در این یک سال اخیر بسیاری از چهره های برجسته موسیقی پر کشیدند و برای همیشه رفتند؛ هنرمندانی که ویروس کرونا حتی اجازه نداد آن گونه که شایسته است با آنها وداع کنیم. تنها باید به تماشای مراسم وداع با آنها با دلی اندوهگین از پشت صفحههای مانیتور و موبایل دل خوش کرد و به این امید بود که سفری بهتر از این دنیا در انتظارشان باشد.
صبح روز دوشنبه دست سرنوشت سایه هنرمند دیگری را از سر موسیقی ایران کم کرد. عبدالوهاب شهیدی که پس از سالها فعالیت عاشقانه درست در اوج از ادامه کار خود محروم شده بود، امروز برای همیشه از میان ما رفت و چه غریبانه هم رفت.
مراسم تشییع پیکر عبدالوهاب شهیدی، امروز چهارشنبه، بیست و دوم اردیبهشت ماه در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) با حضور محدود افرادی چون نیکنام حسینیپور (مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت)، حمیدرضا نوربخش (مدیرعامل خانه موسیقی)، علیرضا افتخاری (خواننده)، حسین علیشاپور (خواننده)، مظفر شهیدی (خواننده)، علی جهاندار (خواننده)، شاپور رحیمی (خواننده و نوازنده عود)، احسان دیوانی (نوازنده نی) و فاضل جمشیدی (خواننده) که اجرای برنامه را هم بر عهده داشت، با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شد.
عبدالوهاب شهیدی عصر یکشنبه ـ ۱۹ اردیبهشت ماه ـ به دلیل عارضه قلبی در بیمارستان بستری و دوشنبه، ۲۰ اردیبهشت درگذشت.
انتشار آثار و دست نوشتههای عبدالوهاب شهیدی
در ابتدای این مراسم نیکنام حسینی پور ضمن عرض تسلیت به خانواده مرحوم شهیدی و جامعه هنری، گفت: استاد شهیدی نزدیک به ۸۰ سال میراث داری و میراث بانی موسیقی را کرد و در حافظه جمعی ایرانیها جای گرفت. با نسلی رو به رو هستیم که تکرارنشدنی هستند. امیدوارم حوزه فرهنگ و هنر که همیشه چشمه جوشانی بوده است، بتواند افراد جدیدی را در حوزه موسیقی ایرانی به جامعه هنری معرفی کند.
مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت یادآور شد: اوایل سال جاری بود که به همراه استاد حسن ناهید افتخار داشتم که در منزل استاد شهیدی حضور پیدا کنم که برخی از دوستان به نواختن و خواندن پرداختند. در چشمان استاد دیدم که دوست داشتند ما را همراهی کنند ولی توانایی جسمی ایشان اجازه نمی داد. دوست داشتیم در مهر ماه تولد صد سالگی ایشان را جشن بگیریم ولی اینگونه نشد. امیدوارم بتوانیم آثار و دست نوشتههای ایشان را منتشر و به دست علاقه مندانشان برسانیم.
هر روز از موسیقیِ شهیدی و امثال او فاصله میگیریم
در ادامه حمیدرضا نوربخش ـ مدیرعامل خانه موسیقی ـ گفت: عرض تسلیت و تعزیت دارم خدمت همه دوستداران و علاقه مندان استاد شهیدی. همه عاشقان فرهنگ و هنر دیرپای این سرزمین. دوستاران میراث کهن این سرزمین که موسیقی است. تسلیت میگویم به خانواده عزیز و گرامی استاد و همه شما سروران عزیز که با همه مضیقهها و شرایط بحرانی کشور و شهر، عاشقانه و صبورانه لطف کردید و برای تکریم این بزرگمرد موسیقی به اینجا آمدید.
او ادامه داد: استاد شهیدی بزرگ قبیله آواز ایران بود. بزرگترین میراث او ساز و آواز او است که نزدیک به هشت دهه ساری و جاری بوده است و برای نسل آینده هم به یادگار میماند. آنچه او به آن سفارش میکرد همین میراثش بود و اگر بخواهیم یاد او را زنده نگه داریم باید آواز و هنر او را نگه داریم. شرایط امروز موسیقی در وضع خوبی نیست و هر روز از موسیقیِ شهیدی و امثال او فاصله میگیرد. نسل ما سمت موسیقی بیهویتی میرود که نگران کننده است. موسیقی بیهویتی که در فضای مجازی جاری است و لایکهای چندصد هزاری می خورد باعث غصه است و می دانم غصه استاد شهیدی نیز همین بود. گرچه چراغ موسیقی اصیل ما همیشه فرزان است و از بین رفتنی نیست ولی این تعداد مخاطب محدود موسیقی ایرانی شایسته کشورمان نیست. وقتی فرهنگ و آیین کهن کشور را بررسی می کنیم نمی توان این موسیقی را نادیده گرفت.
نوربخش تصریح کرد: همه ما باید احساس مسئولیت کنیم و این باری است بر دوش همه ما که دلمان برای موسیقی میتپد. استاد شجریان هم بر این امر همیشه اصرار و پافشاری داشتند. آواز یکی از مواریثی است که شعر و ادبیات ما را تا کنون نگه داشته و میتواند آن را تا نسلهای بعدی نیز ادامه دهد.
او درباره پیشینه فرهنگی هنری خاندان عبدالوهاب شهیدی تصریح کرد: شهیدی با عزت زیست و با عزت رفت. از خانوادهای بود که همه از عالمان دین بودند. پدر او روحانی بود که در صد سال پیش زبان فرانسه و انگلیسی می دانست و این تربیت در استاد شهیدی شخصیتی فرزانه و ادیب ساخت که در هنرهای مختلف، دستی داشت. او در هنرهای نمایشی شعر و نوازندگی توانا و نوازنده درجه یک عود بود که در زمان خودش آن را ایرانی مینواخت. صدای بسیار مخملی و گرمی داشت که در عمق دوستاران موسیقی ایرانی نفوذ میکرد. بار دیگر تسلیت میگویم و امیدوارم روح بلند این هنرمند قرین رحمت الهی باشد.
ای کاش ۱۲۰ سالگی او را می دیدم
حسن ناهید که به علت کسالت جسمانی در مراسم حضور نیافت، یک پیام صوتی ارسال کرد و گفت: مرگ استاد بزرگ موسیقی ایران مایه ناراحتی بسیار برایم بود؛ چون حدود ۶۰ سال افتخار دوستی و همکاری با او را داشتم. ای کاش این سعادت را داشتم که ۱۲۰ سالگی او را نیز ببینم؛ چرا که شاید صدها سال بگذرد تا افرادی مانند شهیدی در موسیقی ایرانی ما پیدا شود. او هنرمندی بود که عود را از نوای عربی دور کرد و ساز را به شکل و شمایل متناسب با موسیقی ایرانی درآورد. برای بازماندگان این استاد بزرگ آرزوی صبر دارم و ان شاءالله که آخرین غم آنها باشد.
با نوای ملکوتی شهیدی، بیان مولانا برایم مفهوم پیدا کرد
فریدون عبدلی خواننده و از دوستان نزدیک مرحوم عبدالوهاب شهیدی نیز در این مراسم ضمن اجرای یک قطعه آوازی گفت: من امروز آمدم تا بدرقه کنم هنرمندی را که مرید او بودم. من امروز آمدم تا با او وداع کنم. اما مگر میشود او را فراموش کنم. من چه شبها و چه روزهایی در محضرش زانو زدم و از او موسیقی و طرز زیبای درست بیان شعر را چشیدم. با نوای ملکوتی و نگاههای مظلومانهاش در هنگام خوانندگی، بیان مولانا برایم مفهوم پیدا کرد. به راستی که آواز شهیدی نوای ملکوتی و آسمانی بود و با زخمههای عودش جان را صفا میداد.
علیرضا افتخاری: شیفته عبدالوهاب شهیدی بودم
علیرضا افتخاری خواننده موسیقی ایرانی هم در این مراسم ضمن اجرای یک قطعه آوازی بیان کرد: من شیفته مرحوم عبدالوهاب شهیدی بودم، من شیفته شخصیت والای او بودم. او دارای شخصیت بسیار بزرگ و بلندی بود که هیچ گاه فراموش نمیکنم. او یک استاد صاحب فن بود که با صلابت زندگی کرد. او شخصیت بزرگی داشت که به اعتقاد من بالاتر از موسیقی بود. من بر این باورم استاد شهیدی اگر در پزشکی هم وارد میشد، تبدیل به یک متخصص بزرگ میشد.
چه باید بگویم؟
شاهرخ پسر مرحوم شهیدی هم در پایان مراسم گفت: چه باید بگویم؟ پدرم آنجا من اینجا. هفتاد سال از بچگی در کنارش بودم. حال باید به شما چه بگویم. ما امروز به سوگ هنرمندی نشستهایم که نیازی به معرفی ندارد. مردم عزیز هنردوست و قدرشناس ایران، اکنون که با چشمانی گریان به سوگ او نشسته ایم در اینجا صمیمانهترین سپاسها را از طرف خودم و خانواده خدمت شما عرض میکنم.
حسین علیشاپور به همراه احسان دیوانی (نی) به تأثیر از گلهای تازه ۱۵۵ شهیدی به اجرای موسیقی بختیاری پرداختند. ناهید جباری نیز شعری را که شهیدی در سوگ استاد پایور سروده بود خواند.
در پایان مراسم به امامت حجتالاسلام محمود دعایی بر پیکر عبدالوهاب شهیدی نماز اقامه شد و پیکر آن مرحوم در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به سپرده شد.