کاوه معین‌فر در عصر ایران نوشت: در چند روز گذشته فیلم‌های مختلفی از سینمای ایران به شکل قاچاق در کانال‌های تلگرامی پخش شده اند، فیلم های مثل دینامیت، گشت ارشاد ۳ ، درخت گردو، دشت خاموش و … البته این فیلم‌ها به دلیل اینکه اکران آنلاین شده اند برای سو استفاده کنندگان بسیار سریع الوصول هستند اما امروز خبر انتشار نسخه قاچاق فیلم “مجبوریم” رضا درمیشیان هم منتشر شد که نه تنها اکران آنلاین نداشته هنوز در سالن سینماها هم به نمایش درنیامده است.

البته انتشار نسخه‌ پرده‌ای فیلم سینمایی «سگ‌بند» به‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم در حال اکران سینماها در فضای مجازی، بار دیگر زنگ خطر قاچاق فیلم‌های روی پرده را به صدا درآورد. زمان جشنواره هم نسخه‌ای ناقص از فیلم «علفزار» به همین شکل در فضای مجازی منتشر شده بود. اگرچه این شکل از قاچاق فیلم (نسخه پرده‌ای) مدتی بود منسوخ شده بود اما انگار دوباره این قضیه باب شده است. (نسخه پرده‌ای یعنی از پرده سینما فیلمبرداری شده است)

در زمان جشنواره ، مسعود نقاش‌زاده دبیر چهلمین جشنواره فیلم فجر درباره پیگیری سرانجام انتشار غیرقانونی فیلم سینمایی «علفزار» گفت: «آنچه ما می‌دانیم و در جشنواره دنبال می‌کنیم، معرفی سینماهای خاطی به اداره نظارت و ارزشیابی است. چه این تخلف در زمینه فروش بلیت و احترام به مخاطب باشد، چه در مسائل دیگر. این‌ها در تنظیم مناسبات آن‌ها در آینده مؤثر خواهد بود. اگر سینمایی حقوق صاحبان آثار را رعایت نکند، گزارش‌های آن را به سازمان سینمایی اعلام می‌کنیم و قطعاً اداره نظارت و ارزشیابی به‌صورت جدی آن را پیگیری خواهند کرد.»

محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی هم مقابل دوربین برنامه‌های سینمایی صدا و سیما قرار گرفت و بیان کرد: «این موضوع را کمیته حراست سازمان سینمایی پیگیری می‌کند؛ این بخش از فیلم «علفزار» روی سه پایه جلوی پرده یکی از سینماها ضبط شده است که باید مشخص شود سینمای نمایش دهنده کدام سینما بوده است.» ولی در نهایت فقط شاهد این هستیم که هر روز یک فیلم دیگر در حال اکران با این مصیبت روبرو می‌شود.

قاچاق فیلم‌های سینمایی مسئله بسیار بغرنج و ناراخت کننده‌ای است بخصوص برای صاحبان فیلم، چون با توجه به شرایط ارتباطاتی امروزه و وجود انواع راه‌های انتشار فیلم به صورت غیر قانونی، واقعا در سریعترین زمان ممکن انتشار پیدا کرده و هیچ راهی هم برای جلوگیری از این قضیه وجود ندارد.

این قضیه از همان زمان ارئه فیلم به شکل ویدئویی تا به امروز وجود داشته و به دلیل این که ساز و کار قانونی پیشگیری مستحکمی هم وجود ندارد، قاچاق کنندگان بدون هیچ ترس و واهمه‌ای این کار را انجام می‌دهند. در دهه ۸۰ اقدامات خوبی از طرف هنرمندان صورت گرفت تا جامعه را نسبت به ضرر و زیان این پدیده شوم آگاه سازند، اما الان دیگر هیچ کسی انگار به فکر این قضایا نیست و فقط صاحب فیلم است که در زمانی کوتاه تمام سرمایه‌اش دود می‌شود.

پلتفرم‌های نمایش خانگی هم در این زمینه اقدام درخور توجهی انجام نمی دهند، حتی آنها که از این قضیه بسیار متضرر خواهند شد.

پرسش این است که نهادهای مسئول چه اقدامی برای پیشگیری از به باد رفتن سرمایه صاحبان فیلم انجام داده می‌دهند؟ وزارت ارشاد، سازمان سینمایی، پلیس فتا، قوه قضائیه و … هر کدام به نوعی در برخورد با این اتفاق شوم مسئول هستند ولی انگار فقط در حد چند کلمه حرف و وعده وعید مانده است! هر وقت فیلمی نسخه قاچاق آن منتشر می‌شود سریع قول برخورد قاطع داده خواهد شد اما در نهایت به فراموشی سپرده می‌شود تا دوباره نسخه فیلم بعدی از راه برسد!

مخاطبانی که از این راه فیلم را می بینند هم به عنوان یک ضلع اصلی از این ماجرا، باید این نکته را مد نظر قرار دهند که این اتفاق هیچ فرقی با سرقت و دزدی ندارد. این قضیه دقیقا مانند آن است که شما از یک مغازه‌ای به شکلی مخفیانه جنسی را در کیفت بگذاری و خارج شوی.

بارها اشخاصی را دیده‌ام که برای توجیه این عمل خود انواع دلایل آورده‌اند مثل: «حیفه برای این فیلم ها پول بدهی» یا «این فیلم‌ها با هزینه بیت المال ساخته شده » و … ابتدا باید گفت تمام فیلم‌ها با پول بیت المال یا دولت و … ساخته نشده و بسیاری از فیلم‌ها محصول بخش خصوصی است و سرمایه گذار دارد، نکته مهمتر این که با هر منطق و متر و معیاری، دیدن فیلم از این راه قابل قبول نیست، حال هر کسی دوست دارد هر توجیهی برای خودش بیاورد ولی اصل قضیه تغییری نمی کند و این سرقت است.

دزد نباشیم.