بازپخش بعضی سریال‌ها برای مخاطبان تلویزیون هم خاطره‌انگیز است و هم اینکه جذابیت تماشای دوباره یک قصه را دارد. البته که این موضوع یک روند عادی در شبکه‌های مختلف دنیاست. بسیاری از سریال‌ها هستند که باوجود اینکه بیش از دو یا سه بار از شبکه‌های مختلف سیما بازپخش شدند، اما همچنان مخاطبان خود را حفظ کردند، به‌طوری که تعداد بینندگان سریال‌های بازپخش‌شده و قدیمی از مخاطبان سریال‌هایی که به‌تازگی تولید شده بیشتر می‌شود. آخرین نظرسنجی مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما که منتشر کرد، نشان می‌دهد سریال «ستایش‌۳» با ۲۶.۳ درصد مخاطب، پربیننده‌ترین سریال تکراری بوده و از سریال «مستوران» که جدیدترین محصول تلویزیون با مخاطب ۱۵.۴ درصد است، بیننده بیشتری دارد. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که صداوسیما تا کی می‌خواهد با پخش سریال‌های تکراری مخاطبانش را حفظ کند و مخاطبانش هم چند‌بار حاضر هستند یک سریال را ببینند.

طی دو دهه اخیر به تعداد سریال‌هایی که بازپخش می‌شوند افزوده شده است و تعداد این بازپخش‌ها هم کم نیست و این موضوع می‌تواند نگران‌کننده باشد. اینکه سریال‌هایی در تلویزیون تولید می‌شوند که همین الان و در زمان پخش خودشان نمی‌توانند مخاطبان قابل‌توجهی به خود اختصاص دهند چطور انتظار می‌رود که در سال‌های آینده بتوان آن را برای حفظ مخاطب بازپخش کرد. درنهایت می‌ماند همین چند سریالی که در دهه ۸۰ و ۹۰ تولید شده و پرمخاطب بوده است. در ادامه تعدادی از سریال‌های تکراری و پربیننده تلویزیون در دو دهه اخیر را مرور کردیم که آن را می‌خوانید.

مختارنامه
سریال «مختارنامه» اثر داود میرباقری یکی از پرتکرارترین و پرمخاطب‌ترین سریال‌های دو دهه اخیر تلویزیون ایران است. این سریال ۴۰ قسمتی تا به‌حال چندین بار به مناسبت‌های مختلف از تلویزیون ایران پخش شده است. البته علاوه‌بر ایران در کشور‌های پاکستان، ترکیه، لبنان، عراق، سوریه، امارات‌متحده‌عربی و حتی عربستان هم به نمایش درآمده و توجه بینندگانش را هم به خود جلب کرده است. میرباقری برای تولید «مختارنامه» ۶ سال زمان گذاشت و بنا بر صحبت‌های خودش در همایش «قیام تا قیام» ۲۰ میلیارد هم هزینه تولید این سریال شد. نکته‌ای که وجود دارد این است که با وجود پخش‌شدن‌های مکرر این سریال از تلویزیون همچنان مخاطبان خودش را حفظ کرده و گاهی از سریال‌های جدید تلویزیون پرمخاطب‌تر هم است. میرباقری با انتخاب بازیگران مناسب برای هر کاراکتر و نوشتن دیالوگ‌های مناسب و نشان‌دادن داستانی که حداقل برای ایرانی‌ها و مسلمانان کشور‌های دیگر قابل احترام است یک داستان مقدس را به خوبی روایت کرد تا جایی‌که می‌توان از آن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سریال‌های تاریخ سینمای ایران یاد کرد. درنهایت با وجود اینکه تعداد بینندگان این سریال در کشور‌های دیگر مشخص نیست با آماری که از مخاطبان داخل کشور هم داریم می‌توانیم بگوییم «مختارنامه» مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین سریال پس از انقلاب است.

یوسف پیامبر
«یوسف پیامبر» به کارگردانی فرج‌الله سلحشور، مجموعه‌داستانی از زندگی حضرت یوسف و برپایه آیه‌های قرآنی تولید شده است. این سریال هم مانند «مختارنامه» در کشور‌های دیگر پخش شد و مخاطبان زیادی را به خود اختصاص داد. «یوسف پیامبر» در دهه ۸۰ از شبکه یک سیما پخش شد و در سال‌های بعد در مناسبت‌های مختلف از شبکه‌های مختلف دیگر بازپخش شد. این سریال هم جزء آن دسته از تولیدات صداوسیماست که بازپخش آن هم پربیننده بوده است. براساس آمار‌هایی که در سال ۹۸ توسط مرکز تحقیقات رسانه ملی منتشر شده بود در آن سال بیشتر از ۸۰ میلیون نفر ایرانی دنبال‌کننده برنامه‌ها و فیلم و سریال‌های تلویزیونی بودند. در این آمار‌ها سریال‌های تکراری که از شبکه‌های مختلف سیما پخش می‌شدند، موردارزیابی قرار گرفتند که در میان آن‌ها «یوسف پیامبر» که از شبکه آی‌فیلم پخش می‌شد با ۲۳.۹ درصد مخاطب و ۹۹ درصد رضایت درصدر این سریال‌های تکراری در آبان ماه سال ۹۸ قرار گرفت. این آمار درحالی است که سریال «ستایش‌۳» که در همین سال از تلویزیون پخش می‌شد مخاطبانش ۷۹ درصد از آن رضایت داشتند. یکی از دلایل جذابیت این سریال برای مخاطبان ریتم و نوع پرداختش به داستان بود و حضور بازیگرانی، چون کتایون ریاحی و مصطفی زمانی هم در این موضوع بی‌تاثیر نبود.

ستایش
سریال «ستایش» به کارگردانی سعید سلطانی در سه فصل تولید شده است. فصل اول این سریال از سال ۸۸ تا ۹۰ فصل دومش از سال ۹۱ تا ۹۲ و فصل سومش با تاخیر پنج‌ساله از سال ۹۷ تا ۹۸ از شبکه سه سیما پخش شد. پس از ساخته‌شدن فصل سوم، بعضی خبرگزاری‌ها معتقد بودند سطح کیفی سریال تغییری پیدا نکرده و مثل فصل دومش ضعیف است. این مساله باعث طرح این پرسش شد که چگونه سریالی با استاندارد‌هایی نازل اینچنین موردتوجه عامه قرار می‌گیرد و پس از اینکه از مخاطبان نظرسنجی کردند نتیجه‌اش این شد که مردم سریال‌هایی را که پیچیده نیستند و آن‌ها را سرگرم می‌کند دوست دارند و می‌توان گفت سریال «ستایش» این ویژگی را داشت و عامه‌پسند بود. نکته‌ای که وجود دارد با وجود اینکه برخی نسبت به کیفیت این سریال اعتراض کردند و گفتند از کیفیت پایینی برخوردار است در سال ۱۴۰۱ که بازپخش این سریال پخش می‌شود از سریالی که تولید‌شده برای این سال است هم مخاطبان بیشتری را به خود اختصاص داده است. زمانی‌که این سریال از تلویزیون پخش می‌شد دیالوگ‌های داریوش ارجمند که نقش حشمت فردوس را بازی می‌کرد بر سر زبان‌ها می‌چرخید. تاثیرگذاری این بازیگر را در جذب مخاطب برای این سریال نمی‌توان کتمان کرد.

پایتخت
سریال «پایتخت» یکی‌دیگر از مجموعه‌های محبوب بین مخاطبان تلویزیون است که به کارگردانی سیروس مقدم در قالب ۶ فصل برای شبکه یک سیما تولید شد. سریال «پایتخت» از جهت‌های مختلف مخاطبان زیادی را به خود اختصاص داد؛ اول اینکه وقتی مجموعه‌ای ادامه پیدا می‌کند معمولا با کش‌دادن داستان و بی‌هدف پیش می‌رود و مخاطب را خسته می‌کند، اما این سریال هر فصل که جلو می‌رفت داستان جدیدی به همراه داشت و گاهی کاراکتر‌هایی هم به آن اضافه یا حذف می‌شد که باعث جذابیت بیشترش می‌شد. «پایتخت» با وجود اینکه ۶ سال از تلویزیون پخش شد به‌قدری برای مخاطبانش جذاب بود که همگی مشتاق ساخت فصل جدیدش هستند. بازی بهرام افشاری و محسن تنابنده یکی از جذابیت‌های اصلی این سریال بود. سریال «پایتخت» هم مانند دیگر سریال‌های موفق صداوسیما چندین‌بار از شبکه‌های مختلف پخش شد و در بازپخش آن هم تعداد مخاطبان قابل‌توجهی را به خود اختصاص داد. آماری که سال ۹۸ در تلوبیون منتشر شد بیانگر آن بود که در آن زمان، قسمت ۲۵ سریال ستایش با ۱.۰۶۵.۸۰۸ بیننده، پرمخاطب‌ترین اپیزود سال شد، اما در سال ۹۹ قسمت ۱۶ سریال «پایتخت ۶» با ۱.۱۸۷.۵۳۲ بیننده اپیزود برتر سال شد و جالب اینکه قسمت‌های یک، ۲، ۶ و ۹ این سریال در رده‌های بعدی پنج اپیزود برتر سال شدند.

پاورچین
مجموعه «پاورچین» اوایل دهه ۸۰ از تلویزیون پخش و در ژانر کمدی و به کارگردانی مهران مدیری تولید شد. بسیاری از بازیگران بعد از نقش‌آفرینی در این سریال دیده و شناخته شدند. در سال ۸۲ و در هفتمین جشن حافظ مهران مدیری برنده بهترین بازیگر کمدی تلویزیون شد. «پاورچین» هم از آن دسته سریال‌هایی بود که در زمان خودش مخاطبان به‌خصوصی داشت؛ این مجموعه مانند باقی سریال‌های پربیننده در شبکه‌های مختلف بازپخش شد و در تکرارش هم باز موفق شد مخاطبانش را حفظ کند. اکنون و بعد از گذشت ۲۰ سال از پخش اولین قسمت این سریال همچنان در تلویزیون نزدیک به دومیلیون بازدید‌کننده دارد. شاید بتوان گفت سریال‌هایی که مهران مدیری کارگردانی آن‌ها را برعهده داشت تا حدودی در دسته موفق‌ها قرار گرفته است؛ از «ساعت خوش» و «نقطه‌چین» و «پاورچین» تا «قهوه تلخ» گرفته تا سریال‌های جدیدی که برای نمایش خانگی تولید کرد هرکدام در دوران خودش پربیننده بوده و اگر در هر یک این تعداد بینندگان کاهش پیدا کرده دنبال راهی برای جبرانش بوده است. ناگفته نماند که کنار هم قرار گرفتن جواد رضویان، مهران مدیری و سیامک انصاری در روند خوب این سریال و حفظ مخاطبانش بی‌تاثیر نبوده است.

جومونگ
«افسانه جومونگ» از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷ در شبکه کره ای ام‌بی سی به نمایش درآمد. این سریال در ابتدا ۶۰ قسمت داشت، اما به‌دلیل استقبال گسترده مخاطبان تا ۸۱ قسمت ادامه یافت. برای اولین بار در سال ۱۳۸۵ «افسانه جومونگ» در ایران پخش شد. استقبال جامعه ایران از این سریال خیلی عجیب و باورنکردنی بود. درواقع استقبال از سریال «افسانه جومونگ» در زمان پخشش به حدی بود که در اولین مرحله پخش این سریال، شبکه سه سیما به‌عنوان پرمخاطب‌ترین شبکه تلویزیون در بهترین ساعات شبانه‌روز به پخش آن اختصاص یافت و در زمان پخش آن شاید بتوان گفت چند میلیون نفر از مردم ایران برای مشاهده این سریال کره‌ای، درمقابل تلویزیون می‌نشستند. در آن زمان که این سریال از تلویزیون ایران پخش می‌شد برند جومونگ معروف شده بود و لوازم‌التحریر، عروسک و لواشک‌هایی با عکس جومونگ تولید می‌شد که طبیعتا بین کودکان محبوبیت زیادی داشت. درنهایت «افسانه جومونگ» یکی از سریال‌های کره‌ای است که هم در زمان پخش اصلی خود و هم در بازپخش‌هایش مخاطبانش را حفظ کرده است.