گیلاس از دسته میوه‌های پرطرفدار است که؛ برخی معتقد هستند خاستگاه این میوه قاره آسیا است. این میوه افزون بر طعم دلپذیر خواص زیادی نیز دارد. رنگ گیلاس از زرد تا سیاه متغیر است، اما معروف‌ترین نوع گیلاس به رنگ قرمز است. همچنین شکل آن از کروی تا قلبی شکل تغییر میکند. این میوه سرشار از مواد مغذی و ویتامین است و می‌تواند جایگزین غذا‌های پرکالری شود.
خواص و مزایای گیلاس
گیلاس سرشار از آنتی سیانین است که به سلامت بدن کمک میکند. آنتی اکسیدان موجود در آن از اکسایش ناشی از اکسیژن موجود در بدن و خطرات ناشی از رادیکال‌ها جلوگیری میکند. بدن ما روزانه به حداقل ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سلول دهانی نیاز دارد تا اکسیژن مورد نیاز خون را تامین کند.
بهبود خواب
گیلاس، ده برابر بیشتر از تمشک و توت فرنگی ملاتونین دارد که بی خوابی را درمان میکند و کارایی مفصل‌ها را بهبود میبخشد.
درمان نقرس و جلوگیری از التهاب
نقرس زمانی اتفاق می‌افتد که غلظت اسید اوره در بدن وجود دارد. تشکیل کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل منجر به ورم و التهاب میشود. گیلاس به جلوگیری از این بیماری کمک میکند و با کمک به تنظیم فرآیند‌های متابولیک میزان اسید اوره را در خون کنترل می‌کنند.
کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی
مصرف گیلاس سبب سلامت قلب و عروق میشود و چربی و قند خون در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک کاهش می‌دهد. مواد مغذی موجود در گیلاس سبب تنظیم ضربان قلب و تقویت قلب میشود و از سفت شدن رگ‌های خونی پیشگیری میکند.
کمک به بهبود حافظه
مصرف گیلاس به دلیل وجود آنتوسیانین برای بهبود حافظه و بهبود عملکرد حرکتی مفید است.
بهبود عملکرد کبد، کلیه و مثانه
مصرف گیلاس برای افرادی که به سنگ کلیه و یا سنگ صفرا و یا مثانه مبتلا هستند، مفید است، زیرا مانند یک عامل تخلیه و زهکشی در مجاری ادرار و لولههای هاضمه کار میکند و سنگها را از بین می‌برد.
پیشگیری از سرطان
گیلاس شیرین شامل ویتامین سی، آنتو سیانین و کاراتنوئید است که به جلوگیری از انواع خاصی از سرطان کمک می‌کنند.
مفید برای مغز
مصرف گیلاس به خاطر حضور ویتامین A، ویتامین B و مواد معدنی نظیر کلسیم و فسفر برای مغز خوب است. در نتیجه به جلوگیری از نقص لوله عصبی در نوزادان کمک میکند و همچنین حافظه را بهبود میبخشد.
کاهش درد ماهیچه
عصاره گیلاس به کاهش درد ماهیچه‌ها بعد از ورزش کمک میکند. آن‌هایی که ورزش و تمرینات با شدت بالا انجام می‌دهند می‌توانند عصاره گیلاس را در رژیم غذایی خود داشته باشند.
تنظیم فشار خون
به تنظیم فشار خون کمک میکند و این به دلیل حضور پتاسیم رگ گشا است همچنین حاوی فیتواسترول هستند که سطح کلسترول بد را کاهش می‌دهد.
کاهش وزن
گیلاس عمدتا شامل آب است و کالری خیلی پایینی دارند. مقدار فیبر موجود در این میوه به حفظ شما به مدت طولانی کمک میکند در حالی که ویتامین‌های ب مانند تیامین، ریبوفلاوین و ویتامین ب ۶ می‌توانند متابولیسم و تبدیل مواد مغذی به انرژی را تسهیل کنند؛ بنابراین به شما کمک میکند وزن کم کنید.
پاکسازی بدن
گیلاس حاوی ویتامین A، ویتامین B و مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر است که برای مغز بسیار مفید است. همچنین آب موجود در آن به خروج مواد سمی از بدن کمک میکند.
خون‌سازی
این میوه علاوه بر خون سازی انرژی مورد نیاز بدن را نیز تامین میکند و سدیم موجود در آن انعطاف از دست رفته را باز می‌گرداند.
جلوگیری از آلزایمر
مشخص شده است که ترکیب گیلاس در رژیم غذایی می‌تواند به فرد کمک کند تا با نشانه‌های بیماری آلزایمر مقابله کند چرا که شامل مقادیر خوب آنتی اکسیدان است.
تسکین میگرن
این میوه به دلیل اینکه حاوی آنتی سیانین و بیوفلاونوئید است، به درمان میگرن کمک میکند.
درمان سرماخوردگی
آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین C موجود در گیلاس سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و از ابتلا به سرماخوردگی، آنفلونزا، تب، سرفه و عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و قارچی جلوگیری میکند.
بهبود گوارش
فیبر موجود در گیلاس هضم غذا را بهبود میبخشد و معده درد را درمان کرده و به سلامت دستگاه گوارش کمک میکند.
تقویت چشم
آنتی اکسیدان موجود در گیلاس سبب محافظت از چشم‌ها در برابر صدمات ناشی از رادیکال‌های آزاد و پیری مانند ازدست دادن بینایی، تباهی لکه‌ی زرد در چشم و خشکی چشم میشود. این آنتی اکسیدان‌ها سبب تسکین خستگی و کاهش تورم چشم می‌شوند و فشار داخلی چشم را در وضعیت مناسب قرار می‌دهند.
سلامت پوست
گیلاس علاوه بر ویتامین آ و ب دارای ویتامین‌های ث و ایی نیز هست و دوز بالای مولتی ویتامین آن موجب میشود پوستی سالم و درخشان داشته باشید. این میوه لکه‌های سیاه پوست را از بین می‌برد و استفاده بلند مدت آن موجب احیاء و جوانی پوست میشود
جلوگیری از ریزش مو
ویتامین‌های موجود در گیلاس مواد مغذی لازم برای مو را تامین می‌کنند ویتامین A موجود در گیلاس مو و پوست سر را مرطوب نگه می‌دارد همچنین با ساختن رتینوئیک اسید به غدد ترشحی پوست سر کمک میکند. ویتامین B گیلاس گردش خون در پوست سر را بهبود میبخشد و موجب تسریع رشد مو‌ها میشود -۲۰ ویتامین C غدد ترشحی را تقویت میکند و از ایجاد موخوره جلوگیری میکند، ویتامین E از آسیب و خشک شدن مو‌ها جلوگیری میکند.
جلوگیری از پوسیدگی دندان
پلاک دلیل اصلی پوسیدگی دندان و یا کرم خوردگی دندان است. مطالعات نشان داد که مصرف گیلاس سیاه به طور مرتب می‌تواند به جلوگیری از تجمع پلاک کمک کند.
درمان ناباروری مردان
ویتامین‌های A و C موجود در گیلاس با افزایش سطح تستوسترون و افزایش حجم اسپرم سبب افزایش میل جنسی و درمان ناباروری در مردان میشود.
رشد نوزادان و کودکان
کلسیم فراوان موجود در گیلاس رشد نوزادان و کودکان را بهبود میبخشد و استخوان‌ها را تقویت میکند. ویتامین C، کاروتنوئید‌ها و فیبر موجود در گیلاس از سرطان در نوزادان و کودکان پیشگیری میکند. گیلاس به علت وجود ملاتونین سبب بهبود خواب نوزادان و کودکان میشود.
مصرف گیلاس در شیردهی
برخی میوه‌های فصل تابستان مانند گیلاس نفاخ هستند و موادی که تولید نفخ می‌کنند وارد شیر می‌شوند و باعث دل درد و نفخ شیرخوار خواهند شد. افرادی که پس از مصرف میوه‌ها دچار نفخ می‌شوند، می‌توانند آب میوه را بگیرند و فیبر آن را نخورند.
همگنین برای رفع این مشکل می‌توان پس از مصرف میوه عرق نعنا خورد. البته عرق نعناع باید زمانی خورده شود که ترکیباتی که تولید نفخ می‌کنند، هنوز وارد شیر نشده باشند.
نکات مهم در مصرف گیلاس
- گیلاس را باید قبل از غذا خورد تا با آن جلوى زیادى اشتها را بگیرد.
- گیلاس را همیشه یک ساعت قبل از غذا بخورید.
- خوردن گیلاس بعد از غذا باعث ایجاد جرم معده می‌گردد و نفخ هم می‌آورد.
- اگر بعد از خوردن گیلاس آب خورده شود باعث نفخ معده میشود.
- هیچ گاه بعد از نان و غذا گیلاس خورده نشود مخصوصاً نان و پنیر.
آلبالو و گیلاس برای کودکان زیر ۳ سال ممنوع
مصرف میوه‌های ملین در کودکان می‌تواند باعث ایجاد مشکل در هضم دستگاه گوارش آن‌ها شده و او را با مشکلات بعدی مواجه کند. با توجه به حساس بودن دستگاه گوارش کودکان، مصرف میوه‌های ملین مانند گیلاس، آلبالو و گوجه سبز توسط کودکان زیر ۳ سال خطر مسمومیت و ایجاد اسهال میکند.
چیدن میوه‌ها به صورت نارس و زودهنگام به خصوص در میوه‌هایی، چون گوجه سبز، چغاله بادام و سم پاشی زیاد آن‌ها که باعث آلودگی بیشتر میوه میشود، امکان هضم آن را در دستگاه گوارش کودک مشکل‌تر میکند که با رشد بیشتر میوه و حرارت خورشید و شستشوی تدریجی سم با آب بارندگی و آبیاری، سطح تماس سم با میوه کمتر میشود که این امر در میوه‌هایی که به صورت رسیده مصرف می‌شوند و ملین نیستند، به چشم می‌خورد.
به گفته این استاد تغذیه، در صورت بروز مسمومیت در اثر مصرف این نوع میوه‌ها در کودک، بهتر است تا دو روز هیچ نوع میوه‌ای به وی داده نشود و در صورت شدت مسمومیت از سرم‌های خوراکی و در نهایت سرم‌های تزریقی استفاده شود.
مصرف میوه‌ها به ویژه میوه‌هایی، چون آلبالو و گیلاس که سرشار از ویتامین‌ها بوده و پیش ساز ویتامین A می‌باشد برای بدن بسیار مفید بوده و برای جبران کمبود آن می‌توان از آب چنین میوه‌هایی برای کودکان استفاده کرد.
آلرژی به گیلاس
گیلاس حاوی مقدار زیادی فیبر است و استفاده مفرط از آن باعث ایجاد مشکلات گوارشی، درد شکم و نفخ میشود. این میوه با وجود اینکه حاوی مقدار بسیار زیادی ویتامین و مواد معدنی است، نمی‌تواند جایگزین دیگر مواد مورد نیاز بدن شود. افرادی که بدن حساسی دارند ممکن است آلرژی‌های خود را با مصرف بیش از حد گیلاس تشدید کنند.
