ابوالفضل رازانی – کارگردان باسابقه انیمشین – اگر چه بیش از ۵۰ سال کار و فعالیتش در انیمیشینسازی را برای خودش اقناعکننده میداند اما هنوز براین باور است که بهترین اثرش را نساخته است. او تاکید دارد که انیمیشن امروز ایران به یک تشکیلات اساسی احتیاج دارد.
ابوالفضل رازانی نظام العلمایی ۷۵ ساله، بیش از نیم قرن است که در عرصه تولید انیمیشن مشغول است و آثار ماندگاری را خلق کرده است. یکی از معروفترین ساختههای او مجموعه «کار و اندیشه» است که برای دهه شصتیها اثری نوستالژیک محسوب میشود.
این هنرمند با وجود سالها سابقه کار و تدریس، حدود ۶ سال است که دیگر نه در دانشگاه درس میدهد و نه انیمیشنی تولید کرده در حالیکه خودش معتقد است هنوز بهترین کارش را تولید نکرده و آن را تقریبا نیمهکاره رها کرده است.
او چندی قبل گواهینامه درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گرفت و به همین بهانه در گفتوگویی با ایسنا از دغدغههایش برای سازماندهی فعالان عرصه انیمیشن (پویانمایی) گفت.
رازانی در ابتدای این مصاحبه درباره آخرین وضعیت فیلم سینمایی «تیز تن» که قرار بود به صورت انیمیشن – رئال ساخته شود، بیان کرد: این پروژه راکد مانده چون شرایط آن خیلی پیچیده بود و بودجه کلانی هم احتیاج داشت. من این کار را ابتدا با مرکز پویانمایی صبا شروع کردم و قرار بود شراکتی کار کنیم ولی این شرکت گویا با کمبود بودجه مواجه شد و پولی پرداخت نشد و تولید پروژه رها شد.
او گفت: این اثر پروسه پیچیدهای داشته و من برای اینکه متن آن را بنویسم حدود سه هزار قصه ایرانی را زیر و رو کردم تا با انتخاب تمام لحظات جاندار قصهها به یک خط اقتباسی برسم. همچنین به لحاظ تکنیکی هم کار ویژگیهای خاصی دارد که در آخر نتوانستیم بدون بودجهی خوب آن را بسازیم.
رازانی درباره اینکه آیا با مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی که اکنون مسئولیت ساخت پروژههای انیمیشنی را بر عهده دارد مذاکرهای صورت گرفته است یا خیر؟ گفت: واقعیت این است که من دیگر حال و حوصله ساخت فیلمی را که حدود پنج سال پیش پیگیری میکردم ندارم و نمیدانم اگر شرایط فراهم شود میتوانم خودم را محک بزنم که سراغ تولیدش بروم یا خیر! چون چهار، پنج سال است که دیگر هیچ کاری انجام ندادهام و بعد از «بازیهای سنتی ایرانی» که برای تلویزیون ساختم دیگر کارم را کنار گذاشتم و چند سالی است که تدریس هم نمیکنم. فکر میکنم دیگر بس است و فعلا در خانه مشغول کار کردن روی اجسام و فیلمها و آرشیو کردن هستم؛ کارهایی که نمیدانم چه زمانی به درد خواهند خورد.
وی درباره شرایط امروز کار در حوزه انیمیشین در مقایسه با گذشته نیز بیان کرد: شرایط خیلی متفاوت شده و الان سلیقه سفارشدهنده تغییر کرده است. آن روزها هنرمندان زیادی در انیمیشن کار نمیکردند و تعداد افراد خیلی محدود بود اما الان توان ما به لحاظ نیروی انسانی بسیار خوب شده و راحتتر میتوان کار کرد. فقط اشکال کار در عدم ساماندهی پرسنل فعال در حوزه انیمیشن است، یعنی همه چیز خیلی درهم و برهم است. مثلاً ما فردی را میخواهیم که طراحی شخصیت انجام دهد، باید کلی بگردیم یک نفر را پیدا کنیم از او تست بگیریم، بعد این تست بررسی شود که در درجه اول بدانیم کپی نیست. ما در این زمینه با مشکلاتی مواجه هستیم چون چند سال قبل در یکی از جشنوارهها یکی از فیلمها کپی شده از یک هنرمند مطرح خارجی بود که داورها نمیدانستند و به او جایزه هم دادند، بعد معلوم شد که صاحب اثر فرد دیگری است به هرحال این حرکات غیراخلاقی و غیرحرفهای بازتاب خوبی ندارد.
این هنرمند ادامه داد: در همین راستا ضروری است که فعالان این عرصه سازماندهی شوند تا تشکیلاتی با یک بانک اطلاعاتی از افراد ایجاد شود و دستمزدهایی را هم برای آنها در نظر بگیرند. در این صورت میتوان امیدوار بود که شرایط برای کار و تولید بهتر شود چون بسیاری از بچهها در این سالها بدون گرفتن دستمزد کار کردند و پناهی نداشتند تا به دنبال دستمزد آنها باشد. علاوه براینها مهم است که این سازماندهی به دانشگاه وصل شود.
ابوالفضل رازانی در پایان اظهار کرد: من در تمام این سالها به کارهای متفاوتی که انجام دادم افتخار میکنم که بعضی از آنها برای مردم نوستالژیک شده است. وقتی «کار و اندیشه» را میساختم جنگ عراق و ایران اتفاق افتاده بود و در شرایطی که حتی یک بار شیشههای دفتر ما زیر بمباران شکسته بود، کار میکردیم. آن روزها فقط عشق و علاقه بود که سبب انجام کار میشد ولی امروز با مرور آنها فکر میکنم دوست داشتم کارهای دیگری بسازم که آنها بهترین اثرم باشند در واقع به نظرم هنوز بهترین کار خودم را نساختهام و فکر هم نمیکنم که دیگر فرصت ساخت آن پیش بیاید. با این حال با کارهایم اقناع شدهام، چون هر کاری را که توانستم تاکنون انجام دادهام.