محسن شیرزایی که پیش‌تر مستند «بغض هامون» را ساخته بود، برای فیلم جدید خود سراغ وضعیت صید و ملوانان جنوب سیستان و بلوچستان رفته و «ناقوس دریا» را به تازگی به پایان رسانده است. این فیلم در پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران (سینما حقیقت) به نمایش در خواهد آمد.

این مستند ساز زاهدانی درباره مستند خود به ایسنا می‌گوید: مستند «ناقوس دریا» یک روایت موضوع محور از آنچه در این سال‌ها بر مردم جنوب سیستان و بلوچستان رفته را به تصویر کشیده است؛ مردمانی که مجبورند جهت امرار معاش به آب‌های خیلی دور و اقیانوس هند سفر کنند. البته ماهیگیران سیستان و بلوچستان از دیرباز به شکل سنتی به صید ماهی در اقیانوس هند می‌پرداختند، اما به واسطه حضور صید ترال آن‌ها مجبور شده‌اند به آب‌های خیلی دورتر سفر کنند. پدیده دزدی دریایی در اقیانوس هند سال‌هاست از صیادان عمدتاً بلوچ فراساحل ایران قربانی می‎‌گیرد؛ این پدیده که از سال ۱۳۹۱ آغاز شد، تاکنون موجب به دام افتادن ۵۴ لنج فراساحل چابهار و کنارک شده است.

او ادامه می‌دهد: متاسفانه در سال‌های اخیر حضور صید مخرب ترال در سواحل خلیج فارس و دریای عمان به دامنه بحران صید و صیادی دامن زده است و به یکی از پر چالش‌ترین مشکلات ماهیگیران جنوب ایران بالاخص صیادان چابهار و کنارک در استان سیستان و بلوچستان بدل شده است. ماهیگیران چابهار و کنارک ترجیح می‌دهند برای صید بیشتر که غالباً تن ماهیان هستند، بیش از دو هزار مایل از سواحل سیستان و بلوچستان دور شده و گاهی به طور غیرقانونی وارد آب‌های سرزمینی سودان و سومالی شوند و اقدام به ماهیگیری کنند که متاسفانه در دام دزدان دریایی سومالی قرار می‌گیرند.

وی با اشاره به اینکه زمانی که عمر آخرین دولت رسمی سومالی در سال ۱۹۹۱ به پایان رسید، جنگ داخلی و قحطی‌های مداوم مردم این کشورآفریقایی را به تامین معاش از این طریق سوق داده است، می‌گوید: یکی از دلایلی که موجب شده ماهیگیران سیستان و بلوچستان از آب‌های خطرناک سومالی سر در بیاورند، صید کلی ماهیان دریا به وسیله کشتی‌های بزرگ صنعتی و ترال‌های چینی است که هر از چند گاهی در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان به صید می‌پردازند. این کشتی‌ها دریا را جارو می‌کنند که علاوه بر خطر زیست محیطی موجب خالی شدن سفره صیادان در منطقه شده است، به همین دلیل ماهیگیران بومی مجبور می‌شوند برای تامین معاش وارد آب‌های خطرناک سومالی شوند و به صید ماهی بپردازند.

شیرزایی اضافه می‌کند:‌ ما در این فیلم تلاش کردیم تا بخشی از چالش‌های صید و صیادی در جنوب سیستان و بلوچستان را به تصویر بکشیم. در حالی که این استان ظرفیت بالایی در به کارگیری افراد و تولید اشتغال دریایی دارد متاسفانه در حال حاضر به یک بحران نزدیک شده است. البته خوشبختانه با پیگیری‌ها و اعتراض‌های مردمی، مجلس در آذرماه ۱۳۹۹ طرح ممنوعیت صید ترال را به مدت دو سال به اجرا در آورد و این در حالی است که بسیاری از ترال‌های چینی به مالکیت شرکت‌های ایرانی در آمده‌اند و این زنگ خطر وجود دارد که ما به دست خودمان به دریای خودمان آسیب وارد کنیم که به هیچ وجه قابل دفاع نیست و می‌تواند شرایط بدی از قبیل بیکاری و خانه نشینی صیادان در جنوب سیستان و بلوچستان را در پی‌ داشته باشد.

او با بیان اینکه «ناقوس دریا» به تبعات انسانی این موضوع نزدیک می‌شود و آن را از حیث آسیب رساندن ترال و دزدان دریایی سومالی به ماهیگیران جنوب سیستان بلوچستان مورد بررسی قرار می‌دهد. بسیاری از ملوان‌ها مفقود شده‌اند و خانواده‌هایشان چشم به راهشان هستند و هنوز هیچ اطلاعی از سرنوشت آن‌ها در دست نیست، ادامه می‌دهد: در بخشی از داستان این فیلم در جستجوی ۱۴ ملوان مفقود شده هستیم که متاسفانه در رسانه‌ها عکسی دال بر معرفی آن‌ها منتشر شده در حالی که عکس منتشر شده هیچ ربطی به آن ۱۴ ملوان ندارد. بیش از ۶ سال است که از سرنوشت آن ۱۴ ملوان خبری در دست نیست. این ملوانان در اسفند ۱۳۹۳ جهت صید به ناخدایی بشیر احمد بنگال زهی به دریا رفته‌اند و هیچ وقت باز نگشته‌اند، تنها تماس آن‌ها نشان از خرابی لنج و اسیر شدن در دست گروهی از دزدان دریایی سومالی بوده است. «ناقوس دریا» تلاش می کند روایت شفافی از ماجرای این ملوانان را بازگو کند به سراغ کسانی می‌رود که مستقیما با دزدان دریایی سومالیایی رودرو شده‌اند.

ا