علیرضا شریفی کارگردان تحسینشده آثاری چون «رولت روسی» و «استفراغ روی زخم باز» در گفتگو با خبرنگار سینما صبا به تجربههای خود در مواجهه با مهارت کارگردانی پرداخت.
شریفی در ابتدا به اولین آزمون خود در مدیوم سینما یعنی «رولت روسی» اشاره کرد و گفت: فیلم کوتاه «رولت روسی» اولین تجربه جدی من به عنوان کارگردان بود. هدف اولیه و اساسی من در زمان ساخت به اتمام رساندن فیلم به آن شکلی بود که در ذهنم وجود داشت و اثبات این مسئله برای خودم که آیا من مناسب این حرفه هستم یا خیر؟ پس از پایان فیلم و تدوین نهایی خوشبختانه جواب مثبتی در ذهنم ایجاد شد و اعتماد به نفسی را در خودم حس کردم تا فیلم را به تعدادی جشنواره بفرستم. نزدیکترین جشنواره پس از پایان فیلم، جشنواره نهال بود و خوشبختانه یکی از دو سه فیلم پرمخاطب جشنواره بود و تا به الان بسیاری از دوستان سینمایی، من را با این فیلم میشناسند. پس از جشنواره نهال در جشنواره «تصویرسال» و «سایه» هم شرکت داشت و دیگر اکران داخلی فیلم در دومین هفته فیلم سینما تئاتر بود.
وی تصریح کرد: حدود یک سال از شروع پخش بین الملل فیلم گذشته است اما هنوز موفق به حضور در جشنوارههای سطح اول نشده است. امیدوارم به زودی با تغییر روندی که در پخش فیلم ایجاد کردهام این توفیق حاصل شود.
شریفی در رابطه با حضور فضایی کلاژگونه و انگیزههایی ارجاعی در «رولت روسی» گفت: حقیقتاً خودم از دوران کودکی بسیار علاقمند به سینما و تماشای فیلم بودم و به همین خاطر هم پا به این عرصه و تحصیل در این رشته گذاشتم. شاید به همین خاطر است که لذت بخشترین قسمت فیلمسازی و سینما چه به عنوان کارگردان و چه به عنوان مخاطب برایم ایجاد ارجاعاتی به آثار سینمایی دیگر است. همواره کشف ارجاعات برایم در فیلمها کار جذابی است و قرار دادن آنها در فیلمهای خودم نیز به معنای دادن عمقی به اثر است. البته باید توجه داشته باشیم که این ارجاعات در ارتباطی مستقیم و یا دیالکتیک با اثر باشد وگرنه به جای آنکه جذاب به نظر برسد بیشتر مخاطب را پس میزند.
در زمانی که من درگیر فیلمنامه و پیش تولید رولت روسی بودم، تمام تلاشم را میکردم تا هر جایی که میشود ارجاعی به فیلمهای خاص مورد علاقم داشته باشم. احساس میکردم که این فیلم انگار کلاژی از فیلمهای مختلف است و از بدو شکلگیری ایده ارجاع به سینما برایم مطرح بود. این ارجاعات به سه شکل در این فیلم دیده میشود. یکی حاصل از ارجاعی محتوایی است که در داستان فیلم دیده میشود که خط داستانی را نیز به هم وصل میکند مانند ارجاع به فیلم ملک الموت بونوئل. دیگری صرفاً ارجاعی تصویری است که در چند موقعیت تلاش کردم قابی شبیه فیلمهای خاص مورد نظرم داشته باشم و صرفاً ارجاع در حد نما است مانند ارجاع به نمایی از فیلم مالنا.
شریفی ادامه داد: در آخر هم در بعضی از پلانها نشانهها و المانهایی دیده میشود که مربوط به فیلم خاصی است اما ترکیببندی قاب متفاوت از آن فیلم است مانند ساعتِ بدون عقربه -که ما را یاد فیلم توت فرنگیهای وحشی برگمان میاندازد- اما قابی که من در فیلم از ساعت بدون عقربه دارم، خیلی شباهتی به قاب فیلم برگمان ندارد.
شریفی پیرامون ادامه فعالیتشهایش گفت: پس از فیلم رولت روسی، در اواخر سال ۱۴۰۰ درگیر ساخت فیلم دیگری شدم با نام «استفراغ روی زخم باز» که امسال در جشنواره نهال به نمایش درآمد و موفق به گرفتن تندیس تدوین شد. این فیلم هم ارجاعاتی به سینما دارد و میتوانم سبک آن را کمدی اسلشر بنامم که در سینمای ایران چنین فیلمی وجود ندارد. هماکنون تصمیم به پخش این فیلم دارم اما هنوز کار را شروع نکردهام و فکر نمیکنم تمایلی داشته باشم که در جشنوارههای داخلی متعددی فیلم را به نمایش بگذارم و امیدوارم جشنوارههای ژانر خارجی به فیلم توجه مناسبی نشان بدهند.
او در پایان افزود: با توجه به شرایط نامناسب اجتماعی و سیاسی فعلاً نسبت به سبکی که در آن تصمیم به فعالیت داشتم دچار شک هستم و ایدههایی که داشتم را برای مدتی کنار گذاشتهام و به دنبال ایدهای هستم که مناسب وضعیت موجود باشد. امیدوارم که فیلمسازی برای تمام علاقمندان به این عرصه در آیندهای نه چندان دور، آسان و هموار شود و فیلمسازان جوان و تازه کار با مشکلاتی که هماکنون با آن دست و پنجه نرم میکنیم، مواجه نشوند.