مریم الهامیان کارگردان مستند «امید شهر خسته» با اشاره به اینکه “بسیاری از هواداران تیم نساجی دوست دارند این فیلم را ببینند اما قائمشهر سینما ندارد” درباره چالشهای ساخت این فیلم گفت: برای آنکه بتوانم بازیها را از نزدیک ببینم، اطراف ورزشگاه میچرخیدم تا بتوانم بهترین موقعیت مثل یک ارتفاع، ساختمان یا هر جایی که میتوانستم به زمین بازی مشرف باشم، پیدا کنم زیرا اجازه نمیدادند همراه با تیم فیلمبرداری وارد ورزشگاه شوم.
مریم الهامیان و مصطفی حاجیقاسمی دو کارگردان مستند «امید شهر خسته» در گفتوگو با ایسنا درباره علاقهشان به ساخت مستندی “درباره تیم نساجی قائمشهر و هواداران آن که بعد از ۲۴سال امیدوارند تیمشان به لیگ برتر صعود کند” بیان کردند: قائمشهر، شهری کوچک به نوعی کارگری است. در واقع همانطور که در فیلم نشان داده میشود این شهر به خاطر وجود کارخانه نساجی شکل و رونق گرفت بنابر این مردم به این کارخانه که هر کدام به نحوی با آن ارتباط داشتهاند بسیار ارادت دارند و به همین دلیل از هواداران پرشور تیم نساجی قائمشهر هم هستند.
الهامیان ادامه داد: این فیلم درواقع نوعی ادای دین من به شهرم است. آقای حاجیقاسمی اولین بار موضوع را مطرح کرد و گفت این سوژه میتواند جالب باشد. این تیم یکی از پرهوادارترین تیمها بعد از استقلال و پرسپولیس است و سرنوشت دراماتیکی دارد. در سفری که در سال۹۷ به قائمشهر داشتیم ما موقعیت تیم نساجی رو در مسابقات حساس دیدیم و به همین دلیل ساخت فیلم را شروع کردیم.
این کارگردان افزود: زمانی که فیلمبرداری را شروع کردیم هوادارها هنوز مطمئن نبودند این تیم برنده میشود. در این روند با آقای نادری و پورمند آشنا شدیم. رضا نادری که در کودکی پدرش را در راه هواداری تیم نساجی از دست داده و خودش سرپرست هواداران است و جواد پورمند معروف به جواد یخی که نذر کرده در صورت صعود به لیگ برتر پیاده به زیارت امام رضا(ع) برود.
حاجیقاسمی با بیان اینکه “قائمشهر حتی یک سالن سینما یا تئاتر ندارد” گفت: این شهر حتی یک کتابخانه بزرگ یا جای گردشگری جدی ندارد. بنابر این همین یک تیم فوتبال است که میتواند انرژیهای مردم در آن تخلیه شود و برایشان هیجان داشته باشد. البته همانطور که در مستند هم به تصویر کشیده شده، طرفداری از این تیم زن و مرد هم ندارد و همه طرفدار آن هستند.
الهامیان اضافه کرد: ما لزوما نمیخواستیم فیلمی درباره تیم نساجی بسازیم بلکه میخواستیم هواداران را به تصویر بکشیم و جنبه مردمی بودن تیم برایمان اهمیت داشت. البته ما بنا داشتیم تا با چند نفر از بازیکنانی که مورد علاقه مردم بودند نیز صحبت کنیم اما در آن شش هفته مسابقات، فشار روانی بازیکنان بالا بود به همین دلیل اجازه داده نشد تا بتوانیم با آنها گفتوگوی اختصاصی داشته باشیم. بسیاری از هواداران به ما گفتند که برای چه از این تیم و گذشته آن حرفی نزدید اما نکته اینجاست که ما پیشنهاد دادیم و دوست داریم که مستندی جداگانه درباره این تیم بسازیم مثل فیلمهایی که درباره تیمهای بزرگ جهان ساخته میشود اما این اقدام به همکاری مربیان و مالکین باشگاه را میطلبد.
این فیلمساز با اشاره به سختیها و چالشهای ساخت این فیلم با توجه به موضوع فوتبالی آن و ممنوعیت ورود زنان به استادیوم بیان کرد: موضوع ممنوعیت ورود زنان برای تماشای بازیهای فوتبال به استادیوم بسیار صادقانه و روان پیش آمد. این نگاه را نداشتیم که بخواهیم این موضوع را به شکل مستقیم مطرح کنیم و تمام اتفاقات در لحظه رخ میداد. من، مریم الهامیان به عنوان کارگردان در زمان ضبط سکانسها و لحظاتی که داخل ورزشگاه رخ میداد نمیتوانستم در کنار گروهم باشم با وجود آنکه تمام مجوزهای لازم را از فدراسیونها و مرکز گسترش هم گرفته بودیم اما باز هم ما را به ورزشگاه راه نمیدادند و اگر این کار به طور مشترک با کارگردانی همسرم آقای حاجیقاسمی ساخته نمیشد، باید چطور لحظاتی که در داخل ورزشگاه بودیم کار را انجام میدادیم. من قبل از شروع هر کدام از بازی ها اطراف ورزشگاه میچرخیدم تا بتوانم بهترین موقعیت را برای آنکه بتوانم بازی را از نزدیک ببینم، پیدا میکردم. به طور مثال یک ارتفاع، ساختمان یا هر جایی که میتوانستم به زمین بازی مشرف باشم.
حاجی قاسمی درباره این موضوع اضافه کرد: با توجه به تحریمهایی که ممکن است از سمت فیفا به فوتبال ایران تحمیل شود با توجه به ممنوعیت اجازه ورود زنان به ورزشگاهها برای تماشا فوتبال اما همچنان مسئولین فراهم کردن این شرایط را به همدیگر واگذار میکنند و از سر خودشان باز میکنند. مشخص است که قرار نیست کاری انجام شود و فقط یک پروسه زمانبر و بیسرانجام خواهد بود و تمام حرفها، بهانهای بیش نیست.
مریم الهامیان در پایان صحبتهای خود درباره تجربهاش از ساخت این مستند بیان کرد: مرحوم اکبر عالمی اولین کسی بود که فیلم را دید. او پس از تماشای آن بیان کرد این مستند یک سند تاریخی از یک شهر و موقعیت انسانی آن است. این یک فرهنگ عامه است و شما توانستید آن را ثبت کنید.
مصطفی حاجیقاسمی نیز با اشاره به اینکه “دیدن مستند تجربه بسیار متفاوت و لذت بخشی است” اظهار کرد: آشنا کردن مردم با مستند نیازمند تبلیغات بیشتر و تسهیل دسترسی مردم به آن است. تجربه تماشای مستند سینمایی یعنی شما با واقعیت مواجه میشوید. خوشبختانه اکنون از طریق پلتفرمهای مختلف امکان تماشای مستند وجود دارد و برخی سینماها نیز امکان تماشای حضوری را ایجاد کردهاند.
این کارگردان اضافه کرد: در حال حاضر این مستند بر روی پلتفرم هاشور نمایش دارد و به گفته مدیران بناست تا شرایط اکران حضوری نیز در سینماها ایجاد شود. بسیاری از هواداران تیم نساجی گفتند دوست دارند این فیلم را ببینند اما با توجه به آن که قائمشهر سینما ندارد تا امروز امکان نمایش آن به وجود نیامده و تنها سالنی که امکان نمایش فیلم دارد یک فرهنگسرا است. امیدواریم بتوانیم در آیندهای نزدیک در همان سالن نمایشی برای هواداران تیم نساجی داشته باشیم.