«درماتیت آتوپیک» که به آن «اگزما» نیز گفته می‌شود، بیماری مزمن است که موجب خشکی، قرمزی و خارش پوست می‌شود. اگزما ممکن است هر قسمت از بدن مانند آرنج و پشت زانو را تحت تاثیر قرار دهد، اما به طور معمول در پوست صورت ظاهر می‌شود.
برخی از افراد ممکن است در قسمت پیشانی یا گونه‌ها دچار این عارضه شوند در حالی‌که در برخی دیگر علائم این عارضه اطراف چشم یا پشت گوش مشاهده می‌شود.
در این مقاله هر آنچه باید درمورد این بیماری پوستی بدانید را به دست خواهید آورد.
علائم اگزما
- خشکی و حساسیت پوست
- التهاب و قرمزی پوست
- خارش شدید
- ایجاد تاول و تراوش آب از آنان
- تورم
- ایجاد لکه‌های تیره رنگ روی پوست
علایم اگزما در صورت مواجه شدن با موارد زیر شدیدتر می‌شود:
آلرژن‌ها از جمله گرده، موی حیوانات خانگی، تخم مرغ، آجیل و فرآورده‌های لبنی
مواد محرک پوست از جمله عطر، صابون‌های عطری، مواد شیمیایی، محصولات پوستی حاوی الکل
آب داغ
استرس
سرماخوردگی و آنفلوآنزا
شرایط آب و هوایی مانند گرما یا خشکی هوا
انواع اگزما
ظاهر هرکدام از انواع اگزما ممکن است کمی باهم فرق داشته باشد و در قسمت‌های مختلفی از بدن بروز کند.
شایع‌ترین انواع اگزمای پوستی عبارت‌اند از:
اگزما پوستی آتوپیک (اگزما)
به طور معمول در مراحل ابتدایی بیماری اگزما، قرمزی پوست بدن و ضایعات خارش‌دار ظاهر می‌شود، درحالی‌که پوست قسمت‌های داخل آرنج، پشت زانو‌ها و جلوی گردن کشیده می‌شود. خاراندن و خراشیدن این ضایعات می‌تواند موجب ترشح مایع و پوسته ریزی آن‌ها گردد. افراد مبتلا به اگزمای پوستی اتوپیک، ممکن است به‌طور موقت با مصرف دارو‌های سبک احساس بهبودی کنند، اما این بیماری دوباره عود خواهد کرد.
اگزمای تماسی
این ضایعات در مناطقی از بدن بروز می‌کند که در تماس با مواد تحریک‌کننده پوست و یا موادی که موجب واکنش حساسیتی می‌شود (مانند پیچک سمی) قرارگرفته است. این ضایعات قرمز همراه با سوزش یا خارش است و ممکن است به تاول تبدیل شوند.
اگزمای پوستی سبورئیک
این عارضه باعث بروز لکه‌های فلس دار، قرمزی پوست و شوره سر پایدار می‌شود. این حالت معمولاً در مناطق چرب بدن مانند صورت، بالای قفسه سینه و کمر بروز می‌کند. این بیماری می‌تواند یک عارضه طولانی‌مدت باشد که به‌طور متناوب دارای دوره بهبودی و عود مجدد است.
درماتیت سوزش‌آور
زمانی اتفاق می‌افتد که پوست به‌طور مکرر در معرض شستشوی بیش‌ازحد و یا مواد سمی قرار می‌گیرد.
دلایل اگزما
اگزما یک بیماری پوستی مزمن، اما قابل‌کنترل است که با شناسایی دلایل اگزما و کنترل محرک‌ها، علائم این بیماری را می‌توان کنترل کرد. در ادامه این مطلب دلایل اگزما و راه‌حل‌هایی برای مقابله با آن‌ها را پیشنهاد می‌شود.
حساسیت‌های غذایی
بعضی از غذا‌ها باعث ایجاد یا تشدید اگزما می‌شوند. ممکن است بلافاصله (با تأخیر)، اگزما ایجاد کنند و یا اگر دچار اگزما باشید، آن را تشدید کنند… پرهیز از غذا‌هایی که اگزما را تحریک می‌کنند، به‌احتمال‌زیاد در بهبود علائم مؤثر هستند و باعث کاهش اگزما می‌شوند. مصرف غذا‌های متفاوت بر روی افراد مختلف، باعث اگزما می‌شود و این علائم بر روی هر فرد متفاوت عمل می‌کند…، اما درمجموع غذا‌ها و مواد غذایی که به‌طور شایع باعث ایجاد حساسیت می‌شوند، عبارت‌اند از:
آجیل (هر دو نوع زمینی و درختی)
غذا‌های دریایی و صدف
شیر گاو
سویا
تخم‌مرغ
گندم
پوست خشک
خشکی پوست هم می‌تواند یکی از دلایل اگزما باشد. ممکن است پوست شما براثر مرطوب نبودن هوا، استفاده بیش‌ازحد از آب خیلی گرم و همچنین کمبود مراقبت روزانه، خشک شود.
عوامل استرس‌زای عاطفی و احساسی
استرس علت اصلی اگزما نیست، اما عوامل استرس‌زا می‌توانند بر تحریک اگزما تأثیرگذار باشند. استرس باعث تحریک پوست، سیستم ایمنی و سایر دستگاه‌های بدن شده و درنتیجه می‌تواند اگزما را شدیدتر کند.
عوامل تحریک‌کننده
تماس با برخی مواد شیمیایی و مواد تحریک‌کننده، می‌تواند محرک اصلی و یکی از دلایل اگزما باشد. این مواد شامل عطرها، رنگ‌ها و انواع مواد شیمیایی است که برای نظافت بدن یا خانه خود از آن‌ها استفاده می‌کنید.
مواد حساسیت‌زای موجود در هوا
این مواد که از طریق استنشاق وارد بدن می‌شوند، با واکنش سیستم ایمنی مواجه شده که این امر می‌تواند علت اگزما باشد. مواد حساسیت‌زای موجود در هوا عبارت‌اند از: گرده، شوره حیوانات خانگی، گردوخاک، دود و کپک و قارچ.
تعریق
تعریق هم می‌تواند یکی از دلایل اگزما و تحریک آن باشد. عرق کردن نه‌تن‌ها به تنظیم دمای بدن کمک می‌کند، بلکه بر رطوبت پوست و نحوه عملکرد سیستم ایمنی بدن نیز تأثیرگذار است. بدن شما ممکن است به تعریق حساسیت داشته باشد؛ که در این شرایط اگزما تشدید می‌شود.
نحوه درمان اگزما
سعی نمایید که پوستتان را با نرم کننده‌ها، مرطوب نگه دارید.
با آب ولرم و صابون ملایم دوش بگیرید.
زمان حمام کردن شما باید کوتاه باشد.
کرم‌ها یا پماد‌های حاوی کورتون (مثل بتامتازون) باعث کاهش التهاب و خارش پوست می‌شوند.
از تماس با موادی که ممکن است برای پوست تحریک کننده باشند پرهیز نمایید.
اکثر انواع اگزما‌ها را می‌توان با موفقیت کنترل نمود.
دیگر نکاتی که التهاب و حساسیت پوست را کاهش می‌دهد، شامل موارد زیر می‌شود:
روزانه پوست خود را به خصوص پس از دوش گرفتن مرطوب کنید.
برای کاهش التهاب کمپرس سرد روی پوست خود قرار دهید.
برای تسکین پوست مستعد اگزما از روغن‌های گیاهی مانند روغن دانه آفتابگردان استفاده کنید.
آیا اگزما واگیردار است؟
همیشه این سؤال مطرح می‌شود که آیا اگزما واگیردار است؟ باید گفت خیر اگزما واگیردار و مسری نیست، اما بیماری پوستی می‌تواند به‌راحتی آلوده شود – چه از پوست خشک که خیلی راحت ترک می‌خورد و چه از خارش پوست که فرد خراشیده می‌شود تا زمانی که خونریزی کند. در اگزما، موانع پوستی، به‌ویژه هنگامی‌که واقعاً ملتهب است، عملکرد خوبی برای جلوگیری از باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها ندارد. سپس، در صورت تماس با باکتری‌ها، ممکن است باعث عفونت پوستی شود. ظاهر پوست آلوده متفاوت خواهد بود، اما ممکن است باعث ایجاد پوسته طلایی در بالای پوست و تاول زدن شود.
وقتی باکتری‌های حاصل از پوست آلوده به پوست شخص دیگری منتقل می‌شوند، اگزمای آلوده قابل‌انتقال است. علاوه بر این، تاول‌های باز تنها راه گسترش عفونت نیستند. اگر اعتقاددارید که به عفونت پوستی مبتلا شده‌اید، بنابراین دچار عارضه‌ای نمی‌شوید و آن را به شخص دیگری منتقل نمی‌کنید، مراجعه به درمان مهم است چراکه با دارو‌های خوراکی و یا موضعی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها یا آستروئید‌ها ممکن است درمان شوید. اگر دچار هرگونه اگزما شده‌اید و احساس ناراحتی می‌کنید، به‌خصوص اگر فکر می‌کنید عفونت پوستی دارید، برای تعیین علت به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا زودتر راه‌های درمان را در پیش‌گرفته و از این بیماری خلاص شوید.
همان‌طور که گفته شد مواد غذایی یکی از عوامل تشدید اگزما هستند و باید مصرف این مواد برای افرادی که مستعد اگزما هستند کنترل شود؛ پس چه‌بهتر که برای داشتن یک رژیم غذایی سالم و بدون دردسر به یک مشاور مراجعه کرده تا از رژیم‌های غذایی درست و اصولی بهره‌مند شوید.
