فینال یورو ۲۰۲۰ امشب در حالی برگزارمیشود که بخش زیادی از طرفداران فوتبال در دنیا آرزوی قهرمانی ایتالیا را دارند، اما انگلیسیها امیدوارند برای نخستین بار در تاریخ فاتح این جام شوند
شبکه ۵ بیبیسی با یک جوان ایرلندی- ایتالیایی که ساکن بریتانیاست گفتوگو میکند. خودش میگوید حتی نمیتواند ایتالیایی را با لهجه درست حرف بزند. خبرنگار از او درباره بازی فینال یورو میپرسد: – تو هم ایتالیایی هستی و هم بریتانیایی، احتمالا قبل از بازی، احساسات متضادی داری.
– بله درست است. من ۵۰درصد دوست دارم ایتالیا ببرد و ۵۰درصد هم دوست دارم انگلیس ببازد!
جوابی که این جوان میدهد اگرچه کمی شوخی بهنظر میرسد اما تا اندازهای شبیه به احساساتی است که این روزها در بیشتر کشورهای اروپایی وجود دارد. یکی دیگر از دهها شوخی با این موضوع، نقشهای است که نشان میدهد در اروپا ۴۶کشور- حتی ۴کشور جزیره بریتانیا – طرفدار ایتالیا هستند و انگلیس تک و تنها مانده است. با وجود همه این احساسات ضدانگلیسی، میلیونها طرفدار فوتبال در این کشور امیدوارند تیم ملی کشورشان برای نخستین بار قهرمان یورو شود. این قهرمانی میتواند شبیه به قهرمانیشان در جامجهانی ۱۹۶۶باشد. میزبان فینال هر ۲ تورنمنت هم ورزشگاه ومبلی در لندن است.
گرت ساوتگیت، سرمربی انگلیس، تیم پرستارهای دارد که غیراز جنجال پنالتی در نیمهنهایی مقابل دانمارک، بقیه بازیها را سزاوارنه پشت سر گذاشته و برای نخستین بار به فینال رسیده. او سال ۲۰۱۸هم تیمش را به مقام سوم جامجهانی رساند.در طرف مقابل ایتالیا با رهبری روبرتو مانچینی- غیراز بازی نیمهنهایی مقابل اسپانیا- تصویری درخشان از خودش به نمایش گذاشته است؛ بازی تهاجمی، مالکانه و پر از شور.انگلیسیها خودشان را صاحب فوتبال میدانند و از عبارت «در خانه ماندن» برای سرنوشت جام یورو ۲۰۲۰حرف میزنند اما حتی این ادعایشان هم در شبکههای اجتماعی دستمایه شوخی کاربران شده است.
ساعت ۲۳:۳۰امشب به وقت تهران، فینال یورو ۲۰۲۰با سوت بیورن کویپرز، داور هلندی، آغاز میشود. برنده این بازی را احتمالا نسل ما از یاد نخواهد برد، چرا که یادآور دوران دشوار کرونا خواهد بود.
با انجام ۵۰مسابقه در ۱۱شهر و ۱۱کشور اروپایی و سپری شدن حدود یکماه از آغاز مهمترین تورنمنت فوتبالی اروپا، ۲ تیم انگلیس و ایتالیا به فینال رقابتهای یورو ۲۰۲۰رسیدند. آخرین بازی فوتبال خارجی این فصل امشب ساعت ۲۳:۳۰در ورزشگاه ومبلی برگزار میشود. این اولینبار است که انگلیس رنگ فینال را میبیند و نخستینبار است که پس از ۵۵سال به فینال یک تورنمنت بزرگ میرسد. این طولانیترین فاصله میان ۲ فینال (یورو و جامجهانی) برای یک تیم اروپایی محسوب میشود.
تیمهای اروپایی یا به ۲فینال نرسیدهاند، یا فاصله فینالهایشان اینقدر طولانی نبوده است. هر ۴بار بعد از قهرمانی جامجهانی۱۹۶۶که انگلیسیها به نیمهنهایی یک تورنمنت بزرگ رسیده بودند با شکست آنها در این مرحله همراه بوده؛ یوگسلاوی در یورو ۱۹۶۸، آلمانغربی در جامجهانی ۱۹۹۰، آلمان در یورو۱۹۹۶و کرواسی در جامجهانی گذشته. ایتالیا هم آخرینبار سال ۲۰۰۰بود که در فینال حضور داشت و آنجا به فرانسه و زیدان باخت اما در فینال جامجهانی۲۰۰۶و در ضربات پنالتی انتقام آن شکست را از همان تیم و همان زیدان گرفت. دیروز سالگرد آن فینال تاریخی بود؛ جایی که زیدان در جریان بازی یکپنالتی چیپ به بوفون زد و تا پیش از کتک زدن ماتراتزی و اخراج در آخرین مسابقه فوتبال عمرش، یکتنه از همه بازیکنان زمین برتر بود اما پس از اخراج او ورق به سود ایتالیا برگشت.
آتزوری میخواهند پس از ۱۵سال یک جام مهم دیگر بگیرند. ایتالیا حضور خود در فینالهای یورو و جام ملتها را به ۴بار رسانده که با رکورد اسپانیا و شوروی برابری میکند و یکی بیشتر از فینالهای فرانسه و پرتغال است. رکورد بیشترین حضور در فینال ادوار این رقابتها همچنان با ۶بار حضور در اختیار تیم ملی آلمان و آلمانغربی است.
اگر مسابقه فینال هم به پنالتی بکشد، اینبار نوبت باخت ایتالیا خواهد بود. ایتالیاییها در یورو دقیقا یکی در میان در ضیافت پنالتیها شکست میخورند. آنها در نیمهنهایی اسپانیا را بردند و طبق فرمول حالا نوبت باختشان است. در این دوره هم هر تیمی که یکبار در پنالتی پیروز شده، بعدی را باخته. سوئیس در ضربات پنالتی موفق به حذف فرانسه شد اما در دور بعدی به اسپانیا باخت و سرنوشت اسپانیا هم در دومین لاتاری پنالتی شکست بود.
از میان گلزنان صدر جدول تنها هری کین برای کفش طلای این دوره شانس دارد. کین ۴گل تا الان زده و درصورت زدن یکگل و ارسال یکپاسگل با امتیاز رونالدو برابری میکند. اگر فقط یکگل بزند تعداد گلهایش با پاتریک شیک ۵گله برابر میشود اما رونالدو چون یکپاسگل هم داده، کفش طلا را میبرد. رونالدو و شیک ۴بازی انجام دادهاند و هری کین با احتساب فینال ۷بازی.
هری کین با حضور در بازی امشب تعداد بازیهایش در ادوار یورو را به عدد۱۱میرساند که بهترین رکورد در کنار گری نویل است. رونی با ۱۰بازی در رده دوم جای دارد.
روبرتو مانچینی و گرت ساوتگیت در حالی تیمهایشان را به فینال یورو۲۰۲۰رساندند که هر دو در دوران بازی در مرحله نیمهنهایی از دور رقابتها حذف شده بودند. برتی فوگتس از آلمان تنها کسی است که هم بهعنوان بازیکن و هم بهعنوان سرمربی قهرمان این رقابتها شده.
امشب از بین امرسون و جورجینیو از ایتالیا و ریس جیمز، چیلول و میسن ماونت از چلسی یک گروه نام خودشان را در فهرست بازیکنانی که در یک سال هم فاتح یورو و هم فاتح لیگ قهرمانان شدهاند ثبت میکنند و در کنار لوئیس سوارس (اسپانیا و اینترمیلان ۱۹۶۴)، رونالد کومان، بری فانآرله، فانبرویکلن و فاننبرگ (هلند و آیندهوون ۱۹۸۸)، خوان ماتا و فرناندو تورس (چلسی و اسپانیا ۲۰۱۲) و کریستیانو رونالدو و پپه (پرتغال و رئال مادرید ۲۰۱۶) قرار میگیرند.
کارمبئو و آنلکا در سال۲۰۰۰میتوانستند در این جمع حضور داشته باشند اما در فینال هیچیک از ۲ تورنمنت یک دقیقه هم بازی نکردند. میشائیل بالاک هم نخستین بازیکنی بود که در سال۲۰۰۸هم در فینال لیگ قهرمانان با چلسی و هم در فینال یورو با آلمان شکست خورد.
بونوچی با حضور در ترکیب ایتالیا در بازی امشب از رکورد بوفون افسانهای از لحاظ حضور در مسابقات یورو عبور میکند. هر دو ۱۷بار پیراهن تیم ملی را در این رقابتها بر تن کردهاند که بیش از هر بازیکن دیگری است، حتی بیشتر از کیهلینی که برای شانزدهمین بار حضور در مسابقات این رقابتها را تجربه میکند. مالدینی، دلپیهرو و کاسانو هر کدام ۱۳بار پیراهن آتزوری در ادوار این تورنمنت را پوشیدهاند.
رکورد بیشترین تعداد حضور در این مسابقات هم در اختیار کریستیانو رونالدو با ۲۵بازی است. ۲ نفر بعدی هم پرتغالی هستند؛ پپه و موتینیو هر کدام با ۱۹بار و شوایناشتایگر آلمانی هم یکبار بیش از بوفون و بونوچی در این مسابقات حاضر بوده است. اگر با مسابقات انتخابی و مقدماتی حساب کنیم، رونالدو ۶۰بازی دارد و بوفون با ۵۸بازی پشتسر او قرار میگیرد.
این سیوهشتمین مسابقه تیم ملی انگلیس در یورو و جام ملتهاست که خیلی کمتر از ۴۵حضور ایتالیا در این تورنمنت است. رکورد باز هم در دست آلمانیها با ۵۳مسابقه است.
جورجینیو که ایتالیاییها اصرار عجیبی دارند او را صاحب شانس توپ طلای اروپا معرفی کنند، بین بازیکنان این دوره صاحب یک رکورد عالی است. او با ۲۱بار بیشترین آمار قطع توپ را داشته. نفر دوم ایتالیا بونوچی با ۱۲قطع توپ است.
از عجایب این دوره غیبت بازیکنان بایرنمونیخ و رئالمادرید در نیمهنهایی بود. حالا یک رکورد منفی دیگر؛ در فینال هیچ بازیکنی از لالیگا حضور ندارد غیر از کیران تریپیه که در اتلتیکومادرید بازی میکند.
بیورن کویپرز، داور هلندی فینال یورو که صاحب سوپرمارکت و سالن آرایش است حدود ۱۱ میلیون دلار ثروت دارد. وراتی خاطرهای از این داور هلندی تعریف میکند که در جریان دیدار نیمهنهایی لیگ قهرمانان در همین فصل به او و پاردس توهین کرده و گفته «گورت را گم کن»! او سابقه برخورد با رونالدو و مسی را هم دارد. رونالدو بعد از بازی برگشت یوونتوس و پورتو در یکهشتم لیگ قهرمانان این فصل که داور ۲پنالتی را برای یووه نگرفت، داور را در حد لیگ قهرمانان ندانست و او را متهم به هدر دادن میلیونها دلار سرمایه کرد. کویپرز پس از گل سوم مسی با پیراهن بارسا برابر لیورپول در نوکمپ در آن مسابقه معروف که بعدتر به کامبک قرمزها در آنفیلد ختم شد، از مسی خواسته بود که احترام بیشتری به حریف بگذارد: «مسی چرا این شکلی خوشحالی میکنی؟ کمی به آنها احترام بگذار! چرا این کار را میکنی؟»
از ۳۰رویارویی مستقیم بین ۲ تیم، ایتالیا دست بالاتر را داشته و در ۱۱مسابقه به برتری رسیده است. ۸پیروزی هم سهم انگلیس بوده و ۱۱مسابقه دیگر با تساوی پایان یافته.
انگلیسیها هرگز یکبازی از یک تورنمنت مهم را در ورزشگاه ومبلی نباختهاند. ایتالیا در ۳تورنمنت بزرگ غیراز یوروی امسال ۱۲گل زده و قهرمان شده؛ جام جهانی ۱۹۳۴، ۱۹۸۲و ۲۰۰۶و امسال هم ۱۲گل زده. این آمار نشان میدهد ایتالیاییها اگر از تعداد بازیکنان یکتیم بیشتر گل بزنند قهرمان یک تورنمنت میشوند!
در اردوی ایتالیا ۲مصدوم دیده میشود که یکی پلگرینی است که همان اول مصدوم شد و تورنمنت را از دست داد و دیگری اسپیناتزولا، مدافع چپ آاسرم که بهترین بازیکن ایتالیاییها تا پیش از مصدومیت مقابل بلژیک بود. او حدود یکفصل از فوتبال دور خواهد بود.
انگلیس مصدوم و غایبی ندارد غیر از دین هندرسون، دروازهبان ذخیره منچستریونایتد که او هم از همان ابتدای تورنمنت مصدوم بود. ترنت آرنولد هم پیش از یورو مصدوم شد و خط خورد.
ترکیب احتمالی انگلیس (۱-۳-۲-۴): پیکفورد، کایل واکر، مگوایر، جان استونز، لوک شو، دکلاین رایس، فیلیپس، ماونت، ساکا، رحیم استرلینگ و هری کین.
ترکیب احتمالی ایتالیا (۳-۳-۴): دوناروما، امرسون پالمیری، کیهلینی، بونوچی، دیلورنتزو، جورجینیو، وراتی (لوکاتلی)، بارلا، کیهزا، اینسینیه و ایموبیله.