برگزاری جشنواره فیلم کوتاه تهران این‌روزها حواشی بسیاری را در پی داشته است. از اعتراض فیلمسازان جوان به حذف آثارشان تا استفاده از عنوان مشاور برای هیات انتخاب تا کیفیت آثار مورد حمایت انجمن سینمای جوان همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا مدیریت انجمن سینمای جوان که رکورد دار حضور در این انجمن در بین دیگر مدیران فرهنگی دولت یازدهم و دوازدهم است در ابتدای عمر دولت سیزدهم روزهای پر فراز و نشیبی را طی کند.
این در حالی است که چندی پیش با انتشار خبر قرار گرفتن جشنواره فیلم کوتاه تهران در ذیل جشنواره‌های مورد تایید اسکار، تلاش شد تا این موفقیت به نوعی چتری باشد بر نقاط ضعف انجمن سینمای جوان و نارضایتی فیلمسازانی که این‌روزها در فضای مجازی یا رسانه‌ها، انتقادات متعددی را بر مدیریت انجمن سینمای جوان مطرح کرده‌اند.
سهم ۵ درصدی در موفقیت بین‌المللی
اگر به فهرست شفاف‌سازی عملکرد انجمن سینمای جوانان ایران در سال‌های اخیر بنگریم در می‌یابیم این انجمن در دو بخش حمایت از تولید و برپایی جشنواره فیلم کوتاه تهران در مدیریت هزینه‌ها فارغ از اعداد و ارقام شائبه برانگیز ناموفق بوده است.
نگاهی به فهرست موفقیت فیلم‌های تولیدی در انجمن سینمای جوان در جشنواره‌های مختلف و نسبت این آثار به تولیدات انجمن نشان می‌دهد سیاست مدونی در این بخش برای حمایت از آثار وجود نداشته و به عنوان نمونه در سال ۹۹ تنها ۱۷ عنوان فیلم که از سوی انجمن سینمای جوانان ایران به جشنواره‌های مختلف معرفی شده‌اند توانسته‌اند در بخش‌های مختلف جوایزی را کسب کنند. این در حالی است که انجمن در همین سال از تولید ۳۴۴ عنوان اثر حمایت کرده‌است و به عبارتی تقریبا ۵ درصد از آثار تولیدی این انجمن توانسته‌اند در عرصه‌های جهانی (که البته در تعیین سطح جشنواره‌های اشاره شده باید دقیق بود) موفقیت‌هایی را کسب کرده‌اند.
معیار گنگ در حمایت‌ها
از این نکته که بگذریم در فهرست آثار مورد حمایت انجمن سینمای جوان گاه آثاری دیده می‌شوند که در سال ۹۶ به تولید و نمایش در جشنواره‌ها رسیده‌اند اما در سال ۱۳۹۹ با تولیدکنندگان این آثار قرارداد تولید بسته شده و در سال ۱۴۰۰ این قرارداد تسویه شده است. این بخشی از ماجراست و شفاف‌سازی درباره اینکه حمایت از فیلمنامه‌های فیلم کوتاه بر چه اساس و معیاری است که به برخی نزدیک به ۵۰۰ میلیون ریال حمایت می رسد و به برخی آثار ۳۰ میلیون ریال نکته‌ای است که باید به آن توجه کرد.
در این میان آثار گمنامی دیده می‌شود که برای حمایت از آنها ۱۵۰ میلیون ریال پرداخت شده اما هیچ اثری از جزییات تولید آنها در دسترس نیست.
در عین حال براساس شفاف‌سازی‌ها بخش بزرگی از تسویه حساب آثار و تعهدات انجمن بر دوش مدیر بعدی است تا جایی که از مجموع ۳۲۶۵۴ میلیون ریال تعهد براساس عملکرد ۵ ماهه اول انجمن، ۱۱۲۰۵ میلیون ریال از تعهدات باقی مانده است.
این شرایط در حالی رقم می‌خورد که فیلم کوتاه «ارتودنسی» به عنوان نماینده ایران در کن اثری مستقل است که با هزینه شخصی ساخته شده و انجمن سینمای جوانان ایران نقشی در تولید این فیلم ندارد و نسبت انجمن سینمای جوانان با این اثر به انتشار یک خبر در سایت انجمن بر می‌گردد.
مورد عجیب ستاد خبری جشنواره
از دیگر نکات قابل توجه آنکه حمایت از نگارش فیلمنامه در سال ۹۹ صفر بوده و هدف کمی حمایت از ۵۰ فیلمنامه با بودجه ۳۵۰۰ میلیون ریال محقق نشده است. از این موارد که بگذریم به مدیریت جشنواره ۳۷ ام فیلم کوتاه تهران می رسیم که ۱ تا ۷ بهمن سال ۹۹ برگزار شد.
در آمار ارقام پرداختی این جشنواره با معیار پرداختی میلیون ریال، این ارقام به بخش‌های مختلف اختصاص یافته است:
۲۹۷۹ میلیون ریال کاتالوگ
۳۸۶۶ پوستر و تبلیغات
۵۱۵۵ ستاد خبری
۳۵۶۵ جوایز برگزیدگان
اختتامیه ۲۶۶۵
۲۴۱۲ تشریفات (در حالی که هزینه اقامت نداشتیم )
مقایسه نسبت جوایز جشنواره با هزینه ستاد خبری به تنهایی نشان از عدم مدیریت هزینه‌ها در برپایی این رویداد دارد.
اگر جمع هزینه‌های جانبی همچون ستاد خبری، تبلیغات، کاتالوگ و اختتامیه را با هزینه جوایز مقایسه کنیم در می‌یابیم این رقم به درستی هزینه نشده و البته که همین ارقام در مقایسه با جشنواره ۳۶ در سال ۱۳۹۸، تفاوت‌های شگرفی دارد که موضوع شفاف‌سازی را زیر سوال برده و شائبه رقم سازی را به دنبال دارد.
توجه به این فهرست و مقایسه با فهرست اشاره شده دلیلی بر این مدعاست(ارقام به میلیون ریال است):
کاتالوگ ۴۲۰ میلیون ریال
آگهی و تبلیغات ۲۹۸۵
ستاد خبری ۱۳۷۰
به یکی از حواشی دیگر انجمن سینمای جوانان ایران برمی‌گردیم جایی که انجمن دست حمایت خود را از المپیاد فیلمسازی نوجوانان در سال ۱۴۰۰ برداشت.
نگاهی به هزینه‌های این رویداد هم نشان می‌دهد مدیریت هزینه‌ها بیشتر به چه سمت و سویی است (ارقام به میلیون ریال است):
پیوست شماره۵ حمایت از برگزاری المپیاد فیلم سازی نوجوانان در ۱۱ماهه سال ۱۳۹۹
۶۰ میلیون ریال جوایز
انتخاب و داوری ۹۱۰
اجرایی جشنواره ۱۰۸۸
کاهش تولیدات به رغم افزایش بودجه
در کنار همه این موارد سیاست انجمن سینمای جوانان ایران در سال ۹۹ کاهش حمایت از تولیدات بوده تا جایی که این انجمن سال ۹۹ از ۳۴۴ اثر حمایت کرده و ۲۸۶۲۵ میلیون ریال برای این بخش هزینه کرده اما سال ۹۸ از ۴۹۸ اثر با پرداخت ۱۹۰۵۷ میلیون ریال حمایت کرده بوده‌است. توجه به ارقام اشاره شده نشان می‌دهد که به رغم افزایش بودجه، کاهش تولیدات در دستور کار قرار گرفته بوده که این خود مسئله قابل تاملی است. هرچند که می‌توان توجیهاتی مانند تورم را برای این موضوع متصور شد اما اختلاف ارقام مقایسه‌ای این توجیه را هم نخواهد پذیرفت.
از این موارد که بگذریم انجمن سینمای جوانان ایران در سال‌های اخیر در زمینه خریداری تجهیزات فیلمسازی که ابزار تولید فیلم برای فیلمسازان جوان است اقدامی انجام نداده و حمایت از دفاتر این انجمن به سطح برگزاری دوره‌های آموزشی و برگزاری هفته فیلم و برگزاری همزمان جشنواره فیلم کوتاه در شهرستان‌ها همزمان با تهران تنزل پیدا کرده است.
در کنار این مهم بدعت استفاده از عنوان مشاور به جای هیات انتخاب است. کارشناسان بر این اعتقادند با بدعت‌گذاری مشاوران متعدد در جشنواره فیلم کوتاه، این رویداد تنزل قابل توجهی یافته تا جایی که بسیاری از افراد که به عنوان مشاور در فهرست دبیر جشنواره گنجانده شدند از این جشنواره برای خود اعتبار کسب کردند تا بر اعتبار آن بی‌افزایند.
ذکر این نکته نیز ضروری است سالیانه آکادمی اسکار فهرست جشنواره‌های کوتاه را ارائه می‌کند. جشنواره‌هایی که در بین فیلمسازان فیلم کوتاه محبوب هستند. اگر به عمر جشنواره فیلم کوتاه توجه کنیم در می‌یابیم اگر این رویداد امروز مورد توجه فیلمسازان کوتاه است به یک دوره خاص منحصر نمی‌شود و این اتفاق حاصل سال‌ها نگهداری از این رویداد سینمایی است و افراد بسیاری برای این مهم تلاش کرده‌اند از اینرو پنهان شدن زیر چتر این موفقیت برای عدم پاسخگویی درباره دلایل حذف آثار مورد تایید مشاوران به اصطلاح دبیر یا همان هیات انتخاب، نمی‌تواند گره کور مدیریت انجمن را باز کند.
به هر حال با روی کار آمدن محمد خزاعی این امیدواری وجود دارد انجمن سینمای جوانان ایران بتواند بار دیگر روی ریل سیاستگذاری صحیح و استفاده از فیلمسازان باتجربه کوتاه قرار گیرد و از دایره انحصار خارج و بار دیگر به مامنی برای فیلمسازان کوتاه تبدیل شود.
