رئیس خانه روان شناسان و مشاوران به لزوم حضور روان شناس در خانواده های ایرانی تاکید کرد و گفت: روان شناس می تواند به خانواده ها کمک کند تا چالش های موجود در زندگی خود را شناخته و سبک زندگی خود را بر اساس آن اصلاح کنند.
دکتر محمدابراهیم مداحی، متخصص روان شناسی با بیان تفاوت نگاه مردم نسبت به روان شناس اظهار داشت: ممکن است روان شناس، در ذهن افراد به گونه ای پزشکی دیده شود. برخی افراد گمان می کنند کسی که به روان شناس مراجعه می کند، احتمالاً دارای یک اختلال روانی مثل افسردگی، اضطراب، مشکلات سایکوتیک یا نوروتیک است. بنا به این تعریف نیازی به داشتن روان شناس برای خود نمی بینند. طبعاً این نگاه به روان شناسی اشتباه است.
وی ادامه داد: نگاه دیگری که به روان شناس می شود آن است که فکر می کنند همه چیز در محور بیماری و سلامتی خلاصه شده است. افراد گمان می کنند که انسان ها یا بیمار هستند و یا سالم اند. این نوع نگرش نیز اشتباه است.
روان شناس در تعامل با خانواده سبک زندگی افراد را تغییر می دهد
بنیانگذار سازمان نظام روان شناسی کشور به ضرورت حضور روان شناس در کنار خانواده های ایرانی اشاره کرد و گفت: باید توجه داشت که بسیاری از مشکلات حتی در اختلالات روانی و رفتاری افراد به سبک زندگی افراد بر می گردد. زمانی که سبک زندگی مردم آسیب رسان باشد، نتیجه آن ایجاد ناخشنودی در خُلق و خوی افراد می شود. به عبارتی ممکن است افراد لزوماً بیماری روانی نداشته باشند اما دارای خُلقی ناخشنود باشند. بنابراین وقتی سبک زندگی افراد غلط باشد، مثلاً در الگوی خواب، تغذیه، تربیت فرزندان، روابط زناشویی و خانوادگی و… آسیب رسان باشند، دچار ناخشنودی و قرار گیری در قسمت محدودی از طیف بیماری های روانی می شوند.
مداحی در مورد نقش خانواده ها در اصلاح سبک زندگی و نیاز به روان شناس افزود: سبک زندگی انسان ها در خانواده آن ها اصلاح می شود. در میدان خانواده است که اگر روان شناس در تعامل با آن باشد، می تواند سبک زندگی آسیب رسان خانواده را اصلاح کند.
نقش روان شناس در حل چالش های ۴ گانه زندگی
این متخصص روان شناسی در تشریح حل چالش های موجود در زندگی گفت: انسان ها در زندگی با چالش های ۴ گانه روبرو هستند. برخی چالش ها سیاه هستند، به عبارتی ممکن است در زندگی یک سری از موضوعات مطلوب افراد از دست برود و چاره ای برای جبران آن وجود نداشته باشد، حال آن که بهترین کار در مواجهه با چالش های سیاه عبور کردن از کنار آن هاست. یکسری از چالش ها نیز قرمز هستند، یعنی موضوعاتی که زندگی، سلامتی و خانواده افراد را به طور جدی تهدید می کنند، باید توجه داشت که اگر به این چالش ها رسیدگی نشود حتماً به بحران در زندگی تبدیل خواهند شد.
محمدابراهیم مداحی به تبیین چالش های موجود در زندگی افراد ادامه داد و افزود: علاوه بر چالش های یاد شده، چالش های زرد نیز وجود دارند که مانند چالش قبلی، سلامتی، خانواده و به طور کلی زندگی ما را تهدید می کنند اما چندان جدی نیستند و به عبارتی می توان آن ها را در اولویت های بعدی زندگی قرار داد. همچنین یکسری چالش های سبز نیز وجود دارند که بیشتر به مسائل حاشیه ای و جزئی زندگی مربوط می شوند. در این وضعیت، زندگی افراد نیازمند تریاژ است، تریاژ کردن به معنای شناخت چالش های زندگی است به طوری که توان طبقه بندی و اولویت بندی آن ها موجود باشد. حال روان شناس در این شرایط است که می تواند نقش کلیدی خود را ایفا کند.
خانواده ها رفته رفته به سمت داشتن یک روان شناس برای خود قدم بر می دارند
رئیس خانه روان شناسان، مشاوران و حرف یاورانه در مورد نقش مهم روان شناس خانواده در حل تنش های موجود در زندگی خانواده ها گفت: اتفاقات و چالش هایی که ذکر شد، همگی در بستر خانواده اتفاق می افتند، حال اگر یک روان شناس در کنار خانواده قرار داشته باشد و این چالش ها را به خانواده ها یادآور شود، می توان شاهد ایجاد سبک زندگی سالم و در نتیجه سلامت روان مطلوب و خشنودی در خُلق و خوی اعضای خانواده بود.
محمدابراهیم مداحی در پایان تاکید کرد: اگر به فکر حضور روان شناس در خانواده ها نباشیم، رفته رفته نیاز جامعه این اتفاق را رقم خواهد زد، یعنی هر خانواده صاحب یک روان شناس می شود. با این حال بهتر است تا با هزینه ای کمتر و برنامه ریزی های دقیق تر، خودمان به فکر فراهم کردن بستری برای حضور روان شناسان در خانواده های ایرانی باشیم. خانواده ها به نوبه خود در جهت ارتقای سواد سلامت روان، بهداشت روانی و داشتن یک روان شناس در کنار خود تلاش می کنند، اما سازمان هایی مثل سازمان نظام روان شناسی، صداوسیما، آموزش و پرورش و هر نهاد دیگری به سهم خود باید در فرهنگ سازی این موضوع قدم بردارد.