تیم ملی ایران امشب از ساعت ۲۱ به وقت تهران به مصاف عراق می‌رود تا آخرین بازی مرحله گروهی سوم رقابت‌های انتخابی جام جهانی در منطقه آسیا را برگزار کند. از آنجا که این دیدار تکلیف تیم یا تیم‌های صعودکننده از این گروه را مشخص می‌کند، بازی با عراق، حساسیت ویژه‌ای پیدا کرده است. طبق قانون قبلی، تیم‌های اول هشت گروه انتخابی مستقیما به مرحله بعدی می‌روند و چهار تیم برتر دوم هم آنها را همراهی می‌کنند تا ۱۲ تیم آسیایی که وارد مرحله نهایی انتخابی جام جهانی می‌شوند، مشخص شود.
البته این قانون تا پیش از انصراف کره‌شمالی از این رقابت‌ها مشمول تبصره نشده بود! تیم ملی این کشور به دلیل شیوع ویروس کرونا به صورت رسمی اعلام کرد از ادامه رقابت‌های انتخابی کنار می‌کشد. با این تصمیم فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیم گرفتند برای حفظ یکدستی و مساوات در انتخاب تیم‌های دوم، نتیجه تیم‌های دوم گروه‌های هشت‌گانه با تیم آخر هر گروه را حذف کنند. به این ترتیب، به جای هشت بازی، نتیجه تیم‌های دوم از شش بازی تعیین می‌شود و آن وقت چهار تیمی که بیشترین امتیاز و در مراحل بعدی به ترتیب بهترین تفاضل گل، بیشترین گل زده و کمترین گل خورده را داشته باشند، انتخاب می‌شوند.
البته به غیر از این مورد یک موضوع دیگر هم پیش آمد که شرایط را اندکی تغییر داد؛ قطر تیمی که قرار است میزبان جام جهانی ۲۰۲۲ باشد، در گروه E صدرنشین شد. از آنجا که این تیم خودبه‌خود به عنوان میزبان جواز حضور در مرحله نهایی را دارد پس مقرر شد به جای صعود چهار تیم برتر از گروه‌های هشت‌گانه، پنج تیم برتر راهی مرحله بعد شوند. حالا با این توضیح مختصر باید به بررسی وضعیت گروه ایران پرداخت و شانس ملی‌پوشان ایرانی برای صعود به مرحله بعدی را زیر ذره‌بین برد.
صدرنشینی عراق
در گروه سوم رقابت‌های انتخابی وضعیت جدول به این شکل است که عراق با ۱۷ امتیاز صدرنشین است، ایران با ۱۵ امتیاز این تیم را تعقیب می‌کند و بحرین هم با ۱۲ امتیاز در رده سوم ایستاده است. قبل از پرداختن به موضوعی تازه باید ابتدا وضعیت تیم بحرین مشخص شود؛ آیا در صورت باخت احتمالی ایران به عراق و برتری بحرین مقابل هنگ‌کنگ، رتبه دومی و فعلی ایران به خطر می‌افتد؟ با توجه به تفاضل گلی که شکل گرفته بحرین در این صورت باید ۲۲ گل به هنگ‌کنگ بزند تا جای ایران را بگیرد که تقریبا غیرممکن است.
به این ترتیب می‌شود ایران را در بدترین حالت به عنوان تیم دوم گروه سوم دانست. با این احتمال، حالا باید به شانس ایران برای صعود به مرحله بعدی این رقابت‌ها پرداخت. در واقع نتیجه بازی امشب ایران برابر عراق به این پرسش که آیا شاگردان اسکوچیچ صعود می‌کنند یا خیر، به طور روشن و واضحی پاسخ می‌دهد.
اگر ایران عراق را شکست دهد
اگر ایران برنده دیدار با عراق باشد به طور قطعی و صددرصدی به مرحله بعدی انتخابی صعود می‌کند. در صورت برتری برابر عراق، ایران در جدول رده‌بندی گروه ۱۸امتیازی می‌شود و بالاتر از تیم عراق به عنوان صدرنشین به مرحله نهایی انتخابی صعود می‌کند.
اگر ایران با عراق مساوی کند
اینجا همان موضوعی است که نیاز به بحث بیشتر دارد. همان‌طور که در بالا عنوان شد مقرر شده پنج تیم برتر دوم گروه‌های هشت‌گانه، با حذف‌کردن نتایجشان مقابل تیم قعر جدول، مسافر مرحله بعدی انتخابی شوند. در این صورت وضعیت ایران با حذف نتایج و گل زده‌اش مقابل کامبوج قعرنشین این‌گونه می‌شود که از پنج بازی ۹ امتیاز دارد و تفاضل گل مثبت پنج. این نتیجه فعلی، ایران را در رده ششم برترین تیم‌های دوم قرار داده است. شاید اگر ایران یک گل زده بیشتر داشت همین حالا هم در جمع پنج تیم برتر دوم قرار داشت چون اماراتی که فعلا بالای سر ایران قرار گرفته با ۹ امتیاز و تفاضل مثبت پنج فقط به این خاطر که تعداد گل‌های زده‌اش ۱۰ تا و یکی بیشتر از ایران است در رده پنجم قرار گرفته است. در زیر وضعیت تیم‌های برتر دوم گروه‌های هشت‌گانه آورده شده تا راحت‌تر درباره شرایط ایران بحث شود.
۱-عمان (گروه E)/ 6 بازی/ ۱۲ امتیاز/ مثبت ۴
۲-چین (گروه A)/5 بازی/۱۰ امتیاز/مثبت ۱۱
۳-لبنان (گروه H)/6 بازی/ ۱۰ امتیاز/ مثبت ۳
۴-ازبکستان (گروه D)/5 بازی/۹ امتیاز/مثبت ۶
۵-امارات (گروه G)/5 بازی/۹ امتیاز/مثبت ۵
۶-ایران (گروه C)/ 5 بازی/۹ امتیاز/ مثبت ۵
۷-اردن (گروه B)/5 بازی/ ۸ امتیاز/ مثبت ۵
۸-قرقیزستان (گروه F)/ 5 بازی / ۴ امتیاز/ منفی ۳
حالا با استناد به رده‌بندی بالا می‌شود راحت‌تر درباره این موضوع که اگر امشب ایران با عراق مساوی کرد چه اتفاقی می‌افتد، صحبت کرد. همان‌طور که مشخص است قرقیزستان رسما شانسی برای قرارگرفتن در بین تیم‌های برتر دوم ندارد. ایران هم در صورت مساوی با عراق، شانسی برای رسیدن به دو تیم عمان و چین نخواهد داشت. با توجه به تفاضل گل بهتر ایران در مقایسه با لبنان، در صورت تساوی با عراق، قطعا ایران بالاتر از لبنان قرار می‌گیرد ولی سرنوشتش با سه تیم دیگر گره می‌خورد. در زیر وضعیت صعود ایران در مقایسه با سه تیم دیگر آمده که در صورت رخ‌دادن یکی از این حالت‌ها ایران صعود می‌کند. اردن بازی آخر را نبرد. یکی از دو تیم امارات و ازبکستان در بازی آخر ببازند.
اگر ایران ببازد
بسته به حالتی حتی در صورت شکست ایران مقابل عراق، باز اندک شانسی برای صعود باقی خواهد ماند. موضوعی دشوار که هرگز به ذهن بازیکنان هم نباید خطور کند. با این حال روی کاغذ، ایران در صورت شکست‌خوردن هم به مرحله بعدی می‌رود اگر یکی از حالات زیر رقم بخورد (در این حالات شکست ایران با تفاضل یک گل حساب شده است).
اردن در بازی آخر نبرد و امارات هم با دو گل و بیشتر مغلوب شود.
اردن در بازی آخر نبرد و ازبکستان با سه گل و بیشتر مغلوب شود.
اردن بازی آخر را ببرد و دو تیم امارات و ازبکستان با نتایج سنگین شکست بخورند.
رهایی از اماواگر
قاعدتا حساب‌و‌کتاب و بررسی «اماواگرها» فقط برای مخاطبان فوتبال است چون بعید است با روحیه‌ای که بازیکنان تیم ملی ایران دارند، این ساعات به نتیجه‌ای غیر از برتری برابر عراق فکر کنند. تیم ملی ایران، قوی‌ترین تیم گروه سوم این رقابت‌هاست که با آغاز دوره برگشت این بازی‌ها، جان تازه‌ای گرفته و سه برد برابر هنگ‌کنگ، بحرین و کامبوج به دست آورده است.
به غیر از کسب عنوان صدرنشینی، ایران برای بردن عراق در بازی امشب انگیزه مضاعفی هم دارد؛ شکستن طلسم ناکامی. آخرین باری که ایران موفق شده عراق را شکست دهد مربوط به پنج سال قبل و در جریان یک بازی دوستانه بوده است. از آن گذشته، آخرین پیروزی ایران برابر عراق در بازی‌های رسمی هم مربوط به سال ۲۰۱۱ میلادی است. این موضوع اخیرا سوژه‌ای برای کری‌خوانی بازیکنان عراق برای بازیکنان ایران شده است و به نظر می‌رسد همین صحبت‌ها انگیزه ملی‌پوشان برای برتری مقابل عراق را دوچندان کرده است. ایران البته در همین بازی‌ها طلسم نبردن بحرین در خاک این کشو را شکست و مصمم است تا دیگر ناکامی سال‌های اخیر را هم پاک کند.
