آغاز ماراتن سینمای مستند در آمستردام

 سینمای مستند که چند سالی است توجهات را بیش از گذشته به خود معطوف کرده و حتی جوایز جشنواره‌ها معتبری چون ونیز و برلین را نیز به خود اختصاص داد، بار دیگر میزبان مهم‌ترین جشنواره سالانه خود در سطح بین‌المللی است؛ سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی مستند آمستردام (ایدفا) از تاریخ ۹ تا ۲۰ نوامبر (۱۸ تا ۲۹ آبان) در کشور هلند برگزار می‌شود.

این رویداد سینمایی امسال با نمایش مستند «همه آنچه می‌بینی» ساخته نیکی پدیدار (هنرمند ایرانی) به عنوان محصول کشور میزبان هلند، افتتاح خواهد شد که به زبان انگلیسی و هلندی است.

همچنین «لورا پویترس» مستندساز برجسته آمریکایی و برنده اسکار به عنوان میهمان افتخاری جشنواره (ایدفا) شرکت می‌کند. وی با جدیدترین ساخته‌اش «همه زیبایی و خونریزی» موفق به کسب جایزه شیر طلایی بهترین فیلم از هفتاد و نهمین جشنواره ونیز در سال جاری شده و قرار است ، فیلمی از ساخته‌های او نیز در جشنواره به روی پرده برود.

مستند جدید «لورا پویترس» با نام «همه زیبایی و خونریزی» به داستان قابل توجه زندگی «نان گلدین» عکاس آمریکایی و مبارزه‌اش با خانواده متمول «ساکلر» پرداخته و تلاش‌های او برای مسئول دانستن کمپانی داروسازی «Purdue Pharma» متعلق به خانواده «ساکلر» برای همه گیری استفاده از مواد افیونی در آمریکا را به تصویر کشیده است.

«لورا پویترس» به خاطر مستند «شهروند شماره چهار» که درباره «اداورد اسنودن» بود در سال ۲۰۱۵ برنده جوایز متعددی از جمله جایزه اسکار بهترین فیلم مستند شد.

بخش مسابقه آثار مستند بلند جشنواره ایدفا، شامل ۱۳ فیلم است که سینمای ایران نیز با اثر ۱۰۰ دقیقه‌ای «خانه خاموش» در آن حضور دارد. این مستند ساخته فرناز چورابجیان و محمدرضا جورابچیان، سرنوشت سه نسل از یک خانواده ایرانی طبقه متوسط رو به بالا را دنبال می کند و در مرکز داستان، خانه‌ای به قدمت یک قرن در تهران قرار دارد که خانواده در آن روزهای شاد و غم انگیزی را سپری کردند.

سازندگان این مستند که برادر و خواهر خانواده بودند، توانسته‌اند از آرشیو غنی فیلم های خانوادگی استفاده کنند و آنها را در کنار مطالب تاریخی و همچنین مصاحبه با اقوام قرار دهند. آنها با ترسیم تغییراتی که اعضای این خانواده سنتی پس از انقلاب ۱۹۷۹ تا به امروز در روایتی کاملا شخصی تجربه کرده‌اند، تابلویی غنی از مضامین اجتماعی و سیاسی را در هم می‌بافند. با خانه‌ای به عنوان شاهدی خاموش، داستان خانواده به آینه‌ای از جامعه تبدیل می‌شود.

«آپولونیا، آپولونیا» ساخته «لئو گلوب» (دانمارک، لهستان و فرانسه)، «کولت و جاستین» به کارگردانی «آلن کاساندا» (فرانسه و بلژیک)، «رویای آریزونا» ساخته «یون کارلسن» (دانمارک، استونی و نروژ)، «دختری که رویای زمان می‌دید» به کارگردانی «هیوک جی-پارک» (کره جنوبی)، «سر در جهان ما» ساخته «پترا لاتاستر-شیک» و «پیتر لاتاستر» (هلند)، «ماچادو درباره مُردن» ساخته «سایمن چیمبرز» (ایرلند و بریتانیا)، «غیر همسو: صحنه هایی از فیلم‌های لابودوویچ» به کارگردانی «میلا توراژلیچ» (صربستانف فرانسه، کرواسی، مونته‌نگرو و قطر)، «بهشت» ساخته «الکساندر آباتوروف» (فرانسه و سوئیس)، «دنیای موازی» به کارگردانی «می-لینگ شیائو» (تایوان)، «بندر دیزایر» ساخته «ژوان مانوئل باگارین» (آرژانتین)، «پرتره‌ای از پدرم» ساخته «خوان ایگناسیو فرناندز» (اروگوئه) و «عقل وحشی‌شده» به کارگردانی «ریا تجیری» (آمریکا) دیگر فیلم‌های بخش رقابت بین‌الملل فیلم‌های بلند جشنواره ایدفا ۲۰۲۲ هستند.

«پیریو هنکاسالو» کارگردان و فیلمنامه‌نویس فنلاندی، «وانیا کالودرژرسیچ» رئیس جشنواره فیلم رتردام هلند، «یوسری نصرالله» فیلمساز مصری، «ماری استفن» تدوینگر اهل کشور هنگ کنگ و «یاشیهیکو یاتابه» برنامه ریز جشنواره توکیو، اعضای هیات داوران بخش رقابت بین‌الملل این رویداد سینمایی را تشکیل می‌دهند.

سینمای ایران علاوه بر بخش رقابتی آثار بلند، چند نماینده دیگر در جشنواره «ایدفا»ی امسال دارد، مستند کوتاه ۱۵ دقیقه‌ای «مجموعا» به عنوان محصول مشترک ایران و لهستان ساخته محمدرضا فرزاد در بخش بهترین‌های جشنواره‌ها (Best of Fests) به نمایش گذاشته می‌شود و مستند «آئورا» (سحرگاه) محصول مشترک ایران و افغانستان به کارگردانی سامره رضایی و حسین حسینی هم در بخش «Luminous» جشنواره رونمایی می‌شود.

مستند «سلام سینما» ساخته محسن مخملباف محصول سال ۱۹۹۵ هم در بخش «Playing Reality» به روی پرده می‌رود و مستند «این یک فیلم نیست» ساخته مشترک جعفر پناهی و مجتبی میرطهماسب هم در بخش «Top Ten» به نمابش گذاشته می‌شود.

همچنین مستند «چطور جرات کردی این آرزوی مزخرف را بکنی» به کارگردانی مانیا اکبری محصول مشترک ایران و بریتانیا هم در بخش رقابتی «Envision» پذیرفته شده است.

سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی مستند آمستردام (ایدفا) از تاریخ ۹ تا ۲۰ نوامبر (۱۸ تا ۲۹ آبان) در کشور هلند برگزار می‌شود.