حذف معافیت مالیاتی فعالیتهای هنری که گستره وسیعی از مشاغل این حوزه را در برمیگیرد سبب اعتراض هنرمندان شده چرا که بسیاری از آنها با توجه به وضعیت دو سال اخیر ناشی از پاندمی با مشکلات عدیدهای روبرو شدهاند. آنها توقع دارند که در شرایط سخت اقتصادی فعلی، دولت حامی باشد نه اینکه بار مضاعفی به مشکلاتشان تحمیل کند.
مسئله حذف معافیت مالیاتی هنرمندان در دو، سه سال اخیر بارها جدیتر از قبل مطرح شده و هر بار علاوه بر اعتراض، تلاش میشد تا درباره فعالیت هنرمندان و این که تنها درصد محدود و مشخصی از این جامعه درآمد بالایی دارند و همه «سلبریتی» نیستند، شفاف سازی شود اما سرانجام در بودجه سال ۱۴۰۱ معافیتهای مالیاتی برداشته شده و بدین ترتیب مشاغلی که پیش از این بر اساس بند «ل» ماده ۱۳۹ مالیاتهای مستقیم از پرداخت مالیات معاف میشدند ، حال موظف به پرداخت مالیات هستند.
این مشاغل در سه دسته تولید، تکثیر، توزیع و نمایش فیلم اعم از سینمایی و خانگی/ تولید، تکثیر و توزیع اجرای صحنهای موسیقی، پخش و فروش آثار صوتی و تصویری اعم از خانگی و تلویزیونی/ تئاتر و نمایش صحنهای/ هنرهای تجسمی و سنتی تعریف میشوند. در هر کدام از این دستهها مشاغل مربوط با جزئیات عنوان شدهاند که به این شرح هستند:
۱) تولید، تکثیر، توزیع و نمایش فیلم (اعم از سینمایی و خانگی): فیلمنامه نویسی، تهیهکنندگی فیلم سینمایی، تهیهکنندگی فیلم مستند، تهیهکنندگی فیلم کوتاه، کارگردانی، دستیاری کارگردانی، کارگردانی مراسم سینمایی (جشنواره)، صدابرداری، دستیاری صدابرداری، صداگذاری، دستیاری صداگذاری، فیلمبرداری، مدیریت فیلمبرداری، دستیاری فیلمبرداری- طراحی صحنه و لباس (طراحان فیلم)- طراحی فنی و اجرای صحنه (دکور) – تدوینگری، دستیاری تدوینگری، تدارکات، مدیریت تدارکات، دستیاری تدارکات، طراحی و اجرای جلوههای ویژه، مسئولیت جلوههای ویژه(بصری-کامپیوتری)، مسئولیت جلوههای ویژه (میدانی)، بازیگری، بازیگردانی، بدلکاری، چهرهپردازی، دستیاری چهرهپردازی، خدمات لابراتوری فیلم،عکاسی فیلم، آهنگسازی، انیمیشنسازی (انیماتور)- مستندسازی، نورپردازی، دستیاری نورپردازی، نمایش و عرضه و فروش فیلم و آثار تصویری (اعم از دیجیتالی و غیردیجیتالی)، اجرای طرح فیلم و سریال، برنامهریزی، دستیاری صحنه، دستیاری لباس، جامهداری، نوازندگی، مدیریت سالن سینما، خدمات نمایش سینما، دبیری و مدیریت اجرایی مراسم سینمایی (جشنواره)، اجرای مراسم سینمایی (جشنواره)، نویسندگی، تدریس سینما، نقد سینمایی، سردبیری نشریه سینمایی، مشاور رسانهای فیلم، طراحی و اجرای تبلیغات فیلم، طراحی و تولید و عرضه بازیهای رایانهای
۲) تولید، تکثیر، توزیع، اجرای صحنهای موسیقی، پخش و فروش آثار صوتی و تصویری اعم از خانگی و تلویزیونی:
تنظیمکننده آهنگ، آهنگسازی، نوازندگی، شعر، ترانه، خوانندگی، ضبط و صداگذاری استودیویی و صحنهای، گرافیک و عکاسی هنری و اجرای صحنهای موسیقی، رهبر ارکستر، تهیهکنندگی ، نشر و تکثیر و پخش و فروش آثار صوتی (یا صوتی تصویری)
۳) تئاتر و نمایش صحنهای: نمایشنامه نویسی، کارگردانی، تهیهکنندگی، صدابرداری طراحی و اجرای صحنه، نورپردازی، بازیگری، تدارکات، چهرهپردازی، نمایش صحنهای از قبیل پردهخوانی، تعزیهخوانی، حمله خوانی، مناقب خوانی، شاهنامهخوانی، قوالی، روحوضی، تئاتر عروسکی، خیمه شب بازی، بازی خیال، بی بی جان، پهلوان کچلک، جی جی ویجی، سیاه بازی، نمایش خیابانی، آیین سنتی نمایش، نمایش های شادیآور (تقلید، تخت حوضی و میر نوروزی)، خرده نمایش ها (معرکه، بقال بازی، پیش پرده خوانی) طراحی لباس، طراحی نور،سخنوری، شیوه های نمایشی ( اپرا و نقالی)، تلویزیونی و خانگی آثار نمایشی، نمایش تئاتر، آموزش و پژوهش تئاتر و هنرهای نمایشی و نظایر آن.
۴) هنرهای تجسمی وسنتی: نقاشی، طراحی، خوشنویسی، گرافیک، عکاسی هنری، آثار حجمی، یادمان، تندیس، سرویس، مجسمه سازی، کتابت، نگارگری، سفالگری، سرامیک، کاریکاتور، آموزش و پژوهش هنرهای تجسمی و سنتی، هنرهای چوب، خاتم، منبت، میناکاری، طراحی و بافت فرش گلیم، بافت پارچه، سنگ کاری، معرق، منبت،تذهیب و تشعیر، هنرهای فلز، نقاشی قهوه خانه ای، خیالی نگاری، مرمت آثار و بنا، شیشه کاری، مرمت و بازسازی آثار تاریخی، فرهنگی و باستانی، برگزازی مسابقه، نمایشگاه و جشنواره ، فروشگاه نگار، نگارخانه ، موزه.
حال جمعی از هنرمندان در پی انتشار متن نهایی مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱، کارزاری را برای جمعآوری امضا در اعتراض به این حذف معافیت مالیاتی به راه انداختهاند. در نامهای که به همت چند انجمن از هنرهای تجسمی خطاب به محمدباقر قالیباف -رییس مجلس شورای اسلامی- نوشته شده و تا کنون نزدیک به چهار هزار نفر از صنوف دیگر هنری چون سینما و تاتر آن را امضا کردهاند و امضاها ادامه دارد ،آمده است که پس از مصائب از گذرانده اهالی هنر به دنبال شیوع پاندمی و سایر مسائل معیشتی، اتخاذ این تصمیم جز تحمیل بار مضاعف به بدنه فرهنگی و هنری جامعه و متضرر کردن بخش اعظمی از فعالان حوزه فرهنگ و هنر دستاورد دیگری ندارد.
در این باره دلایلی مطرح شده از جمله اینکه فعالیتهای هنری پهنه گستردهای از هنرهای مختلف را در بر میگیرد و با کنار گذاشتن جمع اندکی از این گروه با درآمد قابل تامل، قاطبه جامعه هنری در ایران فاقد درآمد مکفی جهت تامین حداقلهای زندگی بوده و حتی غالبا درگیر مسایل اولیه معیشتی نیز هستند.
همچنین اشاره شده که آمار بسیار زیاد متقاضیان در صف انتظار بیمه هنرمندان در صندوق اعتباری هنر، بر این مهم صحه میگذارد که این گروه حتی به عنوان مشمولان مشاغل از حمایت بیمهای و تامین اجتماعی در جامعه محروم هستند و با وجود این فقدان حمایتی، حذف معافیت مالیاتی تا سقف مقرر در لایحه بودجه نیاز به نگاهی عمیقتر و کارشناسانهتری دارد.
در این نامه اشاره شده که «پس از همهگیری جهانی بیماری کرونا ما شاهد حمایت دولتها در سرتا سر جهان از مشاغل هستیم، متاسفانه با توجه به اینکه محصولات و تولیدات هنری در سبد ضروریات جامعه نیست و بیشک جامعه فرهنگ و هنر به قدر چشمگیری متضرر از این پاندمی شدهاند، به جای اینکه شاهد حمایت از هنرمندان باشیم، با حذف این معافیت شاهد دوصد چندان گشتن تضرر و عدم حمایت از هنرمندان خواهیم بود.»
متن کامل نامه و اسامی امضا کنندگان در این لینک https://www.karzar.net/30241 مشاهده میشود.
گویا قرار است بررسی نهایی مصوبات در صحن علنی مجلس از هفته آینده آغاز شود.