ورزش ایران در حالی با ۶۶ ورزشکار در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰ توکیو شرکت می‌کند که زنان ورزشکار سهم ناچیزی از این کاروان دارند. کسب ۱۰ سهمیه در شش رشته انفرادی، بهترین و بالاترین آماری است که بانوان ورزشکاری ایرانی در ۹ دوره حضورشان در بزرگ‌ترین رویداد ورزشی دنیا به ثبت رسانده‌اند. از مجموع ۱۶ دوره‌ای که ورزش کشور در این بازیها شرکت داشته، زنان در هشت دوره شانس این را داشته‌اند که به میدان المپیک اعزام شوند و حالا هم در آستانه نهمین حضور خود در این آوردگاه معتبر جهانی هستند.
تا پیش از این المپیک ۲۰۱۶ ریودوژانیرو اوج درخشش بانوان ورزشکار ایرانی در این میدان حساس بود؛ جایی که علاوه بر شکسته‌شدن تعداد سهمیه‌ها (۹ سهمیه)، اولین مدال تاریخ ورزش زنان در المپیک نیز به دست آمد. برای المپیک ۲۰۲۰ توکیو اما ورزش بانوان ایران پرفروغ‌تر از دوره قبل ظاهر شده و با وجود محدودیت و تبعات منفی ویروس کرونا رکورد سهمیه‌های المپیک ۲۰۱۶ ریودوژانیرو را شکسته است. از بین ۱۰ زن المپینی که قرار است تا چند روز دیگر راهی توکیو شوند، همه آنها به‌جز یک نفر برای اولین بار است می‌خواهند پا به این بازیها بگذارند.
نجمه خدمتی، باسابقه‌ترین المپین
نجمه خدمتی که یکی از چهره‌های مطرح چند سال اخیر تیراندازی زنان بوده، در این کاروان باتجربه‌ترین فرد است. او در المپیک ۲۰۱۶ ریودوژانیرو نیز نماینده ایران در تفنگ بادی ۱۰ متر بود که با عنوان ششمی به کار خود پایان داد. قهرمان بازی‌های آسیایی ۲۰۱۴ اینچئون، دو سال قبل و در جریان رقابت‌های جام جهانی چین، با کسب عنوان پنجمی سهمیه المپیک ۲۰۲۰ توکیو را کسب کرد. سهمیه‌ای که در‌واقع چراغ کاروان ورزش ایران را برای المپیک سی‌ودوم روشن کرد و اولین ورودی بود.
پیشتازی زنان تیرانداز در همه ادوار المپیک
ورزش بانوان کشور در‌حالی با رشته تیراندازی کار خود را در بازی‌های المپیک آغاز کرد که از آن زمان تاکنون همیشه حضور ادامه‌دار و چشمگیری را در این بازیها داشته است. لیدا فریمان اولین نماینده ورزش زنان در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا بود که با سهمیه وایلد‌کارت (سهمیه آزاد) در رشته تیراندازی (تفنگ بادی ۱۰ متر) در این بازیها شرکت کرد. این حضور در المپیک‌های ۲۰۰۰ سیدنی و ۲۰۰۴ آتن نیز ادامه پیدا کرد تا اینکه در المپیک ۲۰۰۸ پکن دچار وقفه شد و تیراندازی نماینده زنی در بازیها نداشت. در المپیک ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ نیز این حضور تداوم پیدا کرد تا اکنون که شاهد کسب چهار ورودی در این رشته هستیم. علاوه بر نجمه خدمتی، هانیه رستمیان و آرمینا صادقیان در تفنگ بادی ۱۰ متر و فاطمه کرم‌زاده در تفنگ سه وضعیت ۵۰ متر، نفرات جوانی هستند که برای اولین بار به المپیک راه پیدا کرده‌اند.
امیدوار به مدال‌آوری کاراته زنان
کاراته در‌حالی برای این دوره از المپیک به جمع رشته‌های بازیها اضافه شده که اتفاق خوبی را پیش‌روی ورزش زنان قرار داده است. افتخارات درخشانی که حمیده عباسعلی در میادین جهانی و آسیایی به دست آورده این امید را ایجاد کرده که او بتواند با نشان المپیک کلکسیون مدال‌هایش را تکمیل کند. مهم‌تر از همه اینکه خاطره خوشی را که کیمیا علیزاده در المپیک ۲۰۱۶ ریودوژانیرو رقم زد برای ورزش زنان تکرار کند. در کنار عباسعلی، سارا بهمنیار نیز دیگر ملی‌پوش کاراته بانوان است که جواز صعود به توکیو را به دست آورده است. این دو کاراته‌کار از اقبال خوبی برخوردار بودند که در اولین دوره ورود کاراته به جمع بازی‌های المپیک، شانس شرکت در این رقابت‌های مهم را به دست آوردند.
غیرمنتظره‌ترین سهمیه به نام ثریا آقایی
غیرمنتظره‌ترین سهمیه‌ای را که ورزش زنان ایران برای حضور در المپیک توکیو به دست آورد، باید به نام ثریا آقایی زد. بانوی بااخلاق و شایسته، در واپسین لحظات تکمیل فهرست المپیکی‌ها، سهمیه را از آن خود کرد. ثریا در المپیک ۲۰۱۶ نیز شانس این را داشت که ورودی بگیرد اما چون در آستانه مسابقات با آسیب‌دیدگی مواجه شد، به بازیها نرسید. این اتفاق تلخ در این دوره نیز برای او تکرار شد و مصدومیت گریبانش را گرفت. آقایی در این مدت از رقبا عقب افتاد؛ چراکه نتوانسته بود در رقابت‌های انتخابی حاضر باشد. در‌حالی‌که همه فکر می‌کردند او این بار نیز از شرکت در المپیک محروم می‌شود اما با انصراف ورزشکار مصری، جایگاه ثریا در رده‌بندی جهانی مستحکم شد و در عین ناباوری المپیکی شد. توکیو ۲۰۲۰ اولین المپیک برای بانوی بدمینتون‌باز ایران است.
رقابت جذاب ناهید کیانی و کیمیا علیزاده
تک‌نماینده تیم ملی تکواندوی بانوان ناهید کیانی است. او که پیش از این در وزن منهای ۴۹ کیلوگرم مبارزه می‌کرد با تصمیم کادر فنی، تغییر وزن داد و پیراهن وزن منهای ۵۷ کیلوگرم هوگوی تیم ملی را پوشید. وزنی که پیش از این تک‌ستاره‌ای چون کیمیا علیزاده را در خود می‌دید. با مهاجرت کیمیا به آلمان مسئولان کادر فنی همچنان امیدوار به این بودند که می‌توانند خلأ وزن منهای ۵۷ را با بازیکنی چون کیانی پر کنند که در‌نهایت همین هم شد. ناهید از طریق سهمیه قاره‌ای توانست ورودی بازی‌های المپیک را به دست آورد و برای اولین بار المپیک را ببیند. نکته در‌خور‌توجه حضور کیانی در بازی‌های توکیو، رویارویی او با هم‌تیمی قدیمی خود یعنی کیمیاست. کیمیا که با پرچم پناهنده‌ها در المپیک شرکت می‌کند، در دور نخست باید با ناهید مبارزه کند.
نازنین و یک دنیا حسرت
نازنین ملایی، عضو تیم ملی قایقرانی رویینگ بعد از ۱۴ سال حضور در تیم‌های ملی این رشته بالاخره رنگ المپیک را دید. او در مسابقات قهرمانی آسیا که اخیرا برگزار شد، به‌عنوان قایق دوم ورودی این بازیها را کسب کرد. ملایی در‌حالی تا چند روز دیگر عازم توکیو می‌شود که همچنان از نداشتن امکانات و تجهیزات کافی و حرفه‌ای در این مسیر گلایه می‌کند.
خوش‌شانسی فصیحی
فرزانه فصیحی دونده ۶۰ متر زنان نیز یکی از نفرات خوش‌شانسی بود که با سهمیه آزاد فرصت حضور در المپیک توکیو را به دست آورد. او با رایزنی‌های کمیته ملی المپیک یک سهمیه یونیورسالیتی کسب کرد. بعید به نظر می‌رسد تا زمانی که شرایط دوومیدانی زنان ایران به این شکل باشد، هیچ زن ایرانی در دوهای سرعت بتواند سهمیه المپیک را بگیرد. فصیحی در المپیک در ماده ۱۰۰ متر می‌دود.
بدشانس‌ترین المپین، پریسا جهان‌فکریان
اگر سهمیه پریسا جهان‌فکریان در وزنه‌برداری هم حساب می‌شد، ورزش زنان ایران در مجموع با ۱۱ ورزشکار راهی توکیو می‌شد. بی‌تدبیری مسئولان فدراسیون وزنه‌برداری در حمایت از این وزنه‌بردار زن کار را به جایی رساند که این افتخار بزرگ به راحتی برای وزنه‌برداری بانوان نادیده گرفته شد. جهان‌فکریان تنها ۲۰۰ امتیاز برای کسب سهمیه کم داشت. او اگر به مسابقات قهرمانی آسیا می‌رفت می‌توانست این امتیاز را تکمیل کند اما کادر فنی تیم ملی مانع اعزامش شد. در‌نهایت چندی‌پیش با انصراف ورزشکار قاره اقیانوسیه یک جا در رنکینگ خالی شد که آن‌هم به جهان‌فکریان رسید. پریسا اما چون تازه دستش را جراحی کرده بود، به‌سادگی این فرصت بزرگ را از دست داد.
