جشنواره فیلمکوتاه تهران و مورد تایید قرار گرفتن آن از طرف آکادمی اسکار، اهمیت توجه به فیلمکوتاه به عنوان یک مدیوم مستقل سینمایی، هرچه شفافتر شدن شیوه انتخاب و داوریهای جشنواره و ممیزی بر فیلمهای کوتاه از دغدغههای اصلی فیلمسازان است که توجه به هر یک میتواند دریچه تازهای را در برگزاری این رویداد باز کند.
نیمه تیرماه امسال اعلام شد که جشنواره فیلمکوتاه تهران به عنوان یکی از دروازههای ورود به آکادمی اسکار انتخاب شده است و به این ترتیب فیلم برگزیده جایزه بزرگ بخش مسابقه بینالملل جشنواره با تاییدیه آکادمی اسکار از دوره سی و هشتم به بعد به این جایزه معتبر سینمایی معرفی خواهد شد.
بر این اساس با توجه به اهمیت این اتفاق نیاز است تا با نگاهی دقیق تر به روند برگزاری این رویداد به هر چه بهتر برگزار شدن آن کمک کرد.
در گفتوگویی که با برخی از کارگردانان حاضر در ۳۸مین دوره این رویداد انجام شد، تعدادی معتقدند با وجود اینکه در منطقه خاورمیانه و حتی آسیا تعداد جشنوارههایی که این تاییدیه را دارند بسیار اندک است بنابراین رسیدن به این جایگاه اتفاق ارزشمندی به حساب میآید اما برای حفظ آن باید اقدامات اساسیای انجام شود و به گفته این فعالان و هنرمندان نباید ضعفهای موجود با آوردن این عنوان به دنباله نام جشنواره نادیده انگاشته و تحت پوشش آن قرار بگیرد بلکه لازم است با برنامهریزیهای کلان و حساب شده به ارتقا هرچه بیشتر آن کمک کرد.
موفقیت جشنواره فیلمکوتاه تهران در مواجهه با آکادمی اسکار نیازمند سیاستگذاری است
حسین میرزامحمدی کارگردان فیلمکوتاه «ماشوم» که امسال در جشنواره سیوهشتم فیلمکوتاه تهران در بخش داستانی حضور دارد در گفتوگو با ایسنا بیان کرد: باید به فیلمکوتاه به عنوان یک گونه از سینما که جایگاهی اختصاصی و مختصات خاص خودش را دارد پرداخته شود، همانطور که در جهان هم همینطور است و بسیاری از هنرمندان به صورت تخصصی و در تمام طول فعالیت هنری خود فقط روی فیلمکوتاه کار میکنند.
او ادامه داد: وقتی این اتفاق بیفتد و فیلمسازان به جایگاه و اهمیت فیلمکوتاه پی ببرند، برای به تصویر کشیدن موضوعات مدنظرشان در قالب تصویر به سراغ این مدیوم سینمایی خواهند رفت. بر همین اساس بسیاری از کارگردانان را میشناسیم که از مدیوم فیلمکوتاه به فیلم بلند و سینمایی رفتند و اصلا در بیان مضمون و حتی فرم نتوانستند موفق عمل کنند.
این کارگردان درباره پذیرش جشنواره فیلمکوتاه تهران به عنوان یکی از دروازههای ورود به آکادمی اسکار اظهار کرد: میزان موفقیت جشنواره فیلمکوتاه تهران در مواجهه با قرار گفتن در لیست مورد تایید آکادمی اسکار، بستگی به سیاستهای کلان و برنامهریزیهای صورت گرفته دارد. این یک اتفاق بسیار خوب است و این موضوع در حالی اتفاق افتاده که تعداد جشنوارههایی که این ویژگی را دارند در خاورمیانه و آسیا بسیار اندک است. بنابر این چنین موقعیتی میتواند تاثیرات مثبتی برای ما به ارمغان بیاورد.
میرزامحمدی ادامه داد: سینماگران در اقصی نقاط دنیا تمایل پیدا خواهند کرد که آثارشان را برای شرکت در این جشنواره ارسال کنند. علاوه بر آن این جشنواره برای فیلمسازان و هنرمندان ایرانی نیز میتواند راهی باشد تا ازاین طریق حرفها و فیلمهایشان را به گوش جهان برسانند. اما باید سیاستهای کلانی در نظر گرفته شود تا از این فرصت به دست آماده بهترین استفاده را کرد.
وی افزود: تمام جشنوارههای دنیا نقصانهایی دارند اما این نکته که جشنواره مورد تایید آکادمی اسکار قرار گرفته است نباید باعث شود ضعفهای جشنواره دیده نشود که اگر اینطور باشد، نمیتواند این تاییدیه را تا ابد به دنبال خود داشته باشد. ما با تقویت دیگر جشنوارههایی که در کشور برگزار میشوند و از اعتبار بالایی هم برخوردارند میتوانیم با ایجاد نوعی رقابت میان این رویدادها در هرچه بهتر برگزار شدن و پیشرفت آنها کمک کنیم.
این کارگردان در پایان صحبتهای خود تاکید کرد: اگر قرار باشد جشنوارهای مانند سال گذشته یا دورههای قبل خودش برگزار شود اتفاق خوبی نیست بلکه باید هر سال حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد. با این حال به نظر میرسد جشنواره ۳۸فیلمکوتاه با نظم و چیدمان بهتری نسبت به سال گذشته برگزار شده است.
برخورد با هنرمندانی که آثارشان رد میشود مهمتر از برگزیدگان است
همچنین مصطفی سلیمانی کارگردان فیلمکوتاه «حیاط» با تاکید بر اینکه مورد تایید قرار گرفتن جشنواره فیلمکوتاه تهران اتفاق مهمی بوده است، بیان کرد: به نظر میرسد از طرف برگزارکنندگان جشنواره این اتفاق باعث شده است با توجه به اعتباری که به دست آمده دیگر به برگزاری دقیق و شفاف جشنواره نبینند و به نوعی با ضعفها پوشانده شده است در صورتیکه نباید این اتفاق میافتاد.
او ادامه داد: یکی از بزرگترین ضعفهای موجود این است که روند برگزاری شفاف نبوده است. این رویداد شرکتکنندگان بسیاری دارد و بیشتر آنها به صورت تجربی و با سرمایههای شخصی و همت بالایی وارد این حوزه شدهاند و با خلاقیت و شوق و توانایی پا به این عرصه گذاشتهاند بر این اساس از بین تمامی کسانی که اثرشان را برای این جشنواره میفرستند، تعداد کسانی که فیلمشان پذیرفته نمیشوند زیاد است. در این میان نکته مهم این است که با کسانی که اثرشان رد میشود چگونه برخورد شود تا این انگیزه را داشته باشند سال بعد مجدد در آن شرکت کنند.
این کارگردان افزود: بسیاری از جشنوارههای بزرگ و معتبر دنیا وقتی میخواهند فیلمی را رد کنند اینکار را با ادبیات و رفتار بسیار محترمانه و خاصی انجام میدهند که هنرمند دفعه بعد انگیزه برای شرکت در جشنواره را داشته باشد. نکته دیگر این است که امسال هیئت انتخابی برای جشنواره وجود نداشت و مشاوران انتخاب بودند. بنابر این ما به عنوان شرکتکنندگان این رویداد نمیدانیم آثار چگونه ارزیابی شد آیا از منظر کیفی بوده یا تنها وجه نظارتی وجود داشته است؟! این امر باعث شد شفافیت لازم وجود نداشته باشد و یک فضای تاریک به وجود آمده است.
سلیمانی با اشاره به بحث ممیزیهایی که برای فیلمکوتاه نیز وجود دارد، گفت: من فکر نمیکنم نیاز باشد سیاستهای نظارتی که بر پخش فیلمها در سینما و جریان اصلی یا حتی نمایش در تلویزیون وجود دارد برای فیلم کوتاه هم اعمال شود. میدانم که امسال فیلمهای خوبی به همین دلیل نتوانستند وارد بخش رقابتی مسابقه شوند و آنهایی هم که در جشنواره هستند نه به لحاظ سلیقه بلکه بر اساس اصول ابتدایی فیلمسازی و حرفهای میتوانستند رد شوند.
وی در پایان بیان کرد: برای هنرمندی که توانسته فیلمش را به جشنوارهای برساند نقد شدن اثرش بسیار مهم است. این در حالی است که نشست نقد و بررسی برخی از فیلمها در هیچ کنداکتوری قرار نگرفته است و این موضوع دلسردی زیادی برای هنرمند به همراه بیاورد. امیدوارم تاییدیه گرفتن از اسکار باعث نشود این ضعفها نادیده انگاشته شود و بتوانیم هر سال شاهد برگزاری جشنوارهای منظمتر و بهتر باشیم.