فاطمه معتمدآریا، ایرج طهماسب، حمید جبلی، مرضیه برومند، هومن حاجیعبداللهی، هادی حجازیفر و هوتن شکیبا از هنرمندانی هستند که در آغاز، در نمایشها و برنامههای عروسکی حضوری فعال داشتند و اینک در دیگر عرصهها، به شهرت رسیدهاند.
هرکسی کو دورماند از اصل خویش/بازجوید روزگار وصل خویش. کمتر کسی پیدا میشود که حالا هوتن شکیبا را نشناسد؛ هنرمندی که کارش را با تئاتر شروع کرد اما بخشی از مخاطبان، او را با شخصیت دیبی در مجموعه «کلاه قرمزی» شناختند. صدای او در چندین فصل در مجموعه «کلاه قرمزی» بود و مخاطبان زیادی هم داشت اما کسی چندان با چهرهاش آشنایی نداشت تا اینکه هوتن شکیبا در سریال «لیسانسهها» و فیلم سینمایی «شبی که ماه کامل شد» ایفای نقش کرد و موفق شد سیمرغ بلورین جشنواره را از آن خود کند.
حالا هم با اینکه هوتن شکیبا در عرصه بازیگری به شهرت رسیده، اما هرگز از صداپیشگی و عروسکها، یعنی جایی که ریشهاش در آن شکل گرفته، فاصله نگرفته است. او این روزها، در مجموعه «مهمونی» به کارگردانی ایرج طهماسب، جای شخصیتهای شاباش و بچه صحبت میکند. به بهانه بازگشت دوباره هوتن شکیبا به این عرصه، نگاهی انداختهایم به چند هنرمندی که در برنامههای عروسکی حضوری موفقی داشتند و با آنها به شهرت رسیدند.
کشف شدگانی که ستاره شدند
حمید جبلی، فاطمه معتمدآریا و ایرج طهماسب، سه فارغالتحصیل تئاتر بودند که با صداپیشگی و عروسکگردانی مجموعه «مدرسه موشها» در تلویزیون دیده شدند. حمید جبلی جای کپل، ایرج طهماسب جای دمباریک و فاطمه معتمدآریا جای نارنجی و خواهر عینکی صحبت میکردند؛ هنرمندانی که در ادامه کار هنری، مسیرهای دیگری را هم دنبال کردند.
معتمدآریا بعد از «مدرسه موشها»، صداپیشه دو شخصیت گلباقالیخانوم و نبات در مجموعه «خونه مادربزرگه» به کارگردانی مرضیه برومند شد، بعد از این مجموعه، در چند فیلم و سریال ایفای نقش کرد اما بازهم نتوانست از عروسکها فاصله بگیرد. دو فیلم سینمایی «کلاه قرمزی و پسرخاله» و «کلاه قرمزی و سروناز» به کارگردانی ایرج طهماسب، کارهایی بودند که فاطمه معتمدآریا در آنها حضور داشت اما نه به عنوان عروسکگردان و صداپیشه، بلکه به عنوان بازیگر، بعد از این دو فیلم، همان مسیر بازیگری را ادامه داد و بیش از پیش به شهرت رسید البته در این میان کارِ کارگردانی و تهیهکنندگی را هم دنبال کرد.
حمید جبلی هم از دیگر هنرمندان برنامه «مدرسه موشها» بود که کارش را از سال ۱۳۵۱ و در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد و در سال ۱۳۵۷ نیز در تئاتر مشغول به فعالیت شد. فعالیت تلویزیونیش را از اوایل دهه ۶۰ با بازی در مجموعه تلویزیونی «محله بر و بیا» آغاز کرد و همان زمان، به مجموعه «مدرسه موشها» هم پیوست و جای عروسک کپل صحبت کرد و سالها بعد، صداپیشه کلاهقرمزی و پسرخاله شد.
ایرج طهماسب و زندگی با عروسکها
ایرج طهماسب، دیگر عضو این گروه سه نفری است که هنوز هم سر و کارش با عروسکهاست و هیچگاه فاصلهای دور با آنها پیدا نکرد. طهماسب، بازیگری را با فیلم «آن سوی مه» به کارگردانی منوچهر عسگرینسب آغاز کرد و در ادامه، در سریالها و فیلمهایی چون «آرایشگاه زیبا» و «صبحگاه خونین» هم نقشآفرینی کرد. او سپس، نویسندگی و کارگردانی «کلاه قرمزی و پسرخاله» را برعهده گرفت و خودش هم در آن بازی کرد.
پس از آن هم در عینحالی که بازیگری و کارگردانی را در سینما دنبال میکرد، سری مجموعه «کلاه قرمزی» را از سال ۱۳۸۸ تا سال ۱۳۹۷ روی آنتن تلویزیون برد و اجرای این برنامه عروسکی را هم خودش بر عهده گرفت. طهماسب حالا برنامه «مهمونی» را برای شبکه نمایش خانگی ساخته است؛ برنامهای که در آن خبری از کلاه قرمزی و پسرخاله نیست و به جای آنها، عروسکهای بچه، پشه، قیمه، مگسی و… یک مجموعه جالب را ساختهاند. این بازیگر، کارگردان و نویسنده، در ۴ دهه گذشته نشان داده، همیشه کارهای عروسکی را انتخاب اولش قرار داده و هیچگاه خاستگاه خود را فراموش نکرده است.
بیشتر بخوانید:
عکس یادگاری دنیا فنیزاده در پشت صحنه «کلاه قرمزی»
کلاه قرمزی و پسرخاله مهمان نوروزی شبکه دو
«کلاه قرمزی ۳» در انتظار بازگشت ایرج طهماسب به ایران
کشف شدن این استعدادها، بهخاطر انتخاب درست و دقت نظر مرضیه برومند بود، کسی که کارگردانی برنامههای عروسکی زیادی از جمله «خونه مادربزرگه»، «مدرسه موشها»، «شهر موشها»، «قصههای تابه تا» و … را برعهده داشته در بین کارهایش سراغ ساخت و بازی در فیلم و سریالهای زیادی رفته است اما در نهایت نتوانسته از عروسکها فاصله بگیرد و بخش زیادی از مخاطبان نیز او را با کارهای عروسکی که ساخته است، بهیاد دارند.
دو چهره دیگر عروسکی در سینما و تلویزیون
جدا از هوتن شکیبا که کارش را با عروسکها آغاز کرد و امروز به عنوان بازیگری توانا شناخته میشود، باید به دو هنرمند دیگر هم اشاره کرد.
هادی حجازیفر، دانشآموخته تئاتر از پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. او که در سال گذشته، با روی پرده بردن اولین فیلم سینمایی خود با نام «موقعیت مهدی»، توانست سیمرغ بلورین چهلمین جشنواره فیلم فجر را به خود اختصاص دهد، از هنرمندانی است که سالها کار عروسکی میکرد. این بازیگر، حتی در سال ۱۳۹۳ برای کارگردانی تئاتر عروسکی «ملاقات با بانوی سالخورده»، توانست جایزه بهترین کارگردانی تئاتر فجر را هم از آن خود کند.
حجازیفر، اینک هم به عنوان یک بازیگر توانا و هم در قامت یک کارگردان موفق، شناخته میشود و این مشغلههای تازه، شاید فرصت کار کردنش با عروسکها را برای همیشه از او بگیرد.
هومن حاجی عبداللهی، یک چهره شناخته شده در عرصه تلویزیون است که سالها با عروسکها کار کرده و موفق هم بوده است. او ابتدا، با صدای پنگول در برنامه «رنگین کمان» شناخته و بعد از آن هم در عرصه اجرای تئاتر دیده شد و حالا هم به عنوان بازیگر به کارش ادامه میدهد.
این بازیگر، پس از بازی در سریال «پایتخت» به کارگردانی سیروس مقدم، بیش از پیش شناخته شد و حالا هم در سریال «خوشنام» به عنوانی یکی از نقشهای اصلی، ایفای نقش میکند.