«آیدین»پرتره‌ای پس از مرگ که مسیر درستی پیمود

«آیدین» فیلم پرتره‌ای پس از مرگ است که تمام امکانات اینکه به یک خوانش غلط در زمان ساخت بیفتد را داراست اما از تمام این مسیرها به سلامت بیرون می‌آید.
مستند آیدین که درباره زندگی حرفه ای بسکتبالیست فقید آیدین نیکخواه بهرامی ساخته شده است تلاش کرده تا با کمک یک آرشیو پربار پژوهشی اما با یک تدوین درست و حساب شده فیلم را از حالت گزارشی فاصله دهد و با دقت در اندازه های هر بخش مخاطب را در تمام طول فیلم با خود همراه کند.
معمولا برعکس تصور عام ساخت چنین مستندهایی دشوارتر است و برای اینکه جذابیت لازم برای دنبال کردن را داشته باشند شرایط محدودتری دارند. در این مستند از تمام امکانی که آرشیو به فیلمساز داده است، استفاده شده تا به یک فرم بیانی برسد و آن فرم را با تکنیک تدوین به دست آورد.
در فیلم های مستند این‌چنینی اگر روایت کل‌های سخنگو با گریززدن به تصاویر آرشیوی و حفظ تایم پیش نرود به مسیر غلطی می افتد که در آیدین این مسیر درست پیش رفت. فیلم ریتم و فرم مناسب خود را پیدا کرد و استفاده از عکس های آرشیوی با تغییراتی در رنگ که پیشتر این تکنیک را در مستند بهارستان خانه ملت و نوع روایتش دیده بودیم به شکلی مناسب اتفاق افتاد.
فیلم در محتوای خود قصد احساساتی کردن مخاطب را ندارد و در روایت در جایی درست، وجه دراماتیک اثر تاثیر لازم را می گذارد.
مستند به هویت خود متعهد مانده است و با اینکه از ورزشکاری فقید و مهم حرف می زند، در آنجا که لازم است درباره ضعف های روحی او هم سخن می گوید و از تقدیس می پرهیزد و این هم کمک می‌کند تا تاثیر واقعی بیشتری بر مخاطب داشته باشد.
لحن راوی محتوای فیلم را نمی پوشاند و محتوای اصلی بر لحن راوی سوار است و این هم اتفاق درستی بود که اگر عکس آن بود فیلم را ضعیف می کرد.
استفاده از فیلم های شخصی آیدین نیکخواه بهرامی در کنار آرشیوهای فضای حرفه ای او توانسته با جاگیری درست به هم پوشانی درستی برسد و برای عمق بخشیدن به تصور مخاطب از شخصیت اصلی مستند کمک کند؛ نوعی شخصیت پردازی و پیدا کردن «زاویه روایت».
در بخش مصاحبه ها کاملا به این اطمینان می رسیم که اثر بخش پژوهشی خوبی داشته و این وقتی خودش را نشان می دهد که با بازیکن تیم مقابل از قطر مصاحبه می شود.
آیدین اثری شریف و قابل دفاع است که ابداً ملال آور نیست و در عین حال نمی توان گفت یک اثر تلویزیونی باشد بلکه تمام دقت لازم به کار رفته تا از حد متوسط رو به بالا حرکت کند و این تا اواسط فیلم و ایجاد کشش برای مخاطب پیش می رود و پس از آن در پارت های پایانی فیلم حتی متوجه می شویم فیلم جدای از موضوع توانسته با تکنیک جذابیت کافی و به اندازه را ایجاد کند تا آن را یک تجربه موفق بدانیم.
آیدین و صمد و ارتباط این دو برادر و نوع برخورد فیلم با این رابطه هم به درستی شکل گرفت و به مسیر غلطی نرفت.
فیلم پرتره‌ای پس از مرگ است که تمام امکانات اینکه به یک خوانش غلط در زمان ساخت بیفتد، را داراست اما از تمام این مسیرها به سلامت بیرون آمده است.
اکران فیلم مستند آیدین از ۲ شهریورماه در سینماهای «هنر و تجربه» آغاز شد. آیدین به کارگردانی اشکان مهریار و تهیه‌کنندگی ‎مهدی برجیان، روایتی از زندگی آیدین نیکخواه بهرامی بازیکن فقید بسکتبال ایران با صدای پرویز پرستویی است.
آیدین نیکخواه بهرامی پس از قهرمانی تیم ملی در جام ملت‌های آسیا در سال ۲۰۰۷ میلادی و کسب سهمیه المپیک، در حالی که تنها چندماه به حضورش به همراه تیم ملی در المپیک پکن باقی مانده بود، در جاده چالوس در یک سانحه رانندگی درگذشت.
در خلاصه داستان این فیلم مستند آمده است: خاطره گویی از زبان خانواده و هم‌بازی‌های آیدین نه تنها این مستند را جذاب کرده، بلکه شخصیت این اسطوره فقید را به علاقه مندان و به خصوص نسل جدید بسکتبال معرفی کرده است.