در این مطلب می‌خواهیم شما را با بهترین طراحی صحنه‌‌های یک دهه اخیر سینمای ایران آشنا کنیم.
یکی از فاکتورهای مهم در نگاه مخاطب سینما، طراحی و چیدمان صحنه فیلم است که تلاش می‌کند جلوه بصری کار را بهبود دهد. در واقع این فاکتور به بهبود موقعیت فیلم کمک می‌کند و گاها ضعف‌های دیگر نظیر فیلمنامه یا شخصیت‌پردازی را تا حدی پوشش می‌دهد. پس توجه به این بخش از اساسی‌ترین وظایف تیم سازنده هر اثر سینمایی یا تلویزیونی‌ست. در این مطلب می‌خواهیم شما را با فیلم‌هایی که بهترین طراحی صحنه یک دهه اخیر سینمای ایران را داشتند، آشنا کنیم.
حوض نقاشی / ۱۳۹۱
فیلم حوض نقاشی اثر مازیار میری، در سال ۱۳۹۱ بسیار مورد توجه مخاطبین و منتقدین سینما قرار گرفت و در بخش‌های مختلفی در جشواره فیلم فجر بسیار درخشید. سیمرغ بلورین بهترین دکوراسیون و طراحی لباس، حاصل دسترنج آتوسا قلم‌فرسایی یکی از افتخارات درخشانی بود که به این فیلم تعلق گرفت.
حوض نقاشی داستان مریم و رضا را روایت می‌کند که با آدم‌های دیگر فرق دارند، آن هم نه یک فرق ساده، بلکه بسیار بزرگ و آن‌ها باید تلاش کنند تا به دیگران ثابت کنند این تفاوت بزرگ را با معجزه عشق حل کرده‌اند. ولی کنار پذیرفتن این تفاوت برای تنها پسرشان به اندازه ای سخت است که از خانه می‌گریزد… شهاب حسینی در این اثر یکی از بازی‌های ماندگار خود را به یادگار گذاشته است.
رستاخیز / ۱۳۹۲
فیلم «رستاخیز» در سی و دومین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و ۹ سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمبرداری(جشنواره بین الملل)، بهترین موسیقی، بهترین بازیگر مکمل مرد، بهترین طراحی صحنه و لباس، بهترین چهره پردازی و بهترین جلوه های ویژه میدانی را کسب کرده است. «رستاخیز» نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین صدا و بهترین جلوه های ویژه بصری این جشنواره نیز شده بود.
رستاخیز که حول محور حادثه عاشورا می‌گذرد از جنجالی‌ترین فیلم‌های سالیان اخیر است که در روز ۲۴ تیر ۱۳۹۴ با مجوز قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اکران عمومی درآمد اما ساعاتی پس از آن در پی انتقاد برخی علمای دینی و اعتراض برخی از افراد مذهبی با محتوای آن از جمله به تصویر کشیدن حضرت ابالفضل، برادر امام حسین (ع) از پرده سینماها به پایین کشیده شد.
اعترافات ذهن خطرناک من / ۱۳۹۳
فیلم سینمایی «اعترافات ذهن خطرناک من»، سومین ساخته هومن سیدی در سینمای ایران بود. سیامک صفری و نگار جواهریان و عباس غزالی با گریمی متفاوت، سه نقش اصلی فیلم «اعترافات ذهن خطرناک من» را بازی می کنند. فیلم سینمایی «۱۳» و فیلم ویدیویی «آفریقا»، دو ساخته قبلی هومن سیدی هستند.
فیلم «اعترافات ذهن خطرناک من» در بخش سودای سیمرغ سی و سومین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه را به دست آورد. این فیلم در بخش های بهترین بازیگر نقش اول مرد(سیامک صفری)، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد(عباس غزالی)، بهترین صدابرداری، بهترین صداگذاری، بهترین طراح لباس، بهترین طراح چهره پردازی نیز نامزد دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر سی و سوم شد.
ایستاده در غبار / ۱۳۹۴
فیلم «ایستاده در غبار» داستان زندگی پرفراز و نشیب احمد متوسلیان، فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله (ص)، از دوران کودکی تا زمان مفقود شدن را روایت می کند. ساختاری که محمدحسین مهدویان، کارگردان «ایستاده در غبار»، برای روایت برگزیده ساختاری مستندگونه است که در آن بخش‌هایی از اتفاقاتی که متوسلیان با آن روبرو شده بر اساس روایت شاهدان عینی به صورت سینمایی بازسازی شده است
ایستاده در غبار توانست سیمرغ بهترین فیلم، بهترین جلوه‌های تصویری و میدانی و بهترین طراحی صحنه و لباس را کسب کند.» در بخش سودای سیمرغ سی و سومین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه را به دست آورد. فیلمبرداری این فیلم از اواخر شهریورماه ۱۳۹۴ در لوکیشن‌هایی همچون شهرک سینمایی دفاع مقدس، شهر مریوان و شهر اندیمشک انجام گرفت. همچنین در بخش‌های بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه، بهترین تدوین، بهترین صدا، بهترین گریم نیز نامزد دریافت سیمرغ بلورین از سی و چهارمین دوره جشنواره فجر شود.
ماجرای نیمروز / ۱۳۹۵
فیلم ماجرای نیمروز در مورد حوادث سال ۱۳۶۰ پس از انقلاب اسلامی در ایران است. این فیلم در سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره، سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد. همچنین بهزاد جعفری طادی سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه و لباس را برای این فیلم با خود به خانه برد.
این فیلم دومین ساخته مهدویان است که باز هم موفق به کسب سیمرغ بهترین طراحی صحنه و لباس از جشنواره فجر می‌شود. داستان فیلم به ترورهای سال ۱۳۶۰ به دست گروه مجاهدین خلق برمی‌گردد. این فیلم در سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر در ۹ رشته نامزد دریافت جایزه سیمرغ بلورین شده بود که در نهایت ۴ جایزه به این فیلم تعلق گرفت.
سرو زیر آب / ۱۳۹۶
سرو زیر آب فیلمی که به کارگردانی و نویسندگی محمدعلی باشه‌آهنگر با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی، حوزه هنری و شهرداری تهران ساخته شده و به موضوع شهدای گمنام می‌پردازد. سرو زیر آب به عنوان بهترین فیلم با نگاه ملی در این جشنواره فیلم فجر انتخاب شد. همچنین این فیلم سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری (علیرضا زرین‌دست)، سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه (عباس بلوندی) را به دست آورد.
سرو زیر آب در میان فیلم‌های معاصر دفاع مقدس از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است که تضاد تصمیم‌گیری‌های دشوار شناسایی شهیدان و مشارکت اقوام و اقلیت‌های مختلف ایران را به تصویر کشیده است. واقعیت‌های تلخ دوران جنگ تحمیلی و زخم‌های عمیقی که به خانواده‌های شهیدان، به خصوص خانواده‌هایی که هنوز در انتظار خبری از گمشدگان هستند، وارد شده هرگز فراموش نشده و نخواهد شد. ساخت چنین فیلمی با همه محدودیت‌های حاضر از جمله بودجه و مجوز ارشاد بسیار سخت و طاقت‌فرسا است. نقد چنین فیلمی بسیار سخت‌تر است که خدای ناکرده به جایگاه والای شهیدان جنگ اهانتی انجام شود.
تختی / ۱۳۹۷
غلامرضا تختی فیلمی در سبک زندگی‌نامه‌ای و ورزشی به کارگردانی بهرام توکلی، تهیه‌کنندگی سعید ملکان و به قلم بهرام توکلی و سعید ملکان محصول سال ۱۳۹۷ است. این فیلم با شرکت در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر توانست در ۱۰ بخش کاندید کسب سیمرغ بلورین شود که در نهایت در دو بخش از جمله طراحی صحنه موفق به کسب سیمرغ بلورین جشنواره سی و هفتم شد.
فیلم تختی روایتگر سه مقطع از زندگی غلامرضا تختی قهرمان و پهلوان نامدار ایرانی از کودکی تا پایان زندگی او و دغدغه‌های اصلی زندگی‌اش است. ماهور الوند، آتیلا پسیانى، سیاوش طهمورث، فرهاد آییش، حمید آذرنگ، ستاره پسیانى و محسن تختى در این فیلم نقش‌آفرینی کردد.
خورشید / ۱۳۹۸
خورشید فیلمی ایرانی در ژانر درام به کارگردانی مجید مجیدی و تهیه کنندگی امیر بنان محصول سال ۱۳۹۸ است. این فیلم به نویسندگی مشترک مجید مجیدی و نیما جاویدی است. این به مسئله کودکان کار می‌پردازد. خورشید به عنوان نماینده سینمای ایران در بخش مسابقه اصلی (رقابتی) شیر طلایی در هفتاد و هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز انتخاب و برنده جایزه فانوس جادویی این جشنواره شد.
همچنین با انتخاب منتقدان هالیوود ریپورتر، خورشید در شمار بیست فیلم برتر دو جشنواره ونیز و تورنتو در سال ۲۰۲۰ قرار گرفت.این فیلم همچنین به عنوان نمایندهٔ سینمای ایران در اسکار ۲۰۲۱ معرفی شد. طراحی صحنه خورشید بر عهده کیوان مقدم بود که توانست جایزه برترین طراحی صحنه جشنواره سی و هشتم را از آن خود کند. علی نصیریان، جواد عزتی، طناز طباطبایی و روح الله زمانی از بازیگران اصلی خورشید هستند.
روزی روزگاری آبادان / ۱۳۹۹
روزی روزگاری آبادان فیلمی به کارگردانی حمیدرضا آذرنگ و به تهیه‌کنندگی عبدالله اسکندری و علی اوجی محصول سال ۱۳۹۹ است که در سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر اکران شد.
قصه فیلم در ابتدای دهه هشتاد اتفاق می‌افتد که وضعیت سیاسی کشور به شدت تحت تاثیر حمله نظامی آمریکا به افغانستان و عراق قرار گرفته و با وجود اینکه سال‌ها از پایان جنگ می‌گذرد، سایه ترس و وحشت دوباره مردم را به یاد روزهای تاریک گذشته انداخته. ماجرا مربوط می‌شود به شب سال تحویل در یک خانواده نه چندان متمول ساکن آبادان. پدر خانواده معتاد و لنگ مواد است و همین جوّ خانه را به هم ریخته اما ناگهان وقوع حادثه‌ای مهیب همه چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد و این خانواده می‌فهمند که در فاصله کوتاه میان زندگی تا مرگ، بیش از هر زمانی به هم نیاز دارند. این فیلم در هفت بخش نامزد کسب سیمرغ بلورین شد که توانست در بخش طراحی صحنه این عنوان را از آن خود کند.
فیلم ضد / ۱۴۰۰
ضد به کارگردانی امیرعباس ربیعی محصول سال ۱۴۰۰ است. این فیلم در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور داشتو نامزد سیمرغ بلورین برای هفت بخش جشنواره چهلم فجر بود که در پایان موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه و بهترین نقش مکمل مرد شد.
این فیلم یک درام سیاسی‌ست که در بستر التهابات کشور در تابستان سال ۱۳۶۰ می‌گذرد. درواقع یک عشق در دل حوادث سیاسی که پس از سال‌ها دوباره شعله‌ور می‌شود. مهدی نصرتی، لیلا زارع، لیندا کیانی، نادر سلیمانی، مهشید جوادی، مجید پتکی، روزبه رئوفی، عماد درویشی، شیرین آقاکاشی و امین خانی بازیگران این فیلم هستند.
