جوش زیر پوستی آکنهای است که در زیر سطح پوست بوجود میآید و معمولا از فاصله دور قابل مشاهده نیست، اما با فشردن انگشت روی آن احساس میشود و گاهی هم بسیار دردناک است.
این نوع جوش ترکیبی از سبوم (روغن طبیعی پوست)، باکتریها و کثیفی است که در حفره پوستی به دام افتاده است. نتیجه اینها یک جوش دردناک زیر پوست است که برآمدگی همانند جوشهای چرکی ندارد. ممکن است متوسط یک ناحیه سفید رنگ زیر پوست شوید که لمس کردن آن موجب درد میشود. همچنین ممکن است به دلیل التهاب و یا ورم پوست اطراف آن، قرمز شود. این نوع آکنهها در صورتی که در لایههای عمیقتر پوست باشند، دردناک میشوند. همچنین ممکن است در ابتدا سر سفید باشند که از لایههای زیرین پوست بالا آمده باشد و یا ممکن است کاملا بدون سر باشند.
علل بروز جوش زیرپوستی
آکنههای زیر پوستی در نواحی از پوست بوجود میآیند که غدههای بیشتری دارند مثل صورت، گردن، شانهها، کمر و قفسه سینه. غدههای چربی زیر پوست، غدههای سبومی نام دارند. حفرههای کوچک در پوست که به عنوان منفذ شناخته میشوند، به این غدههای چربی بوسیله کانالی به نام فولیکول متصل هستند. غدههای چربی، روغنی به نام سبوم از طریق روزنه فولیکول ترشح میشود تا پوست را مرطوب نگه دارد. اگر حفره بوسیله سلولهای مرده مسدود شود، قادر به رساندن چربی به سطح پوست نیستند. از آنجایی که جایی برای بیرون رفتن چربی نیست، سبوم در غده تجمع یافته و یک جوش را تشکیل میدهد. در موارد شدید، ترکیب سلولهای مرده و سبوم به باکتریها امکان میدهد که بطور طبیعی روی پوست رشد کنند تا در فولیکول مسدود شده، تجمع پیدا کنند. این باکتریها Propionibacterium acnes نام دارند. وقتی این امر رخ میدهد، باکتریها آنزیمها و مواد شیمیایی تولید میکنند که جذب کننده گلبولهای سفید است. این امر منجر به قرمزی، ورم، گرما و درد همزمان میشود که به عنوان التهاب شناخته میشود.
درمانهای خانگی جوش زیر پوستی
جوش زیر پوستی را میتوان در خانه درمان کرد و البته اغلب اوقات خودش به مرور ناپدید میشود. چندین نوع درمان خانگی وجود دارد که میتواند فرایند بهبود را تسریع کند از جمله:
هرگز جوش زیر پوستی را فشار ندهید
جوشهای زیر پوستی معمولا زیر سطح پوست قرار ندارند به این معنی که نمیتوان همانند جوشهای سرسفید آنها را فشار داد. فشار دادن جوش زیر پوستی میتواند منجر به اسکار ماندگار شود که باعث مشخصتر شدن جوش میشود همچنین جوش دردناک شده و عفونی میشود. ترکاندن جوشهای زیر پوستی همچنین خطر راندن محتویات یک جوش زیر پوستی مثل چربی، سلولهای و باکتریها را به لایههای عمیقتر پوست به دنبال دارد. این امر منجر به افزایش التهاب میشود.
از کمپرس گرم استفاده کنید
استفاده از کمپرس گرم میتواند به درمان آکنه زیر پوستی کمک کند. گرما حفرهها را باز میکند که ممکن است جوش را نزدیکتر به سطح پوست برساند و یک سر روی آن ایجاد کند. تشکیل سر، امکان خروج سبوم، سلولها و باکتریها به سمت سطح پوست را فراهم میسازد. همچنین گرمای کمپرس میتواند به کاهش درد کمک کند. برای درمان جوش زیر پوستی با کمپرس گرم این مراحل را انجام دهید:
ساختن کمپرس گرم: یک حوله تمیز را داخل آب داغ فرو ببرید البته آنقدری داغ نباشد که نتوان به آن دست زد.
استفاده از کمپرس گرم: کمپرس گرم را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی جوش زیر پوستی بگذارید. این کار را سه تا چهار بار در روز تکرار کنید تا زمانی که جوش زیر پوستی به بالا بیاید و چرک آن آزاد شود.
پوست آن قسمت را تمیز نگه دارید: دقت کنید که پوست آن بخش تمیز نگه داشته شود و از لمس آن خودداری کنید. از استفاده از لوازم آرایشی تا زمانی که جوش خوب شود، خودداری کنید.
از چسب جوش استفاده کنید
چسب جوش یک نوع چسب کوچک است که میتوان آن را روی جوش زیر پوستی قرار داد. این چسب معمولا حاوی مواد درمان کننده آکنه همانند سالیسیلیک اسید است. چسبهای جوش با بیرون کشیدن سبوم، جذب چربی اضافی، کاهش التهاب و به میزان زیادی کاهش اندازه جوش عمل میکنند. چسب جوش در اغلب داروخانهها وجود دارد. آنها بی رنگ، به ندرت مشخص هستند و میتوان یک شب تا صبح یا در طول روز از آنها استفاده کرد.
مدت زمانی که شخص باید یک چسب جوش را استفاده کند، متفاوت است، اما معمولا حداقل هر ۲۴ ساعت باید یکی بگذارد. چسبهای جوش را باید از داروخانه خریداری کرد.
روغن درخت چای، رفع جوش چرکی
تی تری یا همان روغن درخت چای دارای خواص ضد باکتری است که میتواند باکتریهایی را که موجب جوشهای زیر پوستی شود، از بین ببرد. دو مطالعه بالینی نشان داد ژلی که حاوی ۵ درصد روغن تی تری است، درمانی موثر برای آکنه خفیف تا متوسط است. تحقیق دیگر نشان داد که روغن درخت چای به هنگاهی که دو بار در روز روی صورت و به مدت ۱۲ هفته استفاده شود، به میزان زیادی جوشهای ملایم تا خفیف را درمان میکند.
برخی از افراد روغن درخت چای را برای درمان جوشهای زیر پوستی مفید میبینند. البته جامعه پوست آمریکا میگوید شواهد کافی برای درمان آکنه با تی تری وجود ندارد.
عسل خام
عسل خام ماده طبیعی دیگری ست که میتوان جزو درمانهای خانگی جوش زیر پوستی استفاده کرد. عسل خواص ضد میکروبی طبیعی دارد که به رفع باکتریها کمک میکند. برای استفاده از این ماده، توجه کنید که حتما عسل خام باشد. بهتر است از عسلهای معمولی که در فروشگاهها در شیشههای عسلی به فروش میرسد، خودداری کنید. برای اینکار بهتر است از افرادی که منحصرا فروشنده فراوردههای مربوط به عسل هستند، درخواست کنید.
مقدار کمی عسل را روی بخشی که جوش دارد، بزنید و به مدت یک شب تا صبح بگذارید بماند. عسل خام را میتوان با آب به عنوان یک پاک کننده پوست به کار برد.
درمانهای موضعی
درمانهای موضعی متعددی برای آکنه در داروخانهها و حتی سوپرمارکتها میتوانید پیدا کنید. اگر کسی متوجه شد که یک محصول برای وی کارایی کافی را ندارد میتواند یک محصول مناسب دیگر را به شیوه درمانی خود اضافه کند. محصولی را امحتان کنید که با علل مختلف آکنه مقابله کند. به عنوان مثال، اگر کسی در حال استفاده از یک محصول حاوی بنزوئیل پروکساید است، درمان دوم باید شامل ماده تشکیل دهنده دیگری باشد که با آکنه مقابله کند. چندین نوع ماده مبارزه کننده با آکنه وجود دارد که هر کدام یکی از علل آکنه را رفع میکنند:
بنزوئیل پروکساید: باکتریهای ایجاد کننده آکنه را کاهش میدهد.
سالیسیلیک اسید: حفرات را با استفاده از برداشتن سلولهای مرده روی سطح پوست، باز میکند. همچنین التهاب را کاهش میدهد.
گوگرد: باکتریهای ایجاد کننده آکنه را سرکوب کرده و حفرات را باز میکند.
آلفا هیدروکسی اسیدها: با لایه برداری پوست عمل میکنند.
رتینوئیدها: حفرات را باز کرده و روغن را کاهش میدهند.
این مواد در بسیاری از محصولات شوینده ضد آکنه، کرمها، ژلها، لایه بردار، لوسیون و پدهای مرطوب کننده موجود هستند. برای محصولاتی که حاوی این مواد هستند، نیازی به تجویز پزشک نیست اگر چه پزشکان هم آنها را تجویز میکنند.
کاهش درد با یخ
یخ پک میتواند برای کاهش قرمزی، التهاب و ورم پس از تخلیه جوش مفید باشد. برای استفاده از یخ برای کاهش ورم و قرمزی به این ترتیب عمل کنید:
- با استفاده از یک شوینده ملایم و آب گرم صورت را شسته سپس با حوله تمیز خشک کنید.
- یخهای قالبی را در کیسه پلاستیکی یا حوله تمیز قرار دهید.
- یخ پک را در مقایل ناحیه عفونی به مدت ۵ دقیقه قرار دهید، بردارید و پس از ۵ دقیقه دوباره تکرار کنید.
- استفاده از یخ را سه تا چهار بار در روز انجام دهید.
پیشگیری
جوش زیر پوستی ممکن است خیلی ناگهانی و در وقتی نامناسب روی پوست ظاهر شود، اما با چند اقدام زیر میتوانید از آنها پیشگیری کنید. برای کاهش احتمال بوجود آمدن جوش، میتوانید این کارها را انجام دهید:
پوست را فقط دو بار در روز و یا وقتی عرق میکنید، بشویید: پوستی که مستعد جوش زیر پوستی است در صورتی که زیاد شسته شود، تحریک میشود.
اجتناب از ساییدن پوست: پوست مستعد جوش ممکن است چرب یا کثیف حس شود، اما نباید آن را با ساییدن تمیز کرد. ساییدن میتواند پوست را تحریک کرده و آکنه را بدتر کند.
استفاده از محصولات مراقبت پوست: استفاده از محصولات مراقبت پوست که موجب آکنه نشوند. موقع خرید محصولات مراقبت پوست مثل کرم مرطوب کننده یا ضد آفتاب به برچسب غیر کومدون زا، غیر آکنه زا و بدون چربی دقت کنید.
شستن مرتب روبالشی و سایر اقلام در تماس با پوست: سلولهای مرده پوست و باکتریها میتوانند روی پارچهها تجمع پید کنند که حفرات را مسدود میکنند.
مشاوره با متخصص پوست: اگر جوشهای زیر پوستی مرتب بوجود میآید یا شدید میشود، یک متخصص پوست میتواند به شما کمک کند.
چه موقع باید به متخصص پوست مراجعه کرد
جوش زیر پوستی یکی از چالش برانگیزترین انواع آکنه برای درمان است. از بین بردن جوش و همزمان جلوگیری از صدمه به پوست، نیازمند پشتکار لازم است. اگر جوش زیر پوستی به درمانهای خانگی جواب نمیدهد، به متخصص پوست مراجعه کنید. در صورتی که نیاز به درمان سریع داشته باشید، برای شما راه حلهای دیگری در نظر میگیرند مثل آمپول کورتیزون تا سریع ورم خوابیده و بهبود تسریع شود. اگر جوش به طور مرتب عود میکند باید به پزشک مراجعه کنید. داروهای خوراکی و سایر درمانها برای شما در نظر گرفته میشود.