عمارتی بزرگ که خاورخانم بالای پله‌هایش ایستاده و همسایه‌ها را صدا می‌کند؛ درست مثل همان حیاط دنگال خانه‌های قدیمی. خانه‌های هفت‌دری که چند دهه قبل همسایه‌ها را کنار هم جمع می‌کرد. حیاط خانه خاورخانم اما رنگ و بوی دیگری دارد. همدلی‌هایی که شاید در میانه سال۱۴۰۱ قدری باورپذیری آن سخت‌تر از قدیم باشد. چند خانواده که هرکدام به‌دلیلی در این خانه قدیمی زندگی می‌کنند. از آقای هاشمی که از کازرون آمده تا آقا بیوک سمسار که با گریم متفاوت رامین ناصرنصیر، متفاوت‌تر از نقش‌های دیگر او شده است.
روشان امیری، تهیه‌کننده سریال زیر یک سقف درباره کلیت قصه این سریال می‌گوید: این سریال قصه خاورخانم، مالک یک خانه هفت‌دری و قدیمی است. خاورخانم تنهاست و هراتاقی را به چند نفر اجاره داده است. نقش خاورخانم را شهین تسلیمی بازی می‌کند.
وی درباره نقش‌های متفاوت این سریال عنوان می‌کند: یکی از خانواده‌هایی که در خانه خاورخانم ساکن شده، آقای هاشمی با بازی یزدان فتوحی، معلم پرورشی است که از کازرون آمده و یادآور همان آقای هاشمی کتاب‌های دبستان است. نقش دیگر، آقا بیوک سمسار است که نقش آن را رامین ناصرنصیر با یک گریم متفاوت بازی می‌کند. نقش همسر او را شهرزاد عبدالمجید بازی می‌کند که عاشق طلاست و دوست دارد آنها را به رخ بکشد. حتی دوست دارد او را الیزابت صدا کنند. پنج فرزند دارد و دوقلو هم باردار است. نمی‌خواهد کسی متوجه بارداری‌اش شود تا صاحبخانه بیرون‌شان نکند.
چالش‌های یک عمارت
امیری در توضیح دیگر نقش‌های سریال بیان می‌کند: ایمان صفا نقش بهمن، برادر بیوک را بازی می‌کند که معتاد است و می‌خواهد ترک کند. تلاش می‌کنند خاورخانم متوجه حضور او نشود. نقش دیگر هم عمو دنی است که پیرمردی تنها با مشکل کلیوی است و هر بار صدای ویلچر در می‌آید، یک نفر باید او را به سرویس بهداشتی ببرد. خانه خاورخانم عمارت بزرگی است و با این‌که مستاجر دارد، پول زیادی از آنها نمی‌گیرد؛ به همین دلیل خیلی از عروس و دامادها برای عکاسی به آنجا می‌روند. در این بین، عروس و دامادی بدشانس با بازی فریبا‌نادری و نیما شاهرخ‌شاهی وارد این عمارت می‌شوند تا عکاسی روز عروسی‌شان را انجام دهند. از اینجا قصه شروع می‌شود و عمارت خاورخانم به چالش کشیده می‌شود.
وی درباره مخاطب زیریک سقف می‌افزاید: به طور کلی تلاش کردیم صفا‌و‌صمیمیت را در این قصه نشان دهیم. مخاطب ما معمولا خانواده‌ها هستند اما سریال‌های کمدی مخاطبان خاص خود را دارند. با همه مشکلات به نظرم تا اینجای کار موفق بودیم چون خنده را به زور از مخاطب نگرفته‌ایم. بازخوردهای مختلفی گرفته‌ایم که مخاطب با کار ارتباط گرفته است. امیری درباره ویژگی زیر یک سقف و تفاوت آن با سریال‌های مشابه توضیح می‌دهد: معمولا سریال‌ها به این دلیل به‌سمت تک‌لوکیشن می‌روند که بودجه کمی در اختیار دارند. گاهی هم عامدانه و برای نشان دادن چیزی خاص به مخاطب است. ما در زیر یک سقف هر دوی این موارد را داشتیم. شاید ویژگی این سریال نسبت به دیگر مجموعه‌ها این باشد که تلاش کردیم کار را شلوغ نکنیم. ایراد برخی سریال‌های این‌چنینی، دیالوگ‌هایی است که شخصیت‌های مختلف با هم می‌گویند و یک فضای شلوغ ایجاد می‌شود اما زیر یک سقف تلاش کرده در هر قسمت سراغ قصه یک خانواده برود. تلاش کردیم شیرینی کار با خط داستانی و قلم محمد تنابنده شکل بگیرد و در ادامه با بازی‌های حرفه‌ای به ثمر بنشیند. جالب اینجاست که نقش‌ها در لحظه درمی‌آمد چون بازیگران این کار افراد توانمندی در حوزه طنز بودند که توانستند از پس نقش خود به‌خوبی برآیند.
روایتی از زندگی‌های واقعی
امیری پیش از این هم تهیه‌کنندگی سریال‌های خانوادگی بسیاری را به‌عهده داشت. خودش درباره تاثیرپذیری زیر یک سقف از کارهای دیگرش می‌گوید: زیر یک سقف را قبل از چسب زخم ساختم. چسب زخم برعکس تمام کارهایم، قصه اجتماعی و تلخ بود. من همیشه می‌گویم موضوعی بهتر از مسائل خانوادگی نیست. اگر بتوانیم همین را به صورت روان القا کنیم، رسالت خود را ایفا کرده‌ایم.
شاید بسیاری تصور کنند زیر یک سقف یک قصه قدیمی است که جایی در دنیای امروز ندارد. عمارت بزرگی که خانواده‌های مختلف را در خود جا داده، شاید برای مخاطب امروز قدری غریب باشد. امیری درباره باورپذیر شدن قصه برای مخاطب می‌گوید: قطعا چنین خانواده‌هایی وجود دارند و بسیارند. اگر قدری سمت جنوب شهر مثل پامنار برویم، هنوز چنین خانه‌هایی داریم که یک اتاق را اجاره می‌کنند. کافی است سری به پایین شهر بزنیم. من به‌شخصه چنین خانواده‌هایی را دیده‌ام. تنها چیزی که در زیر یک سقف دنبال آن بودم، همدلی‌هایی است که در چنین فضایی وجود دارد و پیام اصلی سریال ما هم بود.
امیری درخصوص این‌که دغدغه‌های شخصی‌اش چقدر در خلق سریالی مثل زیر یک سقف موثر بوده، عنوان می‌کند: دغدغه زیادی داشتم که با زیر یک سقف نشان دهم چنین خانواده‌هایی وجود دارند. تابه‌حال کارهای فانتزی و لوکس بسیاری در تلویزیون نمایش داده شده و من تلاش کردم در این سریال یک کار متفاوت را نشان دهم. در سال‌های اخیر چنین خانواده‌هایی را دیده‌ام. اقوامی داشتیم که یک خانواده ساکن در چنین عمارتی بودند. حتی وقتی می‌خواستم برای آقای تنابنده طرح کلی را بگویم، قصه همین خانواده را برایش گفتم. وقتی به آنجا می‌رفتم برایم جای سؤال بود که چطور چنین جایی زندگی می‌کنند. البته صفا و صمیمیت‌شان خیلی مواقع از ما بیشتر بود و خوش بودند. اینجا بود که به همدلی‌های‌شان می‌رسیدم.
قصه و گریم، نقاط قوت زیر یک سقف
وی درباره کارگردانی این سریال عنوان می‌کند: «زیر یک سقف» اولین کاری بود که با حامد تهرانی همکاری داشتم. بعد از آن چسب زخم را با او جلو بردم. آقای تهرانی خودش در کارهای طنز استاد است و کارهای از این دست را می‌شناسد. قبل از ضبط هم وقتی با گروه نویسندگان بودیم، می‌دیدم که موقعیت‌های طنز چطور موفق از آب درآمده است. مطمئن بودم حامد تهرانی از پس این کار برمی‌آید.
امیری، نویسندگی محمد تنابنده را جزو نقاط قوت کار می‌داند و می‌گوید: آقای تنابنده همان روزی که قصه را گفتم، شروع کرد به پرداختن قصه و ایده‌های مختلفی درباره آن می‌گفت. یکی از چالش‌های بزرگ ما این بود که فیلمنامه روزانه دست ما می‌رسید و ما بدون دکوپاژ سر صحنه کار را خلق می‌کردند. خیال‌‌مان از این راحت بود که تنابنده طنز را خوب می‌شناسد و با بازیگران و کارگردان در کنار صحنه همراه بود. می‌دانستیم حتی اگر در لحظه و روزانه فیلمنامه به دست‌مان می‌رسد اما تیم حرفه‌ای از پس کار برمی‌آیند.تهیه‌کننده زیر یک سقف درباره گریم‌های متفاوت این کار عنوان می‌کند: یکی از گریم‌های متفاوت این سریال، مربوط به نقش رامین ناصرنصیر بود که همیشه همراه و همدل است و هر زمانی پیشنهاد تست گریم می‌دادیم قبول می‌کرد. وقتی گفتیم باید همه موهایش را بزند قبول کرد و این‌طور بود که نقش واقعی یک سمسار را ایفا کرد. آقای ناصرنصیر سر پروژه دیگر نبود و توانستیم این گریم را برای زیر یک سقف اجرا کنیم. البته بازی روان یزدان فتوحی و مهران ضیغمی در کنار رامین ناصرنصیر از نقاط قوت کار است.
