجتماعی، جهت بخشی به افکار دچار تردید و در نهایت آیین مهر ورزی و آرامش و آسایش جامعه است که متاسفانه تاکنون کمتر به این ظرفیتها توجه شده است.
امرایی با اشاره به ویژگی افراد فعال در حوزه تئاتر خیابانی مطرح کرد: فعالان تئاتر خیابانی ایثارگران هنر ملی این سرزمین هستند که «ایثار اجتماعی» را به بهترین وجه ممکن درک و تفسیر کرده اند. نمایشگر خیابانی کم توقع، کم هزینه و سخاوتمند است. آجر به شکم بسته و دغدغهی فرهنگ مردم و جامعه را دارد.
بیشتر بخوانید:
وی با بیان اینکه مطالبات هنرمندان انباشته شده است ادامه داد: اینکه چرا قدر هنرمندان این حوزه دانسته نمیشود سوال بی پاسخی است که ظرف ده سال گذشته به مطالبات انباشته شده نمایشگران خیابانی اضافه شده است. هنرمندانی که با کمترین حمایت مادی و معنوی بیشترین بهره فرهنگی را به جامعه میرسانند چرا باید مورد بیمهری قرار گیرند؟ چرا رشتهی دانشگاهی این هنر بومی ایجاد نمیشود؟ چرا مراکز پژوهشی و تحقیقی ریشه یابی نمیکنند که بدانند نمایش خارج از سالن در تاریخ فرهنگی بشر چه تاثیری داشته است؟
این کارگردان تئاتر با اشاره به تهدید جدی برای اجرای تئاتر یادآور شد: باید به مدیران گوش زد کرد که تئاتر خیابانی ابزار تزیین جشنوارهها نیست بلکه مایهی فخر هنری تئاتر کشور است. در تمام جشنوارهها بیشترین مخاطبان، جذب تئاتر خیابانی هستند. چرا وزارت ارشاد از کمبود سالن که تهدیدی جدی برای اجرای مستمر تئاتر است به عنوان یک فرصت هنری استفاده نمیکند و به تئاتر خیابانی کم توجه هستند؟
وی افزود: به باور من درصد بالایی از نیروهای جوان و خوش فکر تئاتر را میتوان به سمت تئاتر خیابانی هدایت کرد. همچنین از اندیشههای خلاقانه و فرهنگی آنها بهره برد؛ ظرفیتی که مورد غفلت است. لازم به ذکر است تئاتر خیابانی هنر اجرایی سهل الوصول نیست که هر کم سوادی اجازهی ورود به آن را داشته باشد.
امرایی درباره بی عدالتی نسبت به حوزهی فرهنگی تاکید کرد: یک سوم جامعهی آماری تئاتر ایران مدعی حوزه هنری در این عرصه هستند، اما بودجهی حمایتی از تئاتر خیابانی به اندازهی اجرای یک تئاتر در سالن اصلی تئاتر شهر تهران نیست و این یعنی بی عدالتی و عدم درک مدیریت برنامه ریزی در حوزهی فرهنگی و هنری. باید توجه داشت تئاتر خیابانی محل داد و ستد اقتصادی برنامه ریزان هنری نیست به همین جهت نسبت به آن بیتوجهی میشود.
وی در پایان سخنانش درباره راهکاری برای حل مشکلات تئاتر خیابانی تصریح کرد: عدم پاسخگویی به مطالبات اهالی تئاتر خیابانی ظرف ده سال گذشته به جایی رسیده است که اکنون یک تهدید جدی در حوزه هنر محسوب میشود. راهکار خروج از این بن بست در دستان برنامه ریزان فرهنگی است. نظام برنامه ریزی تئاتری کشور خانه تکانی میخواهد؛ زیرا نظم بخشی به آن باری به هر جهت شده است.