بدون‌شک بزرگ‌ترین آفت والیبال ایران که می‌تواند ریشه پیشرفت و تعالی آن را بخشکاند پناه بردن به بهانه‌جویی برای مواجه نشدن با انتقادات صحیح است.
بیستمین دوره مسابقات والیبال قهرمانی جهان درحالی بامداد دوشنبه با تقابل جذاب ایتالیا و لهستان به‌اتمام رسید که شاید خوشبین‌ترین والیبال‌دوست کشور چکمه نیز تصور نمی‌کرد بعد از حواشی مختلف بابت خط زدن اسم قطر پاسور نامدار و اعجوبه یعنی ایوان زایتسف از لیست بازیکنان حاضر در این تورنمنت معتبر، شاگردان فردیناندو دجورجی بتوانند به حسرت ۲۴ سال ناکامی‌شان در راه کسب قهرمانی پایان دهند و در ورزشگاه اسپودک آرنا که مملو از علاقه‌مند لهستانی بود با درخشش دنیله لاویا و سیمونه جیانلی قهرمان دو دوره اخیر این رقابت‌ها را شکست دهند.
فارغ از خلق شگفتی توسط لاجوردی‌پوشان این رویداد برخلاف انتظارات برای تیم ملی والیبال ایران خوشایند پیش‌نرفت و شاگردان عطایی که با پیروزی برابر آرژانتین امتیازهایشان در رنکینگ فدراسیون جهانی والیبال به ۲۸۴ امتیاز رسیده بود و با این عقبه بالاتر از ژاپن، آرژانتین و اسلوونی به‌جایگاه هفتم تکیه زده بودند در ادامه با پیروزی نه‌چندان مقتدرانه برابر مصر و شکست‌های غمگین‌کننده برابر هلند و برزیل پایین‌تر از شاگردان فیلیپ بلین، مارسلو مندز و گئورگی کرتیو در تیم‌های ژاپن، آرژانتین و اسلوونی با توشه ۲۶۷ امتیاز در رتبه دهم جدول منتشرشده توسط fivb قرار گرفتند.
جدولی که حالا ژاپن در رده هفتمش است تا تیم اول آسیا لقب بگیرد، عنوانی که سال‌ها در اختیار والیبال ما بود و ناقوس هشدار را برای مدیران ارشد این رشته توپ و تور به‌صدا درآورد. ژاپن بعد از المپیک در رنکینگ جهانی تیم یازدهم جهان بود و ما دوازدهم و قبل از لیگ ملت‌ها ما به رده دهم رسیدیم و آنها یازدهم شدند و حالا بعد از مسابقات جهانی توانسته‌اند فاصله زیادی با ما ایجاد کنند. البته مدیران ارشد و تصمیم‌گیر در رشته والیبال پیش از این اثبات کرده‌اند به نکات اخطارآمیز توجه نمی‌کنند تا سلسله رویکردهای شکست‌خورده باعث شود چشم‌بادامی‌ها در المپیک توکیو به پیکره والیبال ایران زخم بزنند و با شکست شاگردان ولادیمیر آلکنو راه صعودشان را به مرحله یک‌چهارم نهایی هموار کنند. اما فارغ از اتفاقات تلخ روزها و سال‌های گذشته، جامعه علاقه‌مند به والیبال از مسئولان توقع دارند با تغییر نگرش و برنامه‌ریزی مانع گزیده شدن دوباره توسط ژاپن در فردا و سال‌های آینده شوند.
انتقادات غیرمغرضانه را باید پذیرفت
بدون‌شک بزرگ‌ترین آفت والیبال ایران که می‌تواند ریشه پیشرفت و تعالی آن را بخشکاند پناه بردن به بهانه‌جویی برای مواجه نشدن با انتقادات صحیح است. قطعا برنامه مدنظر بهروز عطایی بابت جوانگرایی و دعوت از بازیکنان کمتر دعوت‌شده به تیم ملی که شرایط حضور بازیکنانی همچون مهدی جلوه و امیرحسین توخته را تسهیل کرد، سرشار از نکات مثبت است که اگر این سلسله برنامه‌ها با استراتژی مهندسی‌شده پیش بروند در سال‌های آینده ایران در قامت یک حریف ترسناک در میدان نبرد حاضر خواهد شد اما بدون‌شک تغییر شاکله تیم و عدم حضور ستاره‌های تاثیرگذاری همچون سعید معروف، محمد موسوی و امیر غفور فارغ از نکات جذاب موارد منفی همچون عدم نتیجه‌گیری و عملکردهای مایوس‌کننده را نیز به‌همراه دارد؛ معضلی که باید تصمیم‌گیران امور فنی برای آن راه‌چاره‌ای بیندیشند تا در میادین بین المللی لحظات شیرین والیبال ایران بیش از اتفاقات تلخ آن باشد.
نقش مهمی که باید مسئولان ایفا کنند
جدا از انتقادات اکثرا صحیحی که نسبت به تصمیمات کادرفنی مطرح می‌شود باید در تمام موفقیت‌ها و ناکامی‌ها برای مدیران فدراسیون والیبال نیز نقش تاثیرگذار متصور شد. بی‌شک در روزهایی که والیبال ایران وجه و جایگاه خود را قاره آسیا از دست داده و به تماشای عملکرد چشمنواز بازیکنانی همچون یوجی نیشیدا، یوکی ایشیکاوا و آکیهیرو یامائوچی نشسته، مسئولان فدراسیون والیبال باید با برگزاری جلسات بیشتر با محوریت نکات فنی به‌دنبال راه‌چاره‌ای برای جا گذاشتن دوباره ژاپن باشند.
بدون هیچ‌گونه گمانه‌زنی یکی از نکات منفی ماه‌های گذشته که در کارنامه مدیران ارشد رشته والیبال درج می‌شود به عدم تدبیر لازم برای جایگزینی فردی شایسته به‌جای توماس تولوتو بود که به‌دلیل اختلاف‌سلیقه پیش از لیگ ملت‌های والیبال از کادرفنی ایران جدا شد. افراد تصمیم‌گیر این رشته تمام امور را به بهروز عطایی سپردند اما حالا توقع می‌رود بدون فشارها و تصمیمات اجبارگونه با بسته‌های پیشنهادی کادرفنی را متوجه اشتباهات‌شان کنند و یک دستیار باتجربه و کارکشته را برای رویدادهای حساس سال بعد به نیمکت ایران اضافه کنند. از سوی دیگر محمدرضا داورزنی باید سرمربی تیم ملی را به سمت‌وسویی هدایت کند که عطایی جدا از توجه و بررسی به تیم تحت‌هدایتش یعنی لبنیات هراز آمل با نگاه ریزبینانه و موشکافانه دیگر تیم‌ها و مسابقات را نیز در کانون توجهش قرار دهد تا بهترین و مستعدترین بازیکنان به ترکیب تیم ملی تزریق شود که در سال ۱۴۰۲ رقابت‌های لیگ ملت‌های والیبال، انتخابی المپیک، جام‌جهانی، قهرمانی آسیا و بازی‌های آسیایی را در پیش دارند.
همواره در سالیان گذشته تصمیمات مسئولان فدراسیون والیبال معطوف به ایجاد تغییر بوده است و بسیار کم قدم‌هایی شایان برای اصلاح مشکلات و معضلات برداشته‌اند اما طبق شواهد و قرائن نیاز امروز والیبال ایران در تصحیح خلاصه می‌شود. براساس منطق ناکامی در مسابقات قهرمانی جهان نباید مسئولان تصمیم‌گیر را مصر به تغییر سرمربی کند. بهروز عطایی نشان داد از ظرفیت‌های فنی بالایی برخوردار است و توانایی‌هایش با خواسته‌های این روزهای والیبال ما یعنی گسترده‌تر شدن ابزارهای کمک‌کننده به تیم ملی تطابق و همخوانی دارد.
نگرانی از پایین آمدن رنکینگ برای المپیک پاریس
جدا از نکات اشاره‌شده ایستادن در جایگاه دهم رنکینگ فدراسیون جهانی والیبال می‌تواند راه بلندقامتان ایرانی را بابت کسب جواز حضور در المپیک ۲۰۲۴ صعب‌تر از گذشته کند. طبق روال گذشته اولین سهمیه حضور در این رویداد به میزبان مسابقات یعنی فرانسه اختصاص می‌یابد تا دیگر کشورها برای ۱۱ سهمیه باقی‌مانده تلاش کنند. مهم‌ترین آوردگاه برای حضور در پاریس جدال‌های انتخابی المپیک است که در مهر ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد ۲۴ تیم برتر آخرین رده‌بندی سال جاری میلادی یعنی رنکینگ فعلی در ۳ گروه ۸ تیمی به‌صورت دوره‌ای با یکدیگر جدال می‌کنند و ۲ تیم برگزیده هر گروه جواز حضور در بزرگ‌ترین تورنمنت ورزشی جهان را کسب می‌کنند.
همچنین ۵ سهمیه باقی‌مانده بابت حضور المپیک ابتدا به قاره‌هایی اختصاص می‌یابد که در تورنمنت انتخابی نمایندگان‌شان موفق به کسب جواز صعود نشده‌اند و سهمیه‌های پایانی پس از اتمام مرحله مقدماتی لیگ ملت‌های والیبال ۲۰۲۴ براساس جایگاه به تیم‌های برتر رتبه‌بندی fivb تعلق می‌گیرد، برای مثال اگر در مسابقات انتخابی المپیک تیم‌های برزیل، آمریکا، ایتالیا، لهستان، آرژانتین و ژاپن موفق به کسب جواز حضور شوند از سوی فدراسیون جهانی والیبال به قاره آفریقا یک بلیت حضور در المپیک داده می‌شود و ۴ سهمیه باقی‌مانده براساس رنکینگ جهانی تقسیم می‌شود. با این تفاسیر طبق نشانه‌ها از دست دادن ۱۱٫۶ و ۶٫۶ امتیاز برابر هلند و برزیل و کسب تنها ۱٫۴ امتیاز روبروی مصر می‌تواند قیمتی گزاف همچون حضور ایران در سید سوم قرعه‌کشی انتخابی المپیک داشته باشد. اتفاقی که تضاد زیاد با ادعای تعجب‌برانگیز عضو کادرفنی تیم ملی ایران یعنی علیرضا طلوع کیان را بابت تشریفاتی بودن دیدار برابر لاله‌های نارنجی دارد.
