فیلم «بالا را نگاه نکن» / Don’t Look Up به کارگردانی آدام مککی داستان دو ستارهشناس به نامهای رندال مندی و کیت دیبیاسکی را دنبال میکند که کهکشان را بررسی کرده و زیر نظر دارند. بعد از اینکه متوجه میشوند شهاب سنگی به بزرگی یک کوه در راه زمین است، قصد دارند که دولت آمریکا و عموم مردم را از این موضوع خبردار و از نابودی سیاره جلوگیری کنند.
چیزی که کندال و کیت به سرعت متوجه میشوند این است که پیامشان برای نجات مردم، در سیاست، سرمایهگرایی و قدرت غرق میشود و این موضوعات به جای اینکه کمکی برای توقف شهاب سنگ قبل از برخورد با زمین باشند، در حال ایجاد تهدیدی دیگر هستند.
آدام مککی را بیشتر بهخاطر فیلمهای «رکود بزرگ» و «معاون» میشناسیم وظیفهی کارگردانی و نویسندگی این فیلم ۱۴۵ دقیقهای را برعهده داشته است. این فیلم، خارقالعادهترین بازیگران سال را گرد هم آورده است به غیر از دیکاپریو و لارنس در نقشهای اصلی، مریل استریپ در نقش رئیس جمهور ایالات متحده و جونا هیل در نقش پسر و رئیس ستاد وی و متیو پری و کریس ایوانز به عنوان مقامات کابینه او در این اثر ظاهر میشوند.
تایلر پری و کیت بلانشت نیز در نقش مجریان یک برنامه گفتگوی صبحگاهی بازی میکنند. از دیگر بازیگران فیلم بالا رو نگاه نکن میتوان به تیموتی شالامی، ران پرلمن و آریانا گرانده اشاره کرد که گرانده اتفاقا نقش یک خواننده پاپ را بازی میکند.
«به بالا نگاه نکن» ممکن است خندهدارترین فیلم سال ۲۰۲۱ باشد. همچنین افسردهکنندهترین فیلم است، و این ترکیب عجیب تجربهای بینظیر را به وجود میآورد. آدام مک کی، نویسنده و کارگردان، بیش از دو ساعت به شما میخندد و در عین حال شما را متقاعد میکند که دنیا رو به پایان است. این فیلم با برخی از تحسینشدهترین ساتیرهای سیاسی تاریخ مانند دکتر استرنج لاو استنلی کوبریک و سگ را بجنبان بری لوینسون مقایسه شده است.
این فیلم طنزی است که آمریکاییهای ضد علم، ضد روشنفکر و ضد منطق را هدف قرار میدهد که در حد افراط ساده لوح هستند و توسط رسانههای اجتماعی شستشوی مغزی میشوند. این داستان بهطور قابلتوجهی پیشبینیکننده است، زیرا شبیه یک تمثیل درباره همهگیری است، حتی این مفهوم قبل از COVID-۱۹ در رسانهها اعلام شد و در ابتدا قرار بود در آوریل ۲۰۲۰ جلوی دوربینها برود.
مککی گاهی به سمت نشان دادن فاجعه میرود و گاهی زندگی روزمره را نشان میدهد که با وجود نزدیکی فاجعه و نابودی همچنان ادامه دارد. این فیلمی است دربارۀ بعضی بیماریهای مدرن؛ بیماریهایی مثل عدم پذیرش مسئولیت شخصی در روابط روزمره و در سطح سیاسی، نادیده گرفتن دیدگاههای کارشناسی و مرگ حقیقت در اخبار رسانهها. شاید این تلاش برای انتقاد از وضع اجتماعی در فیلم کمی زیاده از حد باشد، اما به هر حال مککی پایان فیلم را زیبا و نیشدار از کار درمیآورد.
خلاصه اینکه فیلم «به بالا نگاه نکن» زندگی معاصر را دیوانهوار و ترسناک و در عین حال بامزه به تصویر میکشد. همۀ مضامین فیلم خوب جا نمیافتند، اما چیزهای خوب به اندازۀ کافی هست که آن را به یک فیلم پرستارۀ تند و تیز و جسورانه تبدیل کند.
کورتنی هاوارد(منتقد سینما) درباره فیلم نوشت: بالا رو نگاه نکن آدام مککی کمدی هجوآمیز بسیار خندهداری است. لئوناردو دیکاپریو، جنیفر لارنس و مریل استریپ، فوقالعاده هستند. تیموتی شالامی واقعا ارزشمند عمل میکند. موسیقی نیکلاس بریتل، عالی است. تدوینگر فیلم، هنک کوروین در برش صحنهها و برجسته کردن کمدی فیلم، استادانه کار کرده است.
اسکات فاینبرگ (منتقد سینما) نوشت:بالا رو نگاه نکن، دکتر استرنج لاو امروزی و یک یادآوری خندهدار، بیمارگونه و درخشان از این موضوع است که اگر ما به سرعت، خودمان رو جمع و جور نکنیم، دنیا به فنا خواهد رفت. در این فیلم، اجرایی عالی از جمعی از بهترین بازیگرانی که تاکنون کنار هم قرار گرفتهاند میبینیم و آهنگی جالب از آریانا گرانده میشنویم. بالا رو نگاه نکن به قدری جذاب است که تا لحظه تیتراژ پایانی، غرق فیلم میشوید.