محمد فیلی تاکنون در قالب نقش‌های متعددی جلوی دوربین رفته است که بی‌گمان نقش شمربن‌ذی‌الجوشن در سریال «مختارنامه» یکی از برجسته‌ترین و ماندگارترین آنهاست. بازی‌های او در سریال‌های «روزی‌روزگاری» و «تفنگ‌سرپر» نیز همچنان در یاد و خاطره مخاطبان تلویزیون مانده است. فیلی به گفته خودش، به تاریخ و کارهای تاریخی علاقه دارد و هرگاه وقت داشته باشد، گریزی به تاریخ می‌زند و درباره آن می‌خواند. او در سریال مختارنامه نقش منفور شمر را بازی کرد اما از این‌که این نقش را ایفا کرده است، پشیمان نیست.
بینندگان تلویزیون بارها شاهد پخش سریال مختارنامه بوده‌اند و هنرنمایی شما؛ ایفای یک نقش تاریخی و دارای مابه‌ازای حقیقی، چه چالش‌هایی برای بازیگر دارد؟
نقش شمر یک نقش سخت بود. من شناخت چندانی از این شخصیت نداشتم، جز این‌که می‌دانستم یک فرد منفور بوده است. اطلاع نداشتم که در زندگی شخصی‌اش چه شخصیتی داشته است. ما به‌طورکلی اطلاعات کمی درباره او داریم و فقط می‌دانیم که در برهه‌ای از تاریخ در کنار حضرت‌علی(ع) بوده و بعد وقایع کربلا اتفاق افتاده است. کتاب‌های زیادی هم درباره شمر در تاریخ نوشته نشده است. فقط همه می‌دانند او یک فرد جنایتکار به‌شمار می‌رود و در همین حد در تاریخ از او یاد شده است. با وجود این اطلاعات اندک درباره شمر، من باید نقش‌اش را بازی می‌کردم و طوری او را به تصویر می‌کشیدم که برای مردم باورپذیر باشد. آنچه در سریال مختارنامه در قالب شمر می‌بینید درواقع سلیقه من و آقای میرباقری درباره این نقش بود.
با توجه به بازخوردهایی که گرفتید، شمری که در مختار به تصویر کشیدید چقدر برای مخاطبان باورپذیر شد؟
اگر حمل بر خودستایی نباشد باید بگویم این نقش مورد قبول همگان قرار گرفت. نه‌تنها مردم بلکه آنهایی که دستی در تاریخ دارند هم آن را پذیرفتند. این کارشناسان معتقد بودند که شمر همین گونه بوده است که ما در سریال مختار به تصویر کشیدیم.
از این‌که نقش شخصیتی را که تا این اندازه منفور و منفی است بازی کردید پشیمان نیستید؟ نگران نبودید که ایفای این نقش باعث شود که شما در نقش‌های منفی تثبیت شوید؟
من کاملا با این مسأله مخالفم که ایفای یک نقش سیاه و منفی باعث می‌شود که شما در آن نقش باقی بمانید. ما بازیگریم و باید نقش‌های مختلف را ایفا کنیم. نه این‌که من عاشق نقش‌های منفی باشم اما وقتی پیشنهاد می‌شود بازی می‌کنم. منفی و مثبت بودن نقش حداقل برای من معنایی ندارد. من اصلا از این‌که این نقش را بازی کردم پشیمان نیستم اما دوست ندارم دوباره نقش شمر را بازی کنم، چون یک‌بار بازی کرده‌ام و تمام شده است ولی نقش‌های منفی دیگر را ممکن است بازی کنم. به نظر من، ما باید در کسوت بازیگر همه نقش‌ها را تجربه کنیم و خودمان را محک بزنیم.
چقدر به ژانر تاریخی علاقه دارید؟
بسیار زیاد. چیزهایی که در تاریخ اتفاق افتاده برایم خیلی جالب است. هر وقت فرصت کنم گریزی به کتاب‌های تاریخی می‌زنم و درباره مسائل مختلف می‌خوانم.
نقاط قوت مختارنامه از نظر شما چه بود؟
اولین نقطه‌قوت این سریال انتخاب بازیگران خوب است. متن جذاب هم از دیگر ویژگی‌های مثبت این سریال بود. فیلمنامه طوری نوشته شده بود که اجرای نقش برای بازیگر ساده و راحت باشد. درست است که در این سریال از ادبیات خاصی استفاده می‌شد اما متن برای بیان و اجرا خیلی راحت بود. یکی دو بار که متن را می‌خواندیم، با آن ارتباط می‌گرفتیم. هرچند که اسامی برخی شخصیت‌ها در مختارنامه سخت بود اما درست تلفظ می‌شد و فکر می‌کنم همه در ایفای نقش‌شان موفق بودند.
ایفای نقش شمر چه جذابیت‌هایی برای‌تان داشت؟
در ابتدا کمی هم از پذیرفتن نقش اکراه داشتم، چون نمی‌خواستم در این سریال نقش یک فرد منفور را بازی کنم اما در حین کار با نقش ارتباط گرفتم.
برای انتخاب یک نقش چه فاکتورهایی برای‌تان مهم است؟
متن و کارگردان خوب ازجمله مسائل مهم است. اگر کاری این دو مورد مثبت را داشته باشد، مسلما بازیگر راغب می‌شود که نقش را قبول کند. البته برخی از کارها هم به لحاظ مالی خوب است و افراد تشویق به پذیرفتن آنها می‌شوند اما در کاری مانند مختارنامه قطعا مسائل مالی چندان مهم نیست و بازیگر دوست دارد در این کار حضور داشته باشد. آثار تاریخی معمولا ماندگار می‌شوند و برای نسل‌های بعدی هم به نمایش درمی‌آیند.
علاقه شخصی‌تان به چه ژانر و مدیومی است؟
من بازیگرم و تئاتر، تلویزیون و سینما را تجربه کرده‌ام. هرکدام از آنها بازیگر را با چالش‌های خاصی روبه‌رو می‌کنند. از طرف دیگر بازیگر در هر کاری چیز تازه‌ای یاد می‌گیرد و این مسأله مهم است. البته دوست دارم در کارهای طنز هم حضور داشته باشم. منظورم طنز خوب و فاخر است و نه لودگی.
