اغلب در هیأت داوران بخش رقابتی کن که متشکل از کارگردانان و بازیگران بزرگ عرصه سینماست، بحثهای زیادی بر سر ارزشهای سینمایی و طبیعت سینما به مثابه هنر درمیگیرد و از همین روی هیچ فرمول ریاضی ثابتی را برای پیشبینی برنده نخل طلای کن نمیتوان بهکار برد.جایزه نخل طلا که از سال ۱۹۵۵ اهدا میشود، برای کارگردانی که آن را دریافت میکند، بالاترین اعتبار را در عرصه سینمایی به همراه دارد. دریافتکنندگان جوایز نخل طلا از «اورفه سیاه» ساخته مارسل کامو و «زندگی شیرین» به کارگردانی فدریکو فلینی تا «اینک آخرالزمان» ساخته فرانسیس فورد کاپولا را دربرمیگیرند.
در برخی موارد این جایزه به استعدادی نوظهور مانند اپیچاتپونگ ویراستاکول بهخاطر ساخت فیلم «عمو بونمی که زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد» یا «مربع» ساخته روبن استلوند اهدا شده و در برخی از موارد دیگر برای گرامیداشت فیلمسازان کهنهکار بزرگ نظیر ترنس مالیک بهخاطر ساخت فیلم «درخت زندگی» یا کن لوچ برای ساخت فیلم «بادی که کشتزار جود را تکان میدهد» اهدا شده است.
نظرات متفاوت رئیس و سایر داوران
در برخی موارد جایزه کن برخلاف نظر منتقدان و پیشبینیهای انجام گرفته به کارگردانانی اهدا شده که بسیاری فیلمشان را واجد شرایط دریافت جایزه کن نمیدانستهاند؛ زمانی که استیون اسپیلبرگ، رئیس هیأت داوران جشنواره کن بود، بسیاری خواهان اهدای نخل طلا به فیلم روسی «لویاتان» بودند که در نهایت جایزه به فیلمی غیرمتعارف اهدا شد.
در سالی که فیلم «تونی اردمن» نظر منتقدان را بهخود جلب کرده بود، جورج میلر، رئیس هیأتداوران از این فیلم خوشش نمیآمد و جایزه به فیلم «من دنیل بلیک هستم» اهدا شد. زمانی که پدرو المودوار، رئیس هیأت داوران جشنواره کن بود، از یکی از فیلمهای عجیب جشنواره به نام «۱۲۰ تپش در دقیقه» خوشش آمده بود، فیلم مربع بهعنوان برنده انتخاب شد.اگرچه رئیس هیأت داوران بخش رقابتی دست بالاتر را در میان سایر اعضا دارد، اما او نیز در کنار سایر اعضای هیأت داوران دارای یک رأی است و تا روز ماقبل پایان جشنواره نمیتوان به این نتیجه رسید که داوران عضو هیأت داوران جشنواره کن بر سر انتخاب یک فیلم بهعنوان برنده جشنواره کن به یک نظر مشترک رسیدهاند یا خیر.
کارگردانان انتخاب میکنند
امسال بازیگری به نام وینسنت لیندون که در سال گذشته در فیلم «تیتان» برنده جایزه نخل طلا نقشآفرینی کرده بود، رئیس هیأتداوران است. او بیشتر به بازی در فیلمهای اجتماعی شهره است. در دورههایی که بازیگران غالب اعضای هیأت داوران را بهخود اختصاص میدهند، بیشتر نظرشان با فیلمهای عاطفی و احساسی است، اما فیلمسازان عضو هیأت داوران اغلب انتخابهایشان فیلمهای ریسکیتر و جاهطلبانهتر است.
اکنون کارگردانان در هیأت داوران کنونی تعدادشان از بازیگران بیشتر است و همه آنها فیلمهایی را در سالهای اخیر در جشنواره کن به نمایش درآوردهاند. اصغر فرهادی با فیلم «قهرمان» حضور موفقی در جشنواره سال گذشته کن داشته، لاج لی فیلم «بینوایان» را در کن به نمایش درآورد. جف نیکولز با فیلم «افترا» و جواکیم تریر با «بدترین آدم دنیا» نیز حضور موفقی در کن داشتهاند.
همه این کارگردانها در آثار خود هنر فیلمسازی را با مهارت تام با جنبههای احساسی و عاطفی درهم میآمیزند. نکته دیگری هم که وجود دارد این است که هر یک از اعضای هیأتداوران ۲ یا ۳ فیلم در طول ۱۲ روز برگزاری جشنواره تماشا میکنند. در نتیجه روزبهروز نظر اعضای هیأتداوران با دیدن فیلمهای جدید متحول میشود و تغییر میکند و نمیتوان تا یک روز پیش از پایان جشنواره بهطور دقیق پیشبینی کرد که آنان بر انتخاب چه فیلمهایی نظر دارند و آیا به جمعبندی مشترکی رسیدهاند یا خیر؟